Villa Liebegg (Mänidorf)
Koordinate: 47° 15′ 13,9″ N, 8° 41′ 34,7″ O; CH1903: 694946 / 234418
| Dialäkt: Züritüütsch |
D Villa Liebegg (eigetli Villa zum Liebegg) isch e präägends Bouwärch und en Täil vo me historische Ensemble z Mänidorf am Zürisee. S isch e tüppischi Villa, wiens i de erschte Helfti vom 19. Jaarhundert vo de nöie bürgerliche Elite vo erfolgriiche Handwärcher, Fabrikante, Chauflüüt, Schuelmane, Professore, Ärzt und Architekte pout worde sind. D Bouforme sind vom klassizistische Tämpelideal abglueget. Zierfries und isigi Gländer verusse, Pargett, Täfer und Stuckteckene dine sind en zrughaltende Schmuck.
Laag ändere
D Villa Liebegg isch uf eme chliini Hügel, em Lismer, grad ob em 1894 eröffnete Baanhoof, zwüsched em alte Dorf, wo vo regionaler Bedüütig isch, und under de reformierte Dorfchile.
Gschicht ändere
De Schuelpfleger, Kantons-, Regierigs- und Erziigsraat Eduard Billeter häd d Villa 1835 uf em Grundstück vo me scho eltere Puurehof laa boue. De alti Hof isch eso zum Pächterhuus worde.
Scho 1845 hät de Billeter i de Villa «Zum Liebegg» es Chnaabeinstitut gründet. Die Schuel isch äigetli en Eliteastalt gsi. Settig won da id Schuel sind, sind nachhär Oberkorpskommandant, Regierigsrat oder Politiker z Ängland worde. D Chind sind us Italie, Frankriich, Ängland, Brasilie, Russland und no vo andere Orte cho. D Schuel isch gwachse. 1850 häd si de erscht 24jäärig Fritz Staub übernaa und in Felsehof am Dorfrand une abezüglet.
Spööter isch d Villa «Zum Liebegg» es ziitli lang Patientehuus vo der Zällersche Aaschtalt gsi. Dänn hät si de Gmäindspresi und Oberrichter Carl Bindschedler gchauft.
Im 1960i häd d Gmäind d Villa übernaa. D Villa häd me dänn für d Musigschuel brucht und im Parterre s Schiffaartsmuseum iquartiert. Im Pächterhuus händ Gmäindsaagschtellti gwont und i de Schüür hät s Bouamt siis Lager gha. S Huus isch immer mee verlotteret. Spööter isch es läär gstande, bis s Pächterhuus schliessli 2009 restauriert worde isch.
Beschriibig ändere
Villa Liebegg ändere
S isch e barocki Gsamtaalaag mit ere Terasse gäge de See zue – de Baanhoof und Hüüser a de Baanhofstraas sind dazmal nonig gstande. Gäge de Baanhof zu häd d Villa für d Terasse e höchi Stützmuur mit ere Schauwand (Substruktion). I jedere vo de vier flache Nische staat e Statue. Wär die sind, isch nöd sicher. Es chönted die vier Figure us de Mythologie sii:
- d Prokris, wo vom Kephalos tödlich troffe worden isch oder e Niobide, wo vo de Artemis tödlich troffe worden isch
- de Kephalos, wo truurig isch, wil d Prokris gschtorben isch
- de Herakles mit em Kerberos
- d Eos (Aurora) mit em Güggel, em Morgestärn und ere Fakle.
I de Muur gönd zwäi symmetrischi Stägene uf d Terasse uf de Südsiite vor de Villa.
Zwar isch d Aalag barock gschtaltet, d Villa häd aber a de Vorder- und Hindersiite klassizistischi Tämpelgibel.
Pächterhuus ändere
S isch 1527 als Chlipuurehuus poue worde. Später isch es immer wider vergrösseret und 1752 starch umpoue worde. Nachane isch s Huus als Woonhuus prucht worde. Nach 1960 bis 1977 isch de alti Hof s Domizil vom komunale Bouamt gsi. S Huus isch immer mee verlotteret. Später isch es läär gstande. Erscht 2008/09 isch s Pächterhuus muschtergültig restauriert worde – vo me private Bourächtsnemer.
Umgäbig ändere
Uf de Nordsiite isch de Iigangsberiich mit eme lauschige pfläschterete Hof. I de Mitti vo demm Platz isch es achteggigs Rosemedaillon. Rächts und lings stönd zwee Näbegebäu won gliich usgsend: e Remise uf de Oschtsiite (früener vermuetli es Hüenerhuus) und s Wöschhuus uf de Westsiite. Bäidi Ökonomiigeböi händ – wien au d Villa – klassizistischi Tämpelgibel. De chlii Wandbrune mit eme ovale Becki isch nöd us de Bouziit.
S git zwee chlini Zuegäng uf de Südsiite: de äint bi de Liebeggass und de ander am Egge vo de Brunngass. Det staat e groossi Bluetbueche und e isigi Laube uf de Stützmuur gäge d Gass gaat bis zum Pächterhuus ufe. De Hauptzuegang vo de alte Landstraas här isch dur es groosses schmidisigs Tor gsi. S Tor isch immer na deet, aber de Wäg nüme. Hüt isch de Zuegang über die alti Zuefart näbed em Pächterhuus. Au deet häts früener es schmidisigs Tor gha.
Literatur ändere
- Direktion der öffentlichen Bauten des Kantons Zürich: Siedlungs- und Baudenkmäler im Kanton Zürich: Ein kulturgeschichtlicher Wegweiser. Stäfa, 1993: Th. Gut & Co. ISBN 3-85717-072-7
- Bettina Bernet-Hug: Das Haus sagt, wohin es geht. in: Zürichsee-Zeitung, 16. März 2009.
- Peter Ziegler: Männedorf. Männedorf, 1975: Gemeinde Männedorf.
- Josef Weinmann und Werner Pfister jun.: Männedorf in alten Ansichten. Zaltbommel, 1993: Europäische Bibliothek. ISBN 90-288-5725-7
Weblink ändere
Commons: Villa Liebegg – Sammlig vo Multimediadateie