Grannus
De Grannus isch de Hailgott vo de Kelte, wo mitem römische Apollo gliichgsetzt woren isch. Sini Partneri isch d Göttin Sirona. Anderi Näme vom gallische Hailgott sind Belenus, Bormo und Toutiorix.
Vereerig ändere
De Grannus isch woll de keltischi Gott, wo die grööscht Verbraitig gfunde het. S Zentrum isch i de Provinze Germania inferior, Germania superior und Raetia gsii, bsunders z Faiminge a de Donau (Bayrisch Schwoobe) sind vill Inschrifte gfunde wore[1]. Doch Widmige findet sich vo Schottland[2] und Spanie[3] bis uf Ephesos am Ägäische Meer[4]. E Bronzechübel mitere Inschrift an Apollo Grannus stammt sogär useme schwedische Grabhügel[5]. Inere Inschrift us Horburg het er de Biiname Mogounus »Jüngling«: APOLLINI GRANNO MOGOVNO[6] und en Inschrift us Branges (Dép. Saône-et-Loire) isch em APOLLINI GRANNO AMARCOLITANO »Wiitsichtige« gwidmet[7].
De Grannus isch nöd nu vo Gallier vereert wore. Nochdem e paar Alemane mit gwüssne Zaubermitteli und Zaubersprüch de Chaiser Caracalla (211-217) chrank gmacht hend, het er vergebis de Apollon Grannus (Γράννος), de Asklepios und de Sarapis um Hailig bette[8].
De Gott werd vor alem a Hailbäder vereert und de Oort Aachen, wo haissi Quele us de Erde chömet, het früene Aquae Granni »Wasser vom Grannus« ghaisse. Nochem Gott haisst au de Ort Grand i de Vogese, wo drai Inschrifte an Grannus herchömet[9].
Name ändere
De gallischi Name Grannus werd maist as »Sune« (altir. grían »Sune«) dütet und de vo sinere Partneri Sirona as »Grosse Stern«. Doch isch en Ablaitig us indogerm. *guhr-snó-s „Wärmer“ (kelt. *Grasnos) woorschiinlicher, do Hailbäder vo natürliche warme Quele gspise werdet. Im Altirische het sich den d Bidütig vo »warm« zu »Sune« verschobe[10].
Quelle ändere
- ↑ CIL III, 5870, CIL III, 5871, CIL III, 5873, CIL III, 5874, CIL III, 5876, CIL III, 5881
- ↑ RIB 2132
- ↑ AE 1968, 230
- ↑ AE 1971, 455
- ↑ AE 1903, 273
- ↑ CIL XIII, 5315
- ↑ CIL XIII, 2600
- ↑ Cassius Dio: Römischi Gschicht 77,15,2
- ↑ CIL XIII, 5940, CIL XIII, 5942 & AE 1937, 55
- ↑ Garrett S. Olmsted: The gods of the Celts and the Indo-Europeans, Innsbruck 1994. ISBN 3-85124-173-8
Büecher ändere
- Bernhard Maier: Lexikon der keltischen Religion und Kultur. Kröner, Stuttgart 1994, ISBN 3-520-46601-5