Dr Liu Xiaobo (chin. 劉曉波 / 刘晓波; Pinyin: Liú Xiǎobō; Mandarin-Uussproch: [ljǒʊ̯ ɕjɑ̀ʊ̯pɔ́]; * 28. Dezämber 1955 z Changchun, Volksrepublik China; † 13. Juli 2017 z Shenyang) isch e chinesische Schriftsteller un Dissidänt gsi. Dr Liu isch Dozänt an dr Pädagogische Universität Peking gsi un syt 2003 Bresidänt vum chinesische Pen-Club vu unabhängige Schriftsteller. Dr Liu Xiaobo het z Peking gläbt, voreb er vu 2009 bis 2017 im e Gfängnis, 500 Kilometer vu synere Haimetstadt ewäg, in dr Provinz Liaoning gsi isch. Am 10. Dezämber 2010 isch em dr Fridesnobelpryys verlihe wore.

Im Dezämber 2008 het er mit 302 andere Intellektuälle s im Internet vereffentligt Burgerrächtsmanifescht Charta 08 zum Internationale Dag vu dr Mänscherächt unterstitzt un isch wäge „Untergrabig vu dr Staatsgwalt“ feschtgnuu wore.[1] Im Juni 2009 isch offiziäll gege ihn Aachlag erhobe wore. Am 24. Dezämber 2009 isch er zue elf Johr Haft verurdeilt wore.[2]

Am 26. Juni 2017 isch er in e Chrankehuus verlait wore, wel er Läberchräbs im e spote Stadium ghaa het.[3] Fir e Bhandlig in s Uusland uusraise het er nit derfe. Am 13. Juli 2017 isch er im Alter vu 61 Johr gstorbe.

Läbe ändere

 
Demonschtration fir d Freilossig vum Liu

Dr Liu Xiaobo isch vu 1969 bis 1973 mit syyne Eltere in d Volkskommune Dashizhai in dr Innere Mongolei gschickt wore. Ab Novämber 1976 het er in ere Changchuner Böufirma as Arbeiter gschafft. Syy 1977 aagfange Studium im Fachberaich Literatur an dr Jilin-Universität het er 1982 mit eme Bachelor abgschlosse. Dernoo isch dr Liu Xiaobo an di Pädagogisch Universität Peking gwägslet. Dert het er 1984 e Master gmacht un isch vu 1986 bis 1988 Doktorand gsi un het syy Studium mit em Doktortitel in Literatur abgschlosse.

Anne 1988 isch er fir drej Monet an d Universität Oslo yyglade wore. Derno isch er fir churzi Zyt au an dr University of Hawaii un dr Columbia University gsi. Dr Liu Xiaobo het 1989 bi dr Pekinger Studänteprotescht uf em Tian’anmen-Blatz mitgmacht, wu in dr Naacht vum 3. uf dr 4. Juni gwaltsam nidergschlaa wore sin. Im Aaschluss dodraa isch er vu syyre Arbetsstell entloo wore un isch vu 1989 bis 1991 in Haft ghockt.

In dr Zyt vu 1991 bis 1995 het er z Peking gläbt, het Artikel gschribe, wun er nume im Uusland het chenne vereffetlige, un het bi dr chinesische Demokratyybewegig mitgmacht. Noch ere segsmonetige Haft 1995 isch er vu 1996 bis 1999 zuen ere „Umerziehig dur Arbet“ yygwise wore. Syter ass er im Septämber 1999 entloo woren isch, het er as freje Schriftsteller z Peking gläbt. Im Novämber 2003 isch er zum Bresidänt vum chinesische Pen-Club gwehlt.

Am 9. Dezämber 2008 isch er wäge „Aastiftig zue dr Untergrabig vu dr Staatsgwalt un zum Umsturz vum sozialistische Syschtem“ feschtgnuu wore. No Aagabe vu Bekannte isch er derno in eme Hotel z Peking feschtghebt wore. Im Juni 2009, e halb Johr no syyre Inhaftierig, isch gege dr Liu Xiaobo offiziäll Aachlag erhobe wore.[4] No Aagabe vu dr staatlige Nochrichteagentur Xinhua heb er gstande, Grücht verbreitet un di chinesisch Regierig diffamiert z haa, go dr Staat z untergrabe un s sozialistisch Syschtem z stirze.[5] In ere Erklärig vum 26. Juni 2009 het dr Rot vu dr Europäische Union China ufgforderet, dr Liu Xiaobo im Ramme vu dr in dr chinesische Verfassig garantierte Rächt uf Meinigsfrejheit un em 1998 vu China unterzeichnete Internationale Pakt iber burgerligi un bolitischi Rächt sofort frej z loo un di strofrächtli Verfolgig yyzstelle.[6]

