Hedwig Kym
D Hedwig Kym (* 27. Mai 1860 z Züri; † 31. Augschte 1949 z Neeri; haimetberäächtigt z Ärmetinge) isch e Schwyzer Lyrikeri un Fraueräächtleri gsii.
Lääbe ändere
D Hedwig Kym isch e Doochter vum Andreas Ludwig Kym, eme Brofässer fir Filosofy, un syre Frau Anna Kym geb. Biedermann gsii. Si isch z Züri ufgwagse. An dr Uniwersiteet het si d Voorlääsige vu irme Vater as Heereri bsuecht un het doo anne 1883 d Meta von Salis (1855–1929) chännegleert. Mit ire het si ne ängi Bezieig bis zum Dood vu dr von Salis gfiert. Ab 1887 hän di boode uf Schloss Marschlins zämegläbt, hän dr Friedrich Nietzsche z Sils Maria bsuecht un sin uf Raise gange. Anne 1904 sin si zäme uf d Insle Capri zooge. Im Joor 1910 het d Hedwig Kym dr Jurischt un Bolitiker Ernst Feigenwinter (1853–1919) ghyroote, wu d Meta von Salis as Aawalt vor Griicht verdrätte het. D Hedwig Kym isch wäg däre Hochzyt au us dr reformierte Chilche uusdrätte un kadoolisch woore. Si het derno mit irem Mann z Baasel gläbt, d von Salis het e aigeni Woonig im ooberschte Stock vum Huus ghaa. Bis zum Uusbruch vum Eerschte Wältchrieg sin si im Summer als uf Capri gsii. Noch em Dood vum Feigenwinter 1919 isch d Kym in d Woonig vu dr von Salis zooge, wu si dernoi bis zum Dood vu dr von Salis zäme gwoont hän, 1928 sin si zum letzte Mool uf Capri gsii. Iri letschte Joor het d Kym z Neeri gläbt.
Mit ire Fryndin Meta von Salis het d Hedwig Kym fir besseri Bildigsschangse un fir d Glyychberäächtigung vu dr Frau kämpft. Si het Gediichtbänd un Draame puliziert,[1] un Sache gschriibe fir d Zytschrift Die Philanthropin, s Orgaan vum Frauebund Fraternité (1890-1894), wu d Caroline Farner uusegee het.[2] Zytwyys het si au d Redakzioon vu däre Zytschrift ibernuu. D Kym het zue dr eerschte Fraue gheert, wu 1894 oordeli Mitgliid vun ere Lääsegsellschaft wooren isch, nämli vu dr Museumsgsellschaft Züri.[3]
Wäärch ändere
- Gedichte. München 1887.
- mit dr Meta von Salis-Marschlins: Lieder und Sprüche. München 1892.
- Die Jungfrau. Dramatische Dichtung. 1898.
- Neue Gedichte. 1900.
- Balladen aus der Schweiz. Zürich 1910.
- In Memoriam Meta von Salis. Gedichte. Zürich 1929.
- Im Ring der Jahre. Gedichte. 1934.
- Doppeltragödie. I. Teil: Der Farnersche Stier. II. Teil: Der Niobiden Untergang. Basel 1935.
- Stunden des Tages und Stunden der Nacht. Ausgewählte Gedichte. Basel 1938.
Literatuur ändere
- Regula Ludi: Kym, Hedwig. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Doris Stump, Maya Widmer, Regula Wyss, Sabine Kubli (Hrsg.): Deutschsprachige Schriftstellerinnen in der Schweiz 1700-1945. Eine Bibliografie. Limmat-Verlag, Zürich 1993, 268 S., ISBN 978-3-85791-214-6: S. 122
- Elisabeth Friedrichs: Die deutschsprachigen Schriftstellerinnen des 18. und 19. Jahrhunderts. Ein Lexikon. (= Repertorien zur deutschen Literaturgeschichte Band 9). J.B. Metzler, Stuttgart 1981, ISBN 3-476-00456-2; S. 175
- Susanna Woodtli: Gleichberechtigung. Der Kampf um die politischen Rechte der Frau in der Schweiz. Huber, Frauenfeld 1975 , 271 S.
Weblink ändere
- Publikatione vo und über Hedwig Kym im Katalog Helveticat vo dr Schwiizerische Nationalbibliothek
- Literatur vu un iber Hedwig Kym im Katalog vu dr Dütsche Nazionalbibliothek
- Regula Schnurrenberger: Theo Schücking (1850–1903), Meta von Salis-Marschlins (1855–1929) & Hedwig Feigenwinter-Kym (1860–1949). Zürich 2002.
Fueßnote ändere
- ↑ Doris Stump, Maya Widmer, Regula Wyss: Deutschsprachige Schriftstellerinnen in der Schweiz 1700–1945. Eine Bibliographie. Zürich 1994, S. 122.
- ↑ Deutsches Literaturlexikon, begründet von Wilhelm Kosch, 3. Auflage, Bern/München 1984, Band IX, S. 779.
- ↑ Thomas Ehrsam: «Silentium!» Lesen und literarisches Leben in Zürich: Museumsgesellschaft und Literaturhaus. Limmat Verlag, Zürich 2009, S. 98.