Michael Faraday

Dr Michael Faraday [ˈfærədɪ] (* 22. September 1791 z Newington, Surrey; † 25. August 1867 z Hampton Court Green, Middlesex) isch en änglische Naturforscher gsi und gältet as äine vo de bedütendste Experimentalfüüsiker. Im Faraday sini Entdeckige vo dr „elektromagnetische Rotazion“ und vo dr elektromagnetische Indukzioon häi dr Grundstäi für d Elektroindustrii gläit. Sini aaschaulige Dütige vom magnetooptische Effekt und vom Diamagnetismus mit Chraftlinie und Fälder si dr Aafang vo dr Theorii vom Elektromagnetismus gsi. Scho um 1820 het dr Faraday as dr füerend chemisch Analütiker z Groossbritannie gulte. Er het e Räije vo nöije Choolewasserstoff entdeggt, drunder Benzol und Buten und het d Grundgsetz vo dr Elektrolüüse formuliert.

Dr Michael Faraday uf eme Öölgmäld vom Thomas Phillips vo 1842/42 (1770–1845)

Im Faraday si Underschrift

Dr Faraday isch in äifache Verheltniss ufgwaggse und zum Buechbinder usbildet worde. Er het sich für d Naturforschig begäisteret und het en Aastellig as Laborghilf vom Humphry Davy an dr Royal Institution überchoo. Im Labor dört het er denn sini wäägberäitende elektromagnetische Experimänt usgfüert, im Hörsaal vo dr Institution het er sini Wienachtsvorlääsige abghalte und eso nöiji wüsseschaftligi Erkenntniss verbräitet. 1833 isch dr Faraday dr erst Fuller-Professor für Chemii worde. Er het öbbe 30'000 Experimänt gmacht und 450 wüsseschaftligi Ardikel veröffentligt. Die wichdigste vo sine Publikazioonen zum Elektromagnetismus het er in sine Experimental Researches in Electricity (Experimentalundersuechige über Elektrizidäät) zämmegfasst. Si populärsts Wärk Chemical History of a Candle (Naturgeschichte einer KerzeNaturgschicht von ere Cherze) isch d Mitschrift vo äinere vo sine Wienachtsvorlääsige gsi.

Dr Faraday het für Groossbritannie mee as zwanzig Joor lang d Kadette vo dr Royal Military Academy z Woolwich in Chemii usbildet. Er het für e Hufe vo Behörde und öffentligi Iirichdige gschafft, zum Bischbil für d Schifffaartsbehörde Trinity House, s British Museum, s Home Office und s Board of Trade.

Dr Faraday isch en aktive Aahänger vo dr Sekte vo de Sandemanianer gsi.

Litratuur

Biografie

• Geoffrey Cantor: Michael Faraday: Sandemanian and Scientist. A Study of Science and Religion in the Nineteenth Century. Macmillan, London 1991.
• Geoffrey Cantor, David Gooding, Frank A. J. L. James: Michael Faraday. Kumarian Press Inc., 1996, ISBN 978-1573925563.
• James Hamilton: A Life of Discovery: Michael Faraday, Giant of the Scientific Revolution. Random House, New York 2004, ISBN 1400060168.
• Alan Hirshfeld The Electric Life of Michael Faraday. Raincoast Books, 2006, ISBN 9781551929453.
• Frank A. J. L. James: Michael Faraday: A Very Short Introduction. Oxford University Press, New York 2010, ISBN 978-0-19-957431-5.
• Jost Lemmerich: Michael Faraday 1791–1867. Erforscher der Elektrizität. C. H. Beck, München 1991.
• John Meurig Thomas: Michael Faraday and the Royal Institution: The Genius of Man and Place. Adam Hilger, Bristol 1991, ISBN 0750301457.
• Leslie Pearce Williams: Michael Faraday: A Biography. Chapman and Hall, London 1965

Zur Rezepzioon vo sim Wärk

• Geoffrey Cantor: The scientist as a hero: public images of Michael Faraday. In: Michael Shortland, Richard R. Yeo (Hrsg.): Telling lives in science: essays on scientific biography. Cambridge University Press, 1996, ISBN 0521433231, S. 171–194.
• Geoffrey Cantor: Michael Faraday’s religion and its relation to his science. In: Endeavour. Band 22, Nummer 3, 1998, S. 121–124, doi:10.1016/S0160-9327(98)01134-X.
• Michael Faraday. In: Michael J. A. Howe: Genius Explained. Cambridge University Press, 2001, ISBN 0521008492, S. 84–107.
• Alan E. Jeffreys: Michael Faraday: A List of his Lectures and Published Writings. Chapman and Hall: London 1960.
• Alice Jenkins: Michael Faraday’s mental exercises: An artisan essay-circle in Regency London. Liverpool University Press, Liverpool 2008, ISBN 978-1-84631-140-6.
• David Keith Chalmers MacDonald: Faraday, Maxwell, and Kelvin. Science Study Series, Anchor Books, 1964.
• James Frederic Riley: The Hammer and the Anvil: A Background to Michael Faraday. Dalesman Publishing Co., Clapham 1954.
• J[ames] R[orie] (Hrsg.): Selected Exhortations Delivered to Various Churches of Christ by the Late Michael Faraday, Wm. Buchanan, John M. Baxter, and Alex Moir. John Leng and Co., Dundee 1910
• Friedrich Steinle: Die „Experimental Researches in Electricity“: Eine Übersicht. In: Experimental-Untersuchungen über Elektricität. Band 1, Harri Deutsch Verlag, 2004, ISBN 3817132921, S. III–XXXIII.

Weblingg

 Commons: Michael Faraday – Sammlig vo Multimediadateie

 Michael Faraday im dütschsprochige Wikisource

• Iidraag im Archiv vo dr Royal Society
• Foti vo dr Apparatur zur Bestimmig vo dr Dielektrizitätskonstante
• The 1827 Christmas Lectures of Michael Faraday
• 20-Pfund-Note mit em Faraday druf

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Michael_Faraday“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.