Strääl vo Frienstedt
Dr Strääl vo Frienstedt isch en alte Gebruuchsgägestand, wo us em Gwei vomene Hirsch gmacht isch. Er chunt usem dritte Joorhundert nach Chrischtus; me het en ane 2000 bi Frienstedt z Tüüringe zäme mit vil andere Sache us dr spootantike Zyt gfunde.
Dr Strääl het e drüüeggigi Form. Erscht im Joor 2011 het me bin ere gnöiere Undersuechig gseh, ass uf däm Objäkt en Inschrift ygritzt isch. Es sind Ruunezeiche. D Sproochforscher dänke, die Zeiche sige z Tüüringe i dä Strääl gritzt worde. Es isch es ganz es wichtigs spoochgschichtlechs Dokumänt, will s bis jetz s eltischte schriftleche Züügnis isch us dr Gägend vo de weschtgermanische Sprooche (wo au s Alemannische derzue ghört).
No elteri Ruune könnt me numme us em Piet vo de nordische Sprooche. Au die früeschti nordischi Ruuneschrift, wo bis jetz gfunde worden isch, stoot uf emene Strääl; dä ghört zum Fund vo Vimose z Dänemark und er chunt usem zwöite Joorhundert; er treit e Futharkschrift.
Das wo uf däm chlyne Strääl vo Frienstest stoot, isch eifach eis Wort. Es heisst kaba, was me as «kamba» mues lääse, und es bedüütet «Strääl». Für d Sproochgschicht isch das öppis wichtigs, wil me jetz s erschte Mol e so en alte Beleeg het für es Wort mit dr Ändig uf -a und do drmit für e sproochlechi Eigeheit us dr Afangszyt vo de weschtgermanische Sprooche. Das isch öppe zwöihundert Joorhundert bevor denn au d Ruuneschrifte vo de Alemanne vorchöme.
Literatur ändere
- Christoph G. Schmidt, Robert Nedoma, Klaus Düwel: Die Runeninschrift auf dem Kamm von Frienstedt, Stadt Erfurt. In: Die Sprache. Band 49, Nr. 2, 2010–2011, S. 123–186.