Maya

D Maya si aus Vouk um 3000 v. Chr. entstandä. Die erschtä bschtändigä Sidligä si im Ruum vo Belize gsi. Vo dört us si einigi vo inä nach Nordä, i Südä vo Mexiko und spöter het säch ires Herrschaftsgebiät zwüschä Mexiko, Guatemala, Honduras und Belize erschtreckt.

S traditioneue Siidligsgebiet vo de Maya

De Machtberiich vo de Maya um 1870, wo si e Zitli lang unabhängig gsi sin.

Zenträ

Zu de früähä Zenträ g`hört de Tikal in Guatemala. Es spöters Zentrum isch z. B. Chichen Itza uf de Halbinsle Yucatán. Spöteri Städt hei aber architektonischi Iflüss vo de Toltekä zeigt. Maya-Städt hei meischtens Stufäpiramidä ghä. Chichen Itza isch hüt eis vo de Wäutwunder. S imposantischtä Gebäud isch de Kukulcan.

Damaligi Känntnis

D Maya hei zu irära Zit bereits ä Schrift mit über 800 Zeichä könnt und natürlich äu de berüemti Maya-Kaländer.

Zämäbruch vo de Kultur

D Städt vo de Maya hei im 9. Johrhundert viu Bevöukerig verlorä. De Grund isch aber immerno unklar.

Im Johr 1511 hei einigi schiffbrüchigi Spanier un ihri Nachkommä wöuä d Maya unterwärfa. 33 Johr spöter hei desi g`schafft einigi Städt im Mayabiet z bouä. Nach viunä Chriäg mit Spanier u Mexikaner hei säch d Maya um 1900 müsä ergää.

Weblink

 Commons: Maya – Sammlig vo Multimediadateie

• Sehenswürdigkeite vo de Maya (yucatan-guide.de)
• D Gschicht vo de Maya (mexiko-cancun.de)
• Das Volk der Maya in Mittelamerika: Tempelbauer und Großstädter (Der Standard, 6. März 2008)