Nöiplatonismus

Dr Nöiplatonismus isch e modärni Bezäichnig für die jüngsti Schuelrichdig im antike Platonismus, wo äini vo de bedütendste Strömige in dr griechische Filosofii gsi isch. Dr Nöiplatonismus isch im 3. Joorhundert us em Middelplatonismus entstande. Vo Rom us, wo dr Filosoof Plotin († 270) e nöiplatonischi Filosoofeschuel gründet het, het sich die nöiplatonischi Beweegig über s Römische Riich usbräitet. Wäärend dr ganze Spootantike isch dr Nöiplatonismus die äinzigi Wariante vom Platonismus gsi und het bis ins früeje 7. Joorhundert s ganze filosofische Dängge in dere Epoche dominiert. Die andere dradizionsriiche Schuele vo dr antike Filosofii häi kuum no namhafti Verdräter ghaa.

Woorschinlig e Daarstellig vom Plotin uf eme Sarkofag im Museo Gregoriano Profano, Vatikanischi Museum

As die letschte Representante vo dr griechische Filosofii häi sich d Nöiplatoniker mit em Christedum usenandergsetzt, wo sich immer witer usbräitet het und schliesslig zur römische Staatsreligion erhoobe worde isch. Mänggi von ene si stark mit dr alte griechische Religion verbunde gsi und iiri Opposizioon zum herrschende Christedum isch unversöönlig gsi, anderi aber häi sich mit dr Situazioon arrangschiert und e Däil von ene si sälber Christe gsi. Die religiöse Kontrovärse vo dr Spootantike si däilwiis mit filosofische Argumänt usdräit worde. D Chilleväter as Wortfüerer vo de Christe häi sich drbii nit uf Polemik gege d „Häide“ beschränggt, sondern häi au vil us em Gedankeguet vo de Nöiplatoniker übernoo und für iiri Zwäck usgnützt.

D Leer

Wie alli Platoniker häi sich au d Nöiplatoniker uf d Leere vom Platon berüeft, häi sä aber zum Däil nöi usgläit. Für e Nöiplatonismus isch s charakteristisch, ass er brobiert het im Platon si Filosofii as umfassends metafüüsischs Süsteem z interpretiere. Die spoote Nöiplatoniker häi s platonische Süsteem, wo ursprünglig relativ äifach gsi isch, zum ene Modäll vo dr gäistige und dr sinnlig woornäämbare Wält usbaut, wo immer komplexer worde isch. Innerhalb vom Nöiplatonismus häi sich verschiideni Richdige bildet, wo s zwüschen e groossi Unterschiid ghaa het.

Litratuur

• Werner Beierwaltes: Denken des Einen. Studien zur neuplatonischen Philosophie und ihrer Wirkungsgeschichte. Klostermann, Frankfurt am Main 1985, ISBN 3-465-01637-8.
• Lloyd P. Gerson (Hrsg.): The Cambridge History of Philosophy in Late Antiquity. 2 Bände, Cambridge University Press, Cambridge 2010, ISBN 978-0-521-87642-1
• Fritz-Peter Hager: Neuplatonismus. In: Theologische Realenzyklopädie. Band 24, Berlin 1994, S. 341–363.
• Jens Halfwassen: Plotin und der Neuplatonismus. Beck, Münche 2004, ISBN 3-406-51117-1.
• Anthony C. Lloyd: The Anatomy of Neoplatonism. Clarendon Press, Oxford 1990, ISBN 0-19-824229-8.

Weblingg

• Arthur Hilary Armstrong: Neo-Platonism. In: Philip P. Wiener (Hrsg.): Dictionary of the History of Ideas. Bd. 3, Charles Scribner's Sons, New York 1973, ISBN 0-684-16424-8, S. 371–378
• Edward Moore: Yytrag in dr Internet Encyclopedia of Philosophy (änglisch mit Literaturaagabe)
• Clemens Zintzen: Die Wertung von Mystik und Magie in der neuplatonsichen Philosophie (PDF; 7,2 MB)
• International Society for Neoplatonic Studies

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Neuplatonismus“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.