Friedrich Kappeler

Dr Friedrich «Fritz» Kappeler (* 7. Juni 1949 z Frauefeld; † 3. Oktober 2022) isch e Schwyzer Dokumäntarfilmer un Fotograf gsii. Mer chännt en vor allem fir syni Filmporträt iber dr Liedermacher Mani Matter, d Chunschtmoler Adolf Dietrich un Varlin, dr Schriftsteller Gerhard Meier un dr Clown Dimitri.

Lääbe

Dr Friedrich Kappeler isch mit drei Schweschtere, dodrunter d Fotografi Simone Kappeler, un eme Brueder z Frauefeld ufgwagse. Sy Vater het e Gärberei gfiert, sy Mueter isch Sportlehreri gsii. Mit 14 Johr het er aagfange mit Filme un isch in Amateurfilmclub Frauefeld yydrätte, dr Bresidänt vu däm isch dr speter TV-Moderator Kurt Felix gsii. Noch em Handelsdiplom isch er 1971 in d Fotofachklass vu dr Schuel fir Gstaltig z Züri yydrätte, wun er bis 1974 bsuecht het.

Sy Vater het s nit gärn gsää het, ass er d Gärberei, wu d Familie sy Generazione ghaa het, nimi het welle wyterfiere. Ainewäg het er dr Friedrich as Hilfsarbaiter im Familiebedrib schaffe loo go s Gäld fir s 16mm-Filmmaterial verdiene. Vu 1974 bis 1977 het dr Friedrich Kappeler Reschy an dr Hochschuel fir Film un Färnseh HFF z München studiert. Parallel derzue het dr Friedrich Kappelerals furt fotografiert, sy Kamera het er alliwyl mitghaa. Anne 1973 het dr Chunschtverain Frauefeld di erscht Ainzeluusstellig vu syne Fotografie gmacht, ai Johr speter het dr Chunschtverain Biel e Ainzeluusstellig gmacht. Ab do isch er au regelmäßig bi Gruppenuusstelligederby gsii.

Ab 1977 isch dr Friedrich Kappeler freie Filmautor un Fotograf gsii. Im nämlige Johr isch er dr Nemo Film GmbH bydrätte. Des isch e Produkzions-Verbund vu unabhängige Schwyzer Regisseur gsii, wu dr Alexander J. Seiler iniziiert ghaa het. Mitglider sin unter anderen dr Fredi M. Murer, dr Yves Yersin, dr Kurt Gloor, dr Markus Imhoof un dr Georg Radanowicz gsii. D Nemo Film GmbH, speter Nemo Film AG, het fir s Schwyzer Färnseh 1980/1981 d Raie Die 7 Todsünden produziert. Dr Kappeler het dodervu Todsünde 3 un Stolz oder die Rückkehr inszeniert

Är het 1992/1993 e Dräibuechwärchjohr bim polnische Regisseur Krzysztof Kieślowski absolviert. Ab Mitti 1990er Johr isch dr Kappeler au Stiftigsrot un Guetachter fir d Kulturstiftig vum Kanton Thurgau gsii. Fotogafriert het er in dr Hauptsach analog un vorzugswys schwarz-wyss im klassische 6x6 Mittelformat. Är het mit syre langjehrige Partneri Chantal Oklé z Frauefeld gläbt.

Filmisch Wärch

Derwylscht er z Züri Fotografy studiert het, sin dr vier Minute lang Trickfilm Es Hundeläbe entstande un em Kappeler sy erschte Dokumäntarfilm Emil Eberli, wu mer scho syni Vorliebi fir fir Porträtfilm gsää het. No dr beede chirzere Dokumäntarfilm Müde kehrt ein Wanderer... un Der andere Anfang het er 1978 mit Bei der Bahn en erschte Dokumäntarfillm fir s Schwyzer Färnseh gmacht.

Au fir s Schwyzer Färnseh het dr Kappeler 1980 sy ainzige Spöiilfilm im Rame vu dr 7 Todsünden-Raie drait. Där Film, wun er au s Draibuech derfir gschriibe het, het er mit dr Gardi Hutter betzt, wu mer dodmol nonig gchännt het.

Mit em Dokumäntarfilm Der schöne Augenblick iber d Schwyzer Fotografe Jean Amrein, Richard Aschwanden, Ernst Hiltbrunner un d Fotografi Vreni Aschwanden het dr Kappeler e Zämenarbet mit em Kameramann Pio Corradi aagfange, wu derno iber zwai Jorzeehnt gangen isch.

