Diè Dampflokomotyvè vo dè Gattig IV e vo dè Badischè Staatsysèbaan sin vo dè Elsässischè Maschinnèbau-Gsellschaft Grafèstadè konschtruyrt, wo 1894 au diè erschtè acht Exemblaar uusgliferet hèt. S sin diè èrschtè Lokomotyè mit dè Achsfolg 2'C z Dütschland gsi. Witeri 75 Lokomotyvè sin bis 1901 vo dè Maschinnèbau-Gsellschaft Karlsruè baut worrè.

Badischi IV e
DR-Baureihe 38.70
Wärksfoto
Wärksfoto
Nummerierig: 18 ... 690
Azahl: 83
Hersteller: Grafèstadè, MBG Karlsruè
Baujohr: 1894 – 1901
Usmusterig: bis 1932
Bauart: 2'C n4v
Spurwiiti: 1.435 mm
Längi über Puffer: 16.960 mm
Höchi: 4.150 mm
Dreihgstellachsstand: 1.900 mm
Fest Radstand: 3.600 mm
Gsamtradstand: 7.450 mm
Radstand mit Tender: 14.875 mm
Leermasse: 52,80 t
Dienstmasse: 58,30 t
Riibigsmasse: 41,70 t
Radsatzfahrmasse: 13,90 t
Höchstgschwindigkeit: 90 km/h
Indizierti Leistig: 778 – 811 PSi
Kuppelraddurchmässer: 1.600 mm
Triibraddurchmässer: 1600 mm
Laufraddurchmässer vorne: 850 mm
Steuerigsart: Heusinger
Zylinderzahl: 4
ND-Zylinderdurchmässer: 350 mm
HD-Zylinderdurchmässer: 550 mm
Cholbehub: 640 mm
Chesselüberdruck: 13 bar
Zahl vo de Heizrohr: 191
Heizrohrlengi: 4.250 mm
Rostflechi: 2,10 m²
Strahligsheizflechi: 11,17 m²
Verdampfigsheizflechi: 125,93 m²
Tender: bad. 2'2' T 15
Wasservorrot: 15 m³
Brennstoffvorrot: 5 t Kollè
Lokbrämse: Westinghouse-Henry-Brèms

Gschichtè ändere

Diè Badischè IV e sin vo allem für dè Schnell- un Personèzugdiènscht uff dè stygungsrychè Schwarzwaldbaan bschafft. Sell isch notwendig worrè, well diè suscht ygsetztè Loks vo dè Gattigè IV b, IV c sowiè d Tenderlok IV d dè Aaforderigè nimmi gwachsè gsi sin.

1914 sin no alli Maschinnè im Beschtand vo dè Badischè Staatsbaan gsi. Allerdings sin si schu ab 1903 im Schnellzugdiènscht durch d II d un d IV f abglöst worrè. Diè Dütsch Rychsbaan hèt 1925 no 35 Exemblaar als Baureiè 38.70 übbernõ; sie hèn – nõch Lieferseriè gruppyrt – diè Betrièbsnummerè 38 7001 – 38 7007, 38 7021 – 38 7025, 38 7031 – 38 7034, 38 7041 – 38 7046 un 38 7061 – 38 7073 erhaaltè. Diè Maschinnè sin bis 1932 sämtlich uusgmuschteret worrè. Drizee Lokomotyvè sin als Reparationsleischtig a Frankrych abgää worrè un dört als Reiè 230 vo dè État ygordnet worrè. Zwei Faarzüüg sin zu dè belgischè SNCB kõ un hèn d Reièbezeichnig B 61 erhaaltè.

Diè 38 7001 isch im September 1936 uffgschnittè worrè und hèt im Vokeersmuseum Karlsruè als Aaschauigsobjekt diènt. Im 2. Weltchrièg isch s Museum uusbrennt un au d 38 7001 isch zerschtört worrè[1].

Konschtruktyvi Merkmōl ändere

Trotz dè lauftechnischè Mängel vom Grafèstadenẽr Ußèraamè-Drèègschtell hèt diè Lok èn bemerkenswerti Laufruè bsässè. Diè Lok vofüègt übber èn geniètetè Blechinnèraamè. Diè kuppletè Radsätz hèn Fèdèrè unterhalb vom Achslager uffgwisè, welli nit durch Uusglychshebèl vobundè gsi sin.

È ebbèfalls für Dütschland innovativs Merkmǒl vo dè IV e isch yr Virzilinder-Vobund-Trybwärk vo dè Bauart de Glehn gsi, des erschtmǒls bin èrè Lokomotyvè mit drei kuppletè Achsè aagwandt worrè isch. D Elsässischi Maschinnèbau-Gsellschaft hät devor sch zweifach kuppelti Lokomotyvè mit De-Glehn-Trybwärk baut – vo allem für d französischi Nordbaan. Dè IVe seer äänlichi Maschinnè hèt si gli nǒch Preußè (Gattung P 7) gliferet, a diè Rychsysèbaanè Elsass-Lothringè (Gattig P 7 un S 9), a diè meischt französischè Baanè, sowiè nǒch Belgiè, Spaniè un Portugal.

D Hochdruckzilinder sin ußè glägè un würket uff dè zweiti Kuppelradsatz, wäärend diè innè ligendè Nyderdruckzilinder uff diè erschti Kuppelachs gwürkt hèn. Diè Zilinderpärli sin lycht gneigt gsi.

S Vobundtrybwärk isch uusgsuècht worrè, um èn Uusglych zwischè dè hohè Zuugkräft bi dè Bergfaart bi chlynem Raddurchmessèr un bi Dalfaart z vorringerndè Massèkräft durch großi Raddurchmessèr z findè. Dè Niderdruck- un diè Hochdruckmaschinnè hèn separat gschtüèret wörrè könnè. Sell hèt è vobesserts Aafaarvohaltè ermöglicht. Bi Vosuèchsfaartè uff Streggè mit èrè Stygig vo 17,6 ‰ sin bi 30 km/h è Leischtig vo 581 bis 636 PSi gmessè worrè. D Högschstwärt sin bi 778 bis 811 PSi glägè. Mit èm 250 t schwèrè Zug sin i dè Ebeni 75 km/h erreicht un uff èrè Stygigsstreggi vo 10 ‰ no 40 km/h erreicht worrè.

D Faarzüüg sin mit Schlepptender vp dè badischè Bauartè 3 T 13,5, bad 3 T 14 un bad 2'2' T 15 usgschtattet worrè.

Literadur ändere

  • Hermann Lohr, Georg Thielmann: Lokomotiv-Archiv Baden. transpress, Berlin 1988, ISBN 3344002104
  • Manfred Weisbrod, Hans Müller, Wolfgang Petznick: Deutsches Lok-Archiv: Dampflokomotiven 1 (Baureihen 01 – 39). transpress, Berlin 1993, ISBN 3-344-70768-X

Einzelnõchwys ändere

  1. Das Karlsruhe Zeughaus im Stadtwiki der Stadt Karlsruhe
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Badische_IV_e“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.