elhan oder algiz (ᛉ) sind di erschlossne urgermanisch Näme vo de z-Ruune. Er lutet uf Altenglisch eolhx und im Hrabanische Alphabet helach. D Bidütig isch uursprüngli »Elch« gsii, de englisch Name bizaichnet aber e Sorte Riedgras. Velicht ghört au de Name vom gotisch Buechstabe "z" (𐌶) ezec doane, d Form isch aber die vom altgriechische Zeta.

elhan

D z-Ruune isch die füfzeet Ruune im Ruunealphabet und di letzt Ruune im nordische Futhork, wo sechzee Ruune het. Si isch an Schluss anegstellt worde, well de Luut im Altnordische nume as Wortendig vochunnt, zudem trait si de Name vode Iibe-Ruune. Si isch di sibet Ruune im zwaite Ætt und im nordische Futhork isch si di füft Ruune vom Týs ætt.

Luutwert ändere

D Ruune stoot ursprüngli för de gmaingermanisch stimmhafti alveolari Sibilant (IPA: /z/). De Luut isch ussert im Gotische i allne germanische Sprooche verschwunde oder zumene r-Luut worde, wo denn mitem alte /r/ zämegfalen isch. Im Urnodische sind baid r-Luut aber no verschide gsii i gwüssne Tielekt bis is Mittelalter ine. D z-Ruune het vermuetli de uvular Vibrant (IPA /ʀ/) bizaichnet und si werd drum entweder mit z oder R transkribiert.

Esotheerik ändere

I de moderne Esotheerik beditet d Elch-Ruune Abwehr und Schutz. Im Ruuneyoga werd si bildet, wemer d baid Händ schräg geg ufe streckt, so ases vo voore ussiet wie die Ruune.

Unicode ändere

Unicode UTF-16 U+16c9
Unicode-Nôme RUNIC LETTER ALGIZ EOLHX
HTML ᛉ

Büecher ändere

Klaus Düwel: Runenkunde. Metzler Bd. 72; Stuggart 2001; ISBN 3-476-13072-X