Wikipedia:Houptsyte

Schwäbisch

Griaß Godd älle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia!
D freia Enzyklopedi, wo älle midmacha kenned.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Freiburg Liachtastoi Schweiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Technik Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Ufnahme vo Dialektwerter • A Fabel en verschidne Dialekt ibersetza • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also vo dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwobaland ond aus Vorarlberg ond Weschttirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf vo älle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Älle Eiträg kenned von älle Leid gschriiba ond gändret werre. Älle send härzlich eiglade mitzmache. Brenged Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia send ond was mer welled, fendeschd in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 31.085 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Bärlauch

Dè Bärlauch (Allium ursinum; alemannischi Näme) isch è Pflanzèart us dè Gattig Allium un dodèmit vowant mit èm Schnittlauch, Zwiblè un Knoblich. Z Europa un in Deilè vo Asiè isch er vor allem in Wälder vobreitet. Hüüfig tribt diè Pflanzèart früè im Johr uus, er isch ès hoch eschtimirts Wildgmüès un wörd vilfach gsammelet.

Bärlauch wörd au Knoblichschpinat, wildè Knoblich, Waaldknoblich, Hexèzwiblè, Zigünerlauch, Ramsè odder Waldherrè gnannt.

Dè Bärlauch isch è uusduurèrd chruttähnlichi Pflanzè, wo in è Höchi vo öppè 20 bis 50 Zentimeter wachsè duèt. Diè zimli schlanki, länglichi Zwiblè wörd us dè Aasätz vo dè beidè Laubblättẽr bildet un isch 2 bis 4, seltè bis 6 Zentimetẽr lang. Si isch umgää vo durchsichtigè, wyßlichè odder gäälè Hüt, welli sich spõter bis uff einigi Borschtè reduzyrè. Nebbèzwiblè wörred nu voeinzelt bildet odder si fählet ganz. Dè uffrächte, kompakte Stängel isch dreikantig bis anöhernd rund un nu am Aasatz mit Blättẽr vosää. (…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

... dàss s Elsàss, àls Nochber, a Üsstellung-Pavillon uf dr Landesgartenschau Nèiburg àm Rhii 2022 ghàà hàt?
... dass der Buure-Tabak syt em Drissgjährige Chrieg z Euroba about wird?
... ass d Irène Schweizer zue dr Grinder*ne vum europäische Free Jazz zellt?
... dass Elegtromotorè hüt großflächig in Maschinnè, Automatè, Roboter, Spillzüüg, Huushaltsgrät, Elegtronikgrät, Fahrzüüg, Rasèmaajer, Krän usw. ygsetzt wörrèd?
... dàss dr Joseph Fritsch mìt 7 Joohra ìm Verain AS Fauteuil z’ Mìlhüüsa ààfànga hàt Handbike fààhra?
... dass de Zwäck vo der Associazione Augusta am Aafang hauptsächli dèè gsy isch, das mer hät wele s Walsertüütsch vo Issime, d Éischemtöitschu, am Läbe bhalte?

Alemannischa Nochrichte:

15. April 2025:
Lobby für den Dialekt (Weiler Zeitung)
14. April 2025:
„Schwäbisch klingt oifach netter“ – ist das so? Warum sich am Dialekt die Geister scheiden (Südkurier)
Was die Gsiberger:innen sprachlich anders machen (Der Standard)
13. April 2025:
Das Stapflehus in Weil am Rhein war Treffpunkt für alle Mundart-Fans (Badische Zeitung)
9. April 2025:
Dialekt soll an Schulen nun wertgeschätzt werden (Staatsanzeiger Baden-Württemberg)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

26. April

1220: As Zuegständnis fir d Wahl vu sym Suhn Heinrich zum remisch-dytsche Chenig erlosst dr Staufer-Chaiser Friedrich II. d Confoederatio cum principibus ecclesiasticis un ibergit dr Bischef dodermit wichtigi Chenigsrächt.
1787: Dr dytsch Dichter, Philolog un Bolitiker Ludwig Uhland chunnt uf d Wält.
1866: Dr dytsch-franzesisch Aschtronom un Moler Hermann Mayer Salomon Goldschmidt (Bild) stirbt.
1912: Im Piper Verlag erschynt dr Almanach Der Blaue Reiter, uusegee vum Wassily Kandinsky un em Franz Marc.