E braiter Publikum het dr Kappeler 1991 chänneglehrt mit em Dokumäntarfilm iber dr naiv Thurgauer Moler Adolf Dietrich. Ab däm Fillm het er au im Schnydruum alliwyl mit dr nämlige Person zämegschafft, dr Filmeditori Mirjam Krakenberger. Är het derno Film gmact iber dr Schriftsteller Gerhard Meier (1995) un dr Chunschtmoler Willy Guggenheim alias Varlin (2000). Dr Kappeler het do au d Draibiecher zue däne Proträtfilm verfasst.

Mit em Dokumäntarfilm Mani Matter – Warum syt dir so truurig?, wu 2002 uusechuu isch, isch em Kappeler en Großerfolg glunge. Produziert woren isch där Film vu dr Zürcher Catpics AG un em Produzänt Alfi Sinniger, wu 1991 mit Reise der Hoffnung en Oscar fir dr Bescht Uusländisch Film in d Schwyz gholt ghaa het. Em Kappeler sy Mani Matter-Porträt isch mit iber 146'000 verchaufte Kinocharte in 10 Johr dr nazional erfolgrychscht Schwyzer Dokumäntarfilm gsii.

Fir d Zürcher T&C Film AG het dr Kappeler zwai Johr speter dr Dokumäntarfilm iber dr Clown Dimitri gmacht, wu au im Kino glofen isch. 2007 her dr Kappeler sy letschte Dokumäntarfilm drait, e Porträt iber dr spoot Gerhard Meier. Au fir där Film het er s Draibuech verfasst.

Är isch im Oktober 2022 im Alter vu 73 Johr gstorbe.

Uusgläseni Filmografy

• 1972: Es Hundeläbe (Animazionsfilm)
• 1973: Emil Eberli
• 1975: Müde kehrt ein Wanderer...
• 1977: Der andere Anfang
• 1978: Bei der Bahn (SF)
• 1980: Stolz oder die Rückkehr (Spiilfilm, SF)
• 1986: Der schöne Augenblick
• 1989: Wald
• 1991: Adolf Dietrich – Kunstmaler
• 1995: Gerhard Meier – Die Ballade vom Schreiben
• 1997: In viadi tier Carigiet (SF)
• 2000: Varlin
• 2002: Mani Matter – Warum syt dir so truurig?
• 2004: Dimitri – Clown
• 2007: Gerhard Meier – Das Wolkenschattenboot

Uusgläse fotografisch Wäärch

Ainzeluusstellige

• 1973: Bärnerhuus, Chunschtverain Frauefeld
• 1974: Chunschtverain Biel
• 1991: Gmaibibliothek Wiifälde

Gruppenuusstellige

• 1974: Schwyzerischi Stiftig fir d Fotografy, Züri («Photographie in der Schweiz von 1840 bis heute», Wanderausstellung)
• 1985: Bärnerhuus, Chunschtverain Frauefeld
• 1987: Yysewärch, Frauefeld
• 1998: Forum vu dr Schwyzer Gschicht, Schwyz («Seitenblicke. Die Schweiz 1848 bis 1998 – eine Photochronik», Wanderuusstellig).

Sammelpublikazione

• Photographie in der Schweiz von 1840 bis heute. Niggli, Teufen 1974.
• Seitenblicke. Die Schweiz 1848 bis 1998 – eine Photochronik (Katalog). Offizin, Zürich 1998.

Uusgläseni Uuszaichznige

• 1986: Thurgauer Kulturpryys
• 2002: Anerkännigspryys vu dr Stadt Frauefeld
• 2012: Radio- un Färnsehpryys vu dr Oschtschwyz

Weblink

• Friedrich Kappeler in dr Internet Movie Database
• Biographie von Friedrich Kappeler uf dr Websyte vu dr Fotostiftung Schweiz
• Friedrich Kappeler uf foto.ch, Büro für Fotografiegeschichte Bern
• Publikatione vo und über Friedrich Kappeler im Katalog Helveticat vo der Schwiizerische Nationalbibliothek
• Mathias Frei: Eine Welt zwischen Murg und Kino. Interview mit Friedrich Kappeler In: St. Galler Tagblatt vum 30. Juli 2015.
• «Ich meide das Rampenlicht». Interview mit Friedrich Kappeler In: St. Galler Tagblatt vum 6. Jänner 2012.

Fueßnote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Friedrich_Kappeler“ vu de dütsch =226845826e Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.