Arimmerditschi Pflanzenämme

Pflanzenämme im Dialäkt vu Arrimmu:

  • ääbhöü - Hedera helix L. (Gemeiner Efeu)
  • aampùna - Rubus idaeus L. (Himbeere)
  • ääpèr (Sg. = Pl) - Fragaria vesca L. (Erdbeere)
  • ààrba - Pinus cembra L. (Arve)
  • araata - Rhododendron sp. L. (Alpenrose). Syn.: hiènèrmèja
  • arakka m. - Secale cereale L. (Roggen)
  • ärbis f. - Pisum sativum L. (Erbse)
  • aròvò f. (aròva) - Brassica rapa ssp. rapa L. (Weiße Rübe). Syn.: raappa
  • barenä Pl. Heidelbeeren - Vaccinium myrtillus L. (Heidelbeere)
  • beerè (beerìnè) Beere
  • biira - Pyrus communis L. (Birne)
  • bludritschina - Vaccinium oxycoccos L. (Moosbeere)
  • bõõna (bõõnè) - Phaseolus vulgaris L. (Garten-Bohne)
    • fasa (fasè) Schote
  • boumm (pèimm) Baum
  • bramèr (bramèr) - Rubus idaeus L. (Himbeere)
  • bùdrì (bùdrìnì), blùderbèr - Vaccinium uliginosum L. (Rauschbeere)
  • chatsuschwants - Equisetum sp. (Schachtelhalm)
  • chläbra - Capsella bursa-pastoris (L.) Med. (Hirtentäschelkraut)
  • choora Korn
  • chriaẓa - Prunus avium ssp. juliana (L.) Janch. (Süßkirsche)
  • chruut (chriitèr) Kraut, Gras
  • dèschtja Distel
  • fiik - Ficus caria L. (Feige)
  • flàks - ?Linum usitatissimum L. (Flachs, Lein)[1]
  • fraaga - Fragaria vesca L. (Wald-Erdbeere)
  • fààrèlè - Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng. (Echte Bärentraube)
  • gèrschtò f. - Hordeum distichon L. (Gerste)
  • griifla (griiflè), griivla (griivlè) - Vaccinium vitis-idaea L. (Preiselbeere)
  • grooßi nässja f. - Urtica dioica L. (Große Brennnessel)
  • habèrnässja f. - Urtica urens L. (Kleine Brennnessel)
  • hanv - Cannabis sativa L. (Hanf)
  • härpfùl f. - Solanum tuberosum L. (Kartoffel)
  • hãufja f. - Lamium sp. L. (Taubnessel)
  • hèippèr - Vaccinium myrtillus L. (Heidelbeere)
  • hèrpschthuotrèifa - Colchicum autumnale L. (Herbst-Zeitlose). Syn.: patrisjè
  • hiènèrmèja Rhododendron sp. L. (Alpenrose). Syn.: araata
    • hìènèrschtuda Alpenrosenpflanzen
  • huedrèifa f. - Crocus albiflorus Kit. (Frühlings-Krokus)
  • jänżinà - Gentiana sp. (Enzian)
  • lèrch m. - Larix decidua Mill. (Lärche)
  • minseta f. - Pisum sativum L. subsp. sativum var. macrocarpon Ser. Alef. (Zucker-Erbse)
  • paivar - Piper nigrum L. (Pfeffer)
  • patrisjè (patrisjènè) - Colchicum autumnale L. (Herbst-Zeitlose). Syn.: hèrpschthuotrèifa
  • pommansk (ò) ?[2]
  • pòmmè n. (pòmmènè) - Malus domestica Borkh. (Apfel)
  • pruuch - Calluna vulgaris (L.) Hull (Besenheide)[3]
  • raappa (raappè) f. - Brassica rapa ssp. rapa L. (Weiße Rübe). Syn: aròvò
  • räkchhòltèr - Juniperus communis L. (Wacholder)
    • räkchhòltèrbèr Wacholderbeere
  • rèèbò (rèèba) - Vitis vinifera L. (Weinrebe)
    • triibùl m. (Traube)
    • wiinbèrrìnè Weinbeere
  • rìppjà f. - Achillea millefolia L. (Schafgarbe)
  • sàndmèja - Tussilago farfara L. (Huflattich)
  • santjìhanschschmèjo (santjìhanschschmèja) - Chrysanthemum leucanthemum L. (Margerite)
  • schlangnguchruut - Polypodiaceae (Farn)
  • schlùssùltì (schlùssùltini) - Primula veris L. (Frühlings-Schlüsselblume)
  • schpartsch m. - Asparagus officinalis L. (Spargel)
  • (schpenn)dscheranja Pelargonium zonale (L.) Ait. (Geranie, hier: Efeugeranie)
  • sunnewirbùl (sunnewìrbjan) ?[4]
  • tanna Tanne[5]
    • schòòffjìnì Tannzapfen („Schäfchen“)
  • teeps - Prunus armeniaca L. (Aprikose)
  • tèngjènä Pl. - Pisum sativum L. (Garten-Erbse)
  • tìrkò - Zea mais L. (Mais)
  • vluumè (vluuminè) - Prunus insititia Jusl. (Pflaume)
  • wägerischsch m. - Plantago sp. L. (Wegerich)
  • waits f. - Triticum aestivum L. (Saat-Weizen)
  • wärmiata f. - Artemisia absinthium L. (Wermut). Syn.: wiisä rikchruut
  • weitsia - Sempervivum tectorum L. (Echte Hauswurz)
  • wèkä (wèkina) - Ribes sp. L. (Johannisbeeren)
  • wiisä rikchruut n. - Artemisia absinthium L. (Wermut). Syn.: wärmiata

Quälle

ändere
  • Ufzaichnige vu dr Clara Stockmeyer, Handschrift, Schweizerisches Idiotikon, Züri

Fueßnote

ändere
  1. d Stockmeyer schrybt as Bedytig 'Hanf'
  2. kai Bedytig aagee
  3. d Stockmeyer schrybt «Erika»
  4. kai Bedytig aagee; noch em Schwyzerische Idiotikon XVI 1160 f. cha dr Sunnenwirbel alles meeglig sy.
  5. Us dr Bedytigsaagab wird nit klar, eb do d Rotdanne (Picea abies) oder d Wyss-Danne (Abies alba) gmaint isch.

Lueg au

ändere