Am 24. Dezämber 2009 isch dr Liu Xiaobo zue elf Johr Haft verurdeilt wore. Europäischi un amerikanischi Diplomate sin vum Brozäss uusgschlosse gsi. D EU un di Vereinigte Staate hän d Verurdeilig scharf kritisiert un hän di sofortig Frejlossig gforderet.[7][8] Di chinesisch Regierig het des e Unverschämtheit gnännt un e Yymischig in inneri Aaglägeheite vu China.[9] Im Februar 2009 hän e baar internationali Zytige, dodrunter d ZEIT, e Text vum Liu Xiaobo mit em Titel: „Ich habe keine Feinde.“ Trotz allem: Eines Tages wird die Freiheit auch nach China kommen. Die nicht gehaltene Verteidigungsrede eines Dissidenten.[10] vereffetligt. Churzi Zyt dervor isch syy Beruefig zruckgwise un s Urdeil vum erschte Brozäss bstetigt wore.[11] Är isch bis zum 26. Juli 2017 im e Gfängnis gsii, 500 Kilometer vu syre Haimetstadt Peking ewäg, in dr Provinz Liaoning. Bsueche het en dert nume syy Frau Liu Xia aimol im Monet derfe, wu ständig vu dr Bolizei iberwacht woren isch.

Schrifte ändere

  • Worte aus der Zelle, Gedicht, aus dem Zyklus Den Tod erfahren. Aus dem Englischen v. Thomas Steinfeld. Süddt. Zeitung SZ, 12. Oktober 2010, S. 15 Online
  • Liu Xiaobo: Es gibt Hoffnung auf ein freies China. Essay, gekürzt. In 3 Teilen, SZ 11. Oktober 2010 Teil 1
  • Ich habe keine Feinde, ich kenne keinen Hass. Ausgewählte Schriften und Gedichte. S. Fischer, Frankfurt am Main 2011,ISBN 978-3-10-092591-6.

Literatur ändere

  • Beiling Huang: Der Freiheit geopfert: Die Biografie des Friedensnobelpreisträgers, Riva, München 2010 ISBN 978-3-86883-134-4

Weblink ändere

  Commons: Liu Xiaobo – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote ändere

  1. Andreas Lorenz: Bürgerrechtler in Arrest. Repression in China steuert auf neuen Höhepunkt zu. Spiegel Online 11. Dezämber 2008
  2. Andreas Lorenz: Elf Jahre Haft für das freie Wort. Spiegel Online 25. Dezämber 2009
  3. Friedensnobelpreisträger Liu Xiaobo freigelassen. Epoch Times, 26. Juni 2017, abgruefen am 27. Juni 2017.
  4. dpa: China: Anklage gegen Bürgerrechtler Liu Xiaobo. Archivlink (Memento vom 29. Juni 2009 im Internet Archive) bi newsticker.welt.de, 24. Juni 2009
  5. Till Fähnders: Dissident Liu Xiaobo verhaftet. bi faz.net, 24. Juni 2009
  6. europa.eu: Erklärung des Vorsitzes im Namen der Europäischen Union zur strafrechtlichen Verfolgung von Herrn Liu Xiaobo. (26. Juni 2009)
  7. tagesschau.de, 25. Dezember 2009
  8. Hohe Haftstrafe gegen Liu Xiaobo. Zeit Online, 25. Dezämber 2009
  9. Andrew Jacobs: Leading China Dissident Gets 11-Year Term for Subversion. New York Times, 24. Dezember 2009
  10. Die ZEIT 11. Februar 2010 und Menschenrechte in China. ZEIT online 12. Februar 2010
  11. Bürgerrechte in China: Gericht bestätigt Haftstrafe für Liu Xiabo. ZEIT online 11. Februar 2010
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Liu_Xiaobo“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.