Katharina Mangold-Wirz

Dialäkt: Mìlhüüserisch

D’ Katharina Maria Mangold-Wirz (geborena Wirz; * 23. Mai 1922 z’ Bàsel; 22. Nowamber 2003 àui doo) ìsch a Schwiizer Biologin un Malakologin gsìì, wo hàuiptsachlig ìm Frànkriich gschàfft hàt. Sa hàt sìch vor àllem mìt Kopffiassler befàsst.

ìhra Laawa ändere

D’ Katharina Maria Wirz ìsch ànna 1922 z’ Bàsel uff d’ Walt kumma. Sa ìsch d’ Tochter vu dr Clara Wirz-Burgin un vum Profasser Eduard Wirz (1891–1970) gsìì. Noh ìhrer Zitt ìn dr Sekundàrschüal ìsch sa àn d’ Üniwärsiteet vu Bàsel ganga ge schtudiara. Sa hàt z’äärscht Narvaschirurgin wälla wara, àwwer d’ Lehrer hann ìn ìhr ärkläärt, àss sa „züa klai, züa wiiblig un züa zàrt“ gsìì-n-ìsch. Schtàttdässa hàt sa àlso àb 1943 Tiarkunda gschtudiart un hàt ànna 1948 ìhra Dokterwìrda bschtànda. Ìhra Hàbilitàzioonsschrìft um d’ tiarischa Hìrner ìsch vum Adolf Portmann ìwwerprüüft worra un ìsch ànna 1950 ìn dr Zittschrìft Acta Anatomica veräffentligt worra.

Ànna 1950 hàt d’ Wirz a dräijahrig Schtüpendium vu dr Sanggaller Janggen-Pöhn-Schtìftung bikumma, fìr z’ Villefranche-sur-Mer un z’ Banyuls-sur-Mer ìm Süüdfrànkriich um d’ Hìnterkiimaschnacka forscha. Ànna 1951 ìsch sa Forschera àm CNRS worra, em frànzeescha nàzionààla Zäntrum fìr wìssaschàftliga Forschung. Doo hàt sa sìch mìt da Orgànischma vu da Kopffiassler befàsst.[1] Z’ Banyuls-sur-Mer hàt sa àui fìrs Arago-Làboràtorium vu dr Pàriiser Üniwärsiteet Pierre un Marie Curie gschàfft. Dr Adolf Portmann ìsch ìhra Berooter gsìì, bis’r ànna 1982 gschtoorwa-n-ìsch.[1]

Ànna 1958 hàt d’ Katharina Wirz dr Walter Mangold ghiiroota. Dräi Joohra schpeeter, ànna 1961, hàt sa àn dr Üniwärsiteet vu Pàris a zwaita Dokterwìrda bschtànda. Desmol ìsch ìhra Hàbilitàzioonsschrìft ìn dr Zittschrìft Vie et Milieu veräffentligt worra. Ìm gliicha Joohr ìsch sa àm CNRS Forschungsmìtàrwaitera worra, un laitenda Forschera ànna 1966.

Ànna 1969 ìsch d’ Mangold-Wirz àls Gàschtprofassera àn dr Memorial University vu Newfoundland ìm Kànàdà ärnännt worra; dàs ìsch ìhra äärschta internàzionààla Wìrdigung gsìì. Ànna 1983 ìsch d’ Mangold-Wirz àls Vorsìtzenda vum Internàzionààla Biiroot um d’ Kopffiassler gwählt worra. Àn dara Schtälla ìsch sa d’ äärschta Fràui gsìì. Ànna 1989 ìsch sa üss ìhrer Schtälla àls Hochschüalprofassera z’rucktratta; sa hàt àwwer witter gforscht. Züadam hàt d’ Mangold-Wirz àm Pierre-Paul Grassé siim Traité de Zoologie mìtgmàcht: Sa hàt s’ Bànd ìwwer d’ Kopffiassler mìtgschrìewa, wo ànna 1989 ärschiina-n-ìsch. Ànna 1993 ìsch d’ Mangold-Wirz àls laaweslàng Eehramìtglìed vum Internàzionààla Biiroot um d’ Kopffiassler ärnännt worra.

Gschtoorwa-n-ìsch d’ Katharina Mangold-Wirz z’ Bàsel àm 22. Nowamber 2003, ìm Àlter vun 81 Joohra.

D’ Tìntafìsch-Schpezia Microeledone mangoldi un Asperoteuthis mangoldae sìnn noh-n-ìhr bnännt.[2][3]

ìhra veräffentligta Wark (Üsswàhl) ändere

Biacher ändere

  • Ulrike Wyss, Katharina Manigold-Wirz: Opisthobranches. Hermann, 1958 (französisch, 72 S.).
  • Katharina Manigold-Wirz: Biologie des céphalopodes benthiques et nectoniques de la Mer Catalane. Laboratoire Arago, 1963 (französisch, 285 S.).
  • Katharina Mangold-Wirz, Pio Fioroni: Morphologie et biométrie des mandibules de quelques céphalopodes méditerranéens. 1965 (französisch).
  • Katharina Mangold-Wirz: Étude biométrique du système nerveux des céphalopodes. Presses universitaires de France, 1965 (französisch).

Zittschrìftsàrtìckel ändere

  • Katharina Wirz: Copépodes, Isopodes et Helminthes parasites de Céphalopodes de la Méditerranée et de l'Atlantique européen. In: Faune Marine des Pyrénées Orientales. 1958 (obs-banyuls.fr [PDF; abgerufen am 23. Februar 2022]).
  • Katharina, Mangold-Wirz: Les Cephalopodes recoltes en Mediterranee par le 'Jean-Charcot'. Campagnes Polymede 1 et 2. In: Revue des Travaux de l’Institut des Pêches Maritimes. Januar 1973 (französisch, researchgate.net [abgerufen am 23. Februar 2022]).
  • V. Leslie Rowe, Katharina Mangold: The effect of starvation on sexual maturation in Illex illecebrosus (Lesueur) (Cephalopoda: Teuthoidea). In: Journal of Experimental Marine Biology and Ecology. Band 17, Nr. 2, März 1975, S. 157–164 (englisch).
  • Marion Nixon, Katharina Mangold: The early life of Sepia officinalis, and the contrast with that of Octopus vulgaris (Cephalopoda). In: Journal of Zoology. Band 245, Nr. 4, August 1998, ISSN 1469-7998, S. 407–421, doi:10.1017/S0952836998008048 (englisch).

Weblinks ändere

Ainzelnohwiisa ändere

  1. 1,0 1,1 Louise Allcock, Sigurd Von Boletzky, Laure Bonnaud, Erica A. G. Vidal: The role of female cephalopod researchers: past and present. In: Journal of Natural History. Band 49, Nr. 21–24, 2015, S. 1235–1266, doi:10.1080/00222933.2015.1037088.
  2. Hans G. Hansson: Biographical Etymology of Marine Organism Names. M. Abgruefen am 23. Februar 2022 (änglisch).
  3. Richard E. Young, Michael Vecchione, Clyde Roper: A new genus and three new species of decapodiform cephalopods (Mollusca: Cephalopoda). In: Reviews in Fish Biology and Fisheries. Band 17, Nr. 2–3, 2007, S. 353–365, doi:10.1007/s11160-007-9044-z (englisch).
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Katharina_Mangold-Wirz“ vu de änglische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.