Füürwaffe

E Füürwaffe isch e Schusswaffe, won e Projektil mit Hilf vo häisse Gaas, wo sich schnäll usdeenene, dur oder us ere Rööre oder eme Lauf gschosse wird. Die Gaas wärde bim Verbrenne vom ene entsprächende pürotechnische Driibmiddel wie Schwarzbulver, Schiessbulver oder Sprängmiddel erzügt. S Spektrum vo de Füürwaffe goot vo dr Fustfüürwaffe bis zu de Gschütz vo dr schwere Artillerii. Noch de Definizione vo dr Füsik zele si zu de thermische Chraftcholbemaschine us dr Grubbe vo de Fluidenergiimaschine. Us waffetechnischer Sicht wärde si hauptsächlig in drei Grubbe iidäilt: Gschütz, Granatwaffe und Handfüürwaffe. Si wärde brucht as Wärkzüüg bi dr Jagd, as Chriegswaffe, Verdäidigungsmiddel und Sportgrät (Handfüürwaffe). Drüber uuse häi si, wie anderi Waffen au, zum Däil e kulturelli Bedütig.

E SIG Pro Sälbstladbistole

Gschicht

Die erste, unsichere Hiiwiis, ass Gschütz in Öiropa brucht worde si, stamme us em 13. Joorhundert. Sicher isch, ass Füürwaffen in Öiropa churz noch dr Entwigglig vom Schwarzbulver vo 1324 aa mit em pot de fer z Metz zum Iisatz cho si. Scho 1326 erwäänt dr Walter de Milimete, ass Schwarzbulver in Waasegschütz vom änglische König Eduard II. iigsetzt worde isch Zum erste Mol noochgwiise isch dr Iisatz vo Füürwaffe in Dütschland wääred dr Eltzer Fehde vo 1331 bis 1336, wo mä Pfiilbüggse brucht het. Zerst emol si Füürwaffe aber vor allem in statische Situazione zum Iisatz cho, vor allem bi dr Verdäidigung oder dr Belaagerig vo feste Posizione. Dr wichdigst Grund für das isch gsi, ass es im Middelalter seer schwiirig gsi isch, Fäldgschütz wäge iirer Gröössi und iirem Gwicht z dransbordiere. Au häi sich e Hufe Oobrikäite die nöiji Waffetechnologii wäge de Spezialiste und dr Infrastruktur, wo nöötig gsi si, nid chönne läiste. Bald het mä aber liichteri Waffe wie s Handroor entwigglet und Gschütz si uf Lafette montiert worde und eso mobiler worde. Eso isch e ganz nöiji Art vo dr Chriegsfüerig ufchoo. Wenn vor dr Iifüerig vo de Füürwaffe dr persönlig Kampf vo Maa gege Maa oder vo Gwalthufe gege Gwalthufe entschiide het, so häi sich, wil Füürwaffe über groossi Distanze chönne wirke, ganz nöiji Taktike entwigglet.

Gschmiideti Hooggebüggse, 16. Jh. (Heeresgeschichtliches Museum, Wien)

In dr witeren technische Entwigglig vo de Füürwaffe isch s glatte Roor witgehend dur dr zoognigi Lauf verdrängt worde, was s Schiess seer vil gnauer gmacht het. Dr Vorderlader isch dur e Hinderlader ersetzt worde, was es mööglig gmacht het, seer vil schnäller z schiesse und d Waffe au bim Lige z lade. In dr Middi vom 19. Joorhundert si d Äihäitspatrone und s Zündnoodlegweer erfunde worde, und s Schiesse isch no schnäller worde. Denn het mä Bulver uf dr Basis vo de Zellulosenitrat, wo nume wenig Rauch entwiggle, erfunde. Im Vergliich zum Schwarzbulver isch dr Druck hööcher worde und mä het chönne Füürwaffe baue mit Patronemunizioon, wo no witer gschosse und s Schiesse schliesslig automatisiert häi.

Litratuur

• Peter H. Kunz: Technische Entwicklung der Feuerwaffen 1200 bis 1900. Editions à la carte, Zürich 2008, ISBN 978-3-905708-18-9.

Weblingg

 Commons: Füürwaffe – Sammlig vo Multimediadateie

• Visier Lexikon "F" (äifachi Definizion)
• feuerwaffen.ch - Feuerwaffen-Geschichte in Kurzform

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Feuerwaffe“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.