ABCM-Zweisprachigkeit

Dialäkt: Mìlhüüserisch

ABCM-Zweisprachigkeit (ABCM schteht fìr Association pour le bilinguisme en classe dès la maternelle, „Verain fìr Zwaischproochigkait ìn dr Schüal àb’m Kìndergàrta“) ìsch a Nätzwark vu prìwààta zwaischproochiga Schüala-n-ìm Elsàss un ìn dr Moselle. Ìn dana Lehrànschtàlt wìrd’s uff Frànzeesch un Diitsch unterrìchtet —Hoochdiitsch un Elsassisch bzw. Fränkisch. Dàtoo sìnn zwälf Schüala, wo zem Nätzwark gheera, mìt insgsàmt äbb 1.200 Schialer.

Gschìcht

ändere

Grìnda worra-n-ìsch dr Verain ìm Joohr 1991 vum Richard Weiss[1] un vum Jean Peter.[2] Fìr dr Schüalààfàng 1991 hann a pààr elsassischa Äältra wälla, àss ìhra Kìnder a zwaischproochiga Schüalüüssbìldung uff Elsässerdiitsch un Frànzeesch bikumma.[2] D’ äärschta Klàssa sìnn àlso ànna 1991 z’ Lütterbàch, Ìngerscha un Zàwra gäffnet worra.[3] D’ Grìndung hàt unteràndrem dr elsassischa Zaichner un Àuitoor Tomi Ungerer unterschtìtzt, wo-n-Eehrapresidànt vum Verain worra-n-ìsch. S’ Sìnnbìld vum Verain hàt dr Ungerer salbscht zaichent.[1] Àm Ààfàng ìsch d’ Idee vun’ra elsassischschproochiga Schüal umschtrìtta gsìì, dänn noh-n-em Zwaita Waltkriag s’ Dialäkt ìn da elsassischa Schüala verboota gsìì-n-ìsch.[2][3][4]

Ànna 2012 hàt d’ ABCM Schüal vu Bìndra-n-uff Kappl-Grààfahüüsa ìm bààdischa-n-Ortenaukrais gwàndelt. D’ Schüal ìsch jedoch z’äärscht unter frànzeeschem Racht blìewa.[5] Ànna 2014/2015 ìsch d’ Schüal vum Làndesregiarung vum Bààda-Wìrttabärg àls Ärsàtzschüal àànärkännt worra, un àb 2017 hàt sa a Finànziarung vu dr Làndesregiarung bikumma.[6] D’ Ànschtàlt hàt jedoch a prìwààta Schüal unter diitschem Racht wälla wara, àwwer dàs ìsch ìhr nìt glunga. Àlso ìsch d’ Schüal ànna 2017 ìm Unt’relsàss z’ruckkumma. Sa hàt z’äärscht uff Rhiinàui wälla wàndla, àwwer dr Bìrgermaischter hàt s’ Projakt àbgleehnt.[7] Schliasslig hàt sìch d’ Ànschtàlt z’ Geerschta nììdergloo, mìt dr Hìlf vum Presidànt vum Unt’relsassischa Generààlroot Guy-Dominique Kennel.[8]

Ìm Oktoower 2014 hann Kìnder vun ABCM-Schüala àn’ma Demonschtràzioon geega d’ Regioon Groossa-n-Oschta un fìr d’ Grìndung vu’ma „Elsassischa Root“ mìtgmàcht.[9]

Progràmm un Pedàgoogik

ändere

Àm Ààfàng ìsch ìn da ABCM-Kùindergàrta numma-n-uff Hoochdiitsch un Frànzeesch unterrìchta worra. Sitter 2004 wìrd àui ìn da Kìndergàrta Elsassisch grädd.[10] Sitter’m Schüalààfàng 2017 wìrd ìn dräi Kìndergàrta vun ABCM-Zweisprachigkeit (z’ Mìlhüüsa, Ìngerscha un Hàwanàui) numma-n-Elsassisch un Hoochdiitsch grädd; s’ Frànzeescha wìrd numma-n-àb dr Grundschüal glarnt.[10] Ainiga Schproochwìssaschàftler hann dàs Projäkt kritisiart, dänn d’ Kìnder reeda d’haim maischt Frànzeesch un fàscht nìmm Elsassisch odd’r Diitsch; a schtarka Trännung vum Frànzeescha un vum Diitscha säjg nìt güat, fìr baida Schproocha güat larna.[11][12] Àm Ààfàng hann dia Klàssa hàt kää legààler Schtàtüss ghàà.[13] Dia „immärsiiwa Klàssa“ hann sitter 2021 durs Molac-Gsätz ìwwer d’ frànzeescha Regionààlschproocha solla unterschtìtzt wara,[14] àwwer s’ Gsätz ìsch vum frànzeescha Schtààtsroot ruckgàngig gmàcht worra.[4] Dr Verain ABCM hàt jedoch s’ immärsiiwa Progràmm nìmm uffgaa.[4] Salla Klàssa sìnn noch hìtt umschtrìtta, dänn sa wara vum Schtààt finànziart, obwohl doo d’ Kìdner kää Frànzeesch larna. Fìrs Joohr 2023 solla àlla ABCM-Schüala-n-a „immärsiiw Progràmm“ ìm Kìndergàrta-n-ààbìata. S’ Projäkt wìrd vu’ma Profasser vu dr Üniwärsitäät vu Kàrlsrüah gmuschtert.[10]

