Basileios I. dr Makedonier


Dr Basileios I. dr Makedonier (middelgriech. Basíleios I. o Makedon Βασίλειος Α′ ὁ Μακεδών, * um 812; † 29. August 886), isch dr byzantinisch Kaiser vo 867 bis 886 gsi. Er isch us ere armenisch-griechische Familie cho, wo sich im byzantinische Thema Makedonie nidergloo ghaa het.

Basileios I.
Kaiser vom Byzantinische Riich
Dr Basileios, si Sohn Konstantin und si zwäiti Frau Eudoxia Ingerina
Regierigsziit 867–886
Name Basileios I. dr Makedonier
Uf d Wält cho 830/835/836[1]
Geburtsort Makedonie
Gstorbe 29. August 886 (im Alter vo 75)
Vorgänger Michael III.
Nochfolger Leo VI.
Verhürotet mit Eudokia Ingerina

Dr Ufstiig zur Macht

ändere

Im Basileios si Familie het sit 813 z Bulgarie as Gfangeni vom Krum gläbt. Er het chünne flüchte und het denn as Stallchnächt bim ene Verwandte vom Bardas, em Unggle vom Kaiser Michael III. gschafft. Er isch denn dr Begläiter und Liibwächter vom Kaiser worde. Er het sich vo siner Frau lo schäide und d Eudokia Ingerina, äini vom Michael sine Metresse ghürootet. Mä nimmt aa, ass dr Leo VI., im Basileios si Soon und Noochfolger, daatsächlig dr Soon vom Michael gsi isch.

866 het dr Basileios dr Bardas ermordet, wo s Riich im Naame vom Michael regiert het, und het e baar Wuche spööter dr Ditel Caesar überchoo. Im Septämber 867 het dr Basileios dr Michael umbrocht und sälber dr Droon bestiige.

 
Dr Basileios I. und si Soon Leo VI.

Mit dr Dünastii, wo dr Basileios gründet het, het au e nöis Zitalter im Byzantinische Riich aagfange. Dr Dünastii säit mä im Allgemäine die Makedonischi Dünastii, au wenn Armenisch-griechischi Dünastii genauer weer. Die Zit isch e Periode gsi, wo s Kaiserriich si Gebiet vergröösseret het und die sterkste Macht in Öiropa gsi isch.

Innebolitik

ändere

In de Finanze isch dr Basileios vorsichdig gsi. Er het e Hufe nöiji Gsetz gmacht, wo an die justinianischi Rächtsreform erinnere, dorum säit men em vilmol dr zwäiti Justinian. Die nöije Gsetz si d Basis gsi für d Basiliká, e Sammlig vo Gsetz in 60 Büecher, wo dr Leo VI. fertig gmacht und in Chraft gsetzt het. Usserdäm het dr Basileios zwäi chliineri Wärk lo verfasse, wo as Procheiron und Epanagoge bekannt si.

Chillebolitik

ändere

In dr Chillebolitik het er sich am Aafang um gueti Bezieige zu Rom kümmeret. Öbbis vom erste, won er gmacht het, isch 867 d Verbannig vom Patriarch Photios I. gsi, wo für d Unabhängigkäit vo dr byzantinische Chille kämpft het. Denn het er däm si Rival, dr Ignatios I., wider iigsetzt, wo vom Babst Hadrian II. understützt worden isch.

Dr Basileios isch aber im Verheltnis zu Rom über e bestimmte Punkt nid uuse gange. Ass dr bulgarischi Zar Boris I., die nöiji bulgarischi Chille dr Jurisdikzioon vo Konstantinopel understellt het, isch en Affront Rom gegenüber gsi. 877 isch denn dr Photios wider as Patriarch iigsetzt worde, e Schritt, wo schliesslig zum Morgeländische Schisma gfüert het und zur Drennig vo dr katholische und dr orthodoxe Chille.

Ussebolitik

ändere
 
Dr Basileios I. in dr Chronik vom Johannes Skylitzes

In dr Herrschaftszit vom Basileios I. het e müeseelige Chrieg gege d Paulikianer stattgfunde, won er vo sim Vorgänger gerbt het. Schliesslig isch dere iire milidäärisch Füerer, dr Johannes Chrysocheires, umchoo und d Stadt Tephrike 872 erooberet worde. Eso si d Paulikianer, won e Zwäckbündnis mit em Kalif vo Bagdad abgschlosse häi und en ärnsti Bedroig für s Byzantinische Riich worde si, vernichdet worde. Dr Basileios het 885 s armenische Riich vom Bagratid Aschot I. anerkennt. Dr Chrieg an de Gränze mit de Araber isch witergange. Zypere isch zruggerooberet worde, aber nume siibe Joor lang bim Riich bliibe. Syrakus isch verloore gange, Bari und groossi Däil vo Kalabrie si zruggerooberet worde. Mit dene Erfolg in Italie het dört e nöiji Periode aagfange, wo Byzanz d Vorherrschaft ghaa het. Vor allem isch s Riich aber wider Heer über s Middelmeer gsi, bsundrigs über d Adria.

Dr Basileios het 19 Joor lang regiert. Er isch im August 886 am ene Fieber gstorbe, won er bim ene schwere Jagdumfall verwundet worden isch. Si Diener het en zwar grettet, aber dr Basileios het dänggt, er häig iin welle umbringe. Dorum het er dä Diener churz vor sim äigene Dood lo hiirichde.

Liddratuur

ändere
  • Mark Whittow: The Making of Byzantium, 600–1025. Berkeley 1996.
  • N. Tobias: Basil I (867–886) the founder of the Macedonian dynasty. New Brunswick/N. J. 1969.

Weblingg

ändere
  Commons: Basileios I. – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote

ändere
  1. Kazhdan, Alexander Petrovich, ed. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. New York, New York and Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6, S.260
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Basileios_I.“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.