Wikipedia:Houptsyte (Schwyzerdütsch)

Grüezi, grüessech und willkomme uf der alemannische Wikipedia!
Di frei Enzyklopedi, wo alli chöi mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwabe Schwiiz Vorarlberg
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Tächnik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikle • Läsige Artikle • Artikel nooch Dialäkt • Audiouffnahme vo Artikel • Ufname vu Dialäktwörter • E Fabel in verschidni Dialäkt übersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Tiernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannischi Wikipedia

Di alemannischi Wikipedia isch en Enzyklopedi i de Dialekt vom alemannische Sprachruum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liechtestei, vo Oberbade, vom Schwabeland und vo Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dür di freiwilligi Hilf vo allne, wo öppis in irer Mundard wöi bytrage. Yträg chöi vo allne Bsuecher gschribe und gänderet wärde. Alli si härzlich yglade mitzmache. Bringet eues Wüsse y und hälfet eso mit, ds Alemannische z pflege, ufzwerte und z erhalte. Di erschte Schritt si ganz eifach!

Wer mir vo der Alemanische Wikipedia si und was mir wei, findsch i üsem Profil.

D Inhält vor Wikipedia dörfe frei kopiert und verbreitet wärde.

Bis jetz häts bi der alemannische Wikipedia 30.694 Artikle.

Artikel vor Wuche: Balenga

Balenga isch a Großa Kreisstadt em Syda vo Bada Wirtaberg, sydlich vo Schduagert. Sie ischd d'Greisschdadt ond noch Albschdat d'zweitgrehste Schdadt vom Zollernalbkrois ond ischs Zentrom fürd omliegenda Gemeindana. Seit'm erschta Jänner Neizehhonderdvierasiebazg (1974) isch Balenga d'grauße Greisschdadt. Mit d'r Nochborschdad Geislenga hot Balenga a Verwaltingsgemeinschaft ausg'macht. Dr Ort isch it z' verwechsla mit dr Gmeid Bahlinga am Kaiserschtuahl im Landkreis Emmadenga.

Balenga leit em Dal der D-Eya, wo an Neabafluss vom Negger isch, zwischem kloina Heiberg ond drm Albtrauf. Dia wichtigschte Berg om Balenga rom send im Süde s'Hernle, dr Locha mit drm Lochaschtoi, dr Schoofberg ond dr Plettaberg. No weiter noch Süda/Südweschta leit dr grausse Heiberg. Im Nordweschta leit dr (kloine)Heiberg ond im Oschta dr Hondsrücka. Balenga leit ogfähr 75 km süadlich vo Schtuegert, 35 km vo Tiabenga; und ebbes mit 80 km nerdlich vom Bodesee. Durch dia Gmeindreform en de siabzger Johr send dia Derfer in dr nähere Omgebong als Schtadtdoil drzuakomma. Dia ehemols Oigaständige Derfer send Dürrwanga (seit 1937 met Frommern zema), Edinga, Engschtlatt, Erzenga, Frommern, Heselwanga (khert scho seit 1934 zu Balenga), Oschdorf, Roßwanga, Schtockahausa, Streicha, Weilschtetta und Zillhausa. (…der ganz Artikel lese)

Früeneri Artikle vor Wuche:

Hesch gwüsst ...

... dass ma für d Arbata vo da Rhiregulirig a uagene Isabahn mit baut hot?
... dàss sitter 2017 ìn dräi Kìndergàrta vun ABCM-Zweisprachigkeit numma-n-Elsassisch un Hoochdiitsch grädd wìrd?
... dass europäischi Kartografè un Seefahrer bis is 19. Johrhundert nò drum gschtrittè hèn, ob Sachalin è Inslè sig?
... dass d Jella Lepman ibrzeigt gwea ischt, dass mr guade Kender- ond Jugendbiacher braucht zom d Kender zo Weltoffaheit ond Toleranz z erziaga?
... ass d Schwaarzwälder Guckucksuur in dr hitige Foorm us dr Uurmacherschuel Furtwange stammt?
... dass dr Luzi Jenny ubr schiini Umwält im Bündner Bärgdorf und di ganz Spannwiiti vo ünschna menschlicha Nööt und Fräuda uf Tschappiinertütsch gschriba het?

Alemannischi Nachrichte:

15. Novämber 2024:
Wendrsonn gewinnt Landespreis für Dialekt (Regio TV)
Dialekt-Comedian Marcus Gscheidle im Interview: "Philosoph des Alltags" (Heilbronner Stimme)
Cossu will Dialekte wieder cooler machen (Stuttgarter Zeitung)
14. Novämber 2024:
Pedros Rückkehr zur Spoken-Word-Zunge (SRF)
13. Novämber 2024:
Üsserorts» feiern das 15-Jahr-Jubiläum. Warum sie der Mundart treu bleiben (pomona.media)
12. Novämber 2024:
Guy Krneta bannt den Alltag in schweizerdeutsche Kurzgeschichten, doch in seinem neuen Buch ist etwas anders (Solothurner Zeitung)
Prinzle-Übersetzerin schreibt Brief an Kretschmann (Südwestpresse)
11. Novämber 2024:
Was Dialektpreis-Trägerin Theresa Dold aus Stegen an der Auszeichnung des Landes schätzt (Badische Zeitung)

Meh Nachrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

21. Novämber

1259 v. Chr.: No dr Schlacht bi Kadesch un johrelange bluetige Gränzstrytigkaite schließe dr ägyptisch Pharao Ramses II. un dr Hethiterchenig Hattusili III. dr Ägyptisch-Hethitisch Fridesvertrag.
1676: Dr dänisch Astronom Ole Rømer stellt dr Pariser Académie des sciences syy These vor, dass d Liechtgschwindigkait e ändligi Greßi sei. Är stitzt sich uf Beobachtige vu dr Verfinschterige vu dr vier Mond vum Jupiter.
1694: Dr franzesisch Schriftsteller un Philosoph Voltaire chunnt uf d Wält.
1844: Dr Schwyzer Pedagog un Agronom Philipp Emanuel von Fellenberg (Bild) stirbt.
1918: Am Änd vum Erschte Wältchrieg verleen di dytsche Druppe s Elsass.