Ìn da Kìndergàrta vun ABCM-Zweisprachigkeit wìrd oft d’ Montessori-Pedàgoogik bnutzt, so wia d’ Freinet-Pedàgoogik fìr laasa larna.[10]

Àm Schüalààfàng 2012/2013 sìnn ìn da Ànschtàlt vun ABCM-Zweisprachigkeit äbb 1.187 Schialer gsìì.[15] Ànna 2022 sìnn ìn da Schüala vun ABCM-Zwaisprachigkeit äbb 70 Lehrer un 1.180 Schialer gsìì.[3]

Lischta vu da Schüala

ändere
 
A Grundschüal vun ABCM-Zweisprachigkeit

Zem Nätzwark ABCM-Zweisprachigkeit gheera dàtoo zwälf Schüala (Schtànd: 2022):

Sunschtigs

ändere

S’ Nätzwark ABCM-Zweisprachigkeit ìsch Mìtglìed ìm Institut supérieur des langues de la République française (ISLRF)[10][16] so wia-n-ìm ìwwerregionààla Schüalanätzwark Eskolim.[15][17]

Lìteràtüür

ändere
  • Gros plan sur ABCM-Zweisprachigkeit. In: Land un Sproch. Nr. 215, September 2020, S. 7–17 (badische-heimat.de [PDF; abgerufen am 15. Juni 2022] uff Frànzeesch, Hoochdiitsch un Elsassisch).

Weblìnks

ändere
  Commons: ABCM-Zweisprachigkeit – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa

ändere
  1. 1,0 1,1 M. M.: Le logo d’ABCM est signé Tomi. In: Dernières Nouvelles d’Alsace. 3. März 2019, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  2. 2,0 2,1 2,2 Antoine Balandra: Enseignement de l'alsacien : les écoles bilingues ABCM fêtent leurs 30 ans. France Bleu, 15. Mai 2022, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  3. 3,0 3,1 3,2 Sonia de Araujo: 30 ans de l’ABCM Zweisprachigkeit : « L’immersion pour sauver une langue ». In: Dernières Nouvelles d’Alsace. 3. Juni 2022, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  4. 4,0 4,1 4,2 Noémie Gaschy: L'alsacien molesté par l'école française depuis 1945 : “nous avons été méprisés, c’est un linguicide, une violation des droits de l’Homme”. France 3 Grand Est, 28. September 2021, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  5. Education : une école française devient allemande. In: Le Parisien. 5. Mai 2012, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  6. Rettet die ABCM-Zweisprachigkeit-Schule von Kappel-Grafenhausen! In: Eurojournalist. 22. Januar 2016, abgruefen am 15. Juni 2022.
  7. Klaus Schade, Klaus Fischer: Die ABCM-Schule zieht von Kappel nach Rhinau um. In: Bààdischa Zittung. 6. September 2017, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  8. Régine Willhelm: Gerstheim: vers la fin de l'école ABCM? France 3 Grand Est, 21. Juni 2018, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  9. Christian Bach: Manifestation contre la très grande région et pour le Conseil unique d'Alsace / Strasbourg : de 6800 à 15000 selon les sources. In: Dernières Nouvelles d’Alsace. 11. Oktober 2014, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Catherine Chanciner: Bilinguisme : l’immersion complète en langue régionale. In: L’Alsace. 22. März 2017, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  11. Alexandra Bucur: Des classes "immersives" pour apprendre l'alsacien à l'école. France 3 Grand Est, 17. September 2017, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  12. Pour sauver leur dialecte, des Alsaciens lancent des maternelles sans un mot de français. In: Le Huffington Post. 1. September 2017, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  13. Aude Raso: Enseignement immersif en Alsace : une demande de régularisation du rectorat met le feu aux poudres. France Bleu, 5. Dezember 2017, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  14. Catherine Chenciner: Immersion complète en langue régionale à la maternelle : reportage à Haguenau. In: Dernières Nouvelles d’Alsace. 14. Mai 2021, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  15. 15,0 15,1 Association Initiative Citoyenne Alsacienne (Hrsg.): Les Langues de France. Lulu.com, 2013, ISBN 978-1-291-57674-0, Intervention de Mme Anna Vari-Chapalin : déclaration Eskolim 2009, S. 159 (französisch, google.de [abgerufen am 15. Juni 2022]).
  16. Clyde Dlugy-Belmont: Rencontres de l’Institut Supérieur des Langues de la République française. In: Le Peuple breton. 30. März 2018, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch).
  17. Catherine Chenciner: Pour les écoles bilingues immersives, « le combat n’est pas fini ». In: L’Alsace. 29. Januar 2022, abgruefen am 15. Juni 2022 (französisch): „Une reconnaissance obtenue de haute lutte par le réseau Eskolim dont est membre l’association alsacienne (au côté de La Bressola, Seaska, Diwan, Calandreta et Scola Corsa).“