Terza rima

D terza rima (dütsch Terzine) si än italiänischi Värsform, wo us Schdroophe vo drei Ziile beschdoht, wobii sich die erschd und dritti Zille mitenand riime und die zweiti sich mit dr erschde und dritte Zille vo dr neggschde Schdrophe riimt. S Riimschema isch aso: aba, bcb, cdc, ded ... S Värsmass isch hüfig dr jambisch Pentameter.

S eltischde Wärk in terza rima, wo mä kennt, isch im Dante si Divina commedia (Göttligi Komödie) wo öbbe 1310-1314 gschriibe worden isch, aber vor ihm hai scho d Troubadour die Form benutzt. Im 14. Johrhundert si d Terzine in Italie sehr populär gsi. Dr Petrarca und dr Boccaccio hai se in allegorische und didaktische Gedicht bruucht. Im 16. Johrhundert si si au d Form vo Satire und Burleske gsi, vor allem biim Ariosto.

Es isch schwiirig in terza rima z schriibe, vor allem in Schbrooche, wo weniger Riim as s Italiänische ufwiise. Z Ängland isch si aber scho vom Chaucer in siim Gedicht Complaint to His Lady im 14. Johrhundert iigfüehrt worde. Im 16. Johrhundert het si dr Sir John Wyatt bruucht. D Romantiker vom 19. Johrhundert wie dr Shelley in dr Ode to the West Wind (Ode an Weschdwind), dr Byron, d Elizabeth und dr Robert Browning hai se bruucht. Im zwanzigschde Johrhundert hai d Dichder d Form freier benutzt: dr W. H. Auden in The Sea and the Mirror (S Meer und dr Schbiegel) und dr Archibald MacLeish in Conquistador. Au bi de dütsche Romantiker, biim Friedrich Rückert, Adelbert von Chamisso, August Graf von Platen und em Hugo von Hofmannsthal (Terzinen über Vergänglichkeit) findet mä sä, wenn au nid immer in ihrem schdrikte Riimschema.

Quelle

• Dr Ardikel "terza rima" in Encyclopædia Britannica. Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2008.
• dtv-Lexikon, Deutscher Taschenbuch Verlag, München 1970, Band 18, S.174