Psüchologii

Psüchologii (gr. ψυχή psȳchḗ ‚Huuch, Oote, Lääbe, Lääbeskraft, Seel, Gäist, Gmüet‘ und λογία logía ‚s Reede über, s Wüsse vo, s Leere vo‘) isch en empirischi Wüsseschaft. Si beschribt und erklärt s Erlääbe und Verhalte vom Mensch, si Entwigglig im Lauf vom Lääbe und alli innere und üssere Ursache und Bedingige, wo drfür maassgääblig si. Wil d Empirii nit alli psüchologische Fenomeen erfasst, isch au die gäisteswüsseschaftlige Psüchologii vo Bedütig.

D Psüchologii as Wüsseschaft umfasst meereri Beriich. Mä cha sä weder nume de Naturwüsseschafte no de Sozialwüsseschafte oder de Gäisteswüsseschafte zueordne. En Anthropologii im witiste Sinn bildet iiri Grundlaag. Us em angelsäggsische Ruum stammt d Iidäilig vo dr Psüchologii im Sinn vo de Behavioural sciences in Verhaltenswüsseschaft, Kognizionswüsseschaft und Nöirowüsseschaft.

Näbe dr akademische Psüchologii git s en Alldaagspsüchologii. Si isch nume zum e Däil Gegestand vo dr akademische Disziplin, wo doo d Reed von ere isch.^[1] Si brucht Konzept und Begriff, wo ursprünglig akademisch-psüchologisch gsi si und in d Alldaagssprooch iine cho si, und berueft sich gärn uf dr sogenannt „gsund Menscheverstand“. Iiri Erkenntniss si nit guet gnueg für d Aasprüch von ere Wüsseschaft – was öbbe iiri Objektiwidäät, iiri Reliabilidäät und Walididäät aagoot.^[2]

Psüchologe si Persone, wo psüchologischs Wüsse aawände. Es git Länder, wo die Bezäichnig nume vo Lüt mit eme entsprächende akademische Studium und eme bestimmte akademische Grad daf brucht wärde.

Litratuur

Grundlaage

Dirk Hartmann: Philosophische Grundlagen der Psychologie. (PDF; 17,1 MB) WBG, Darmstadt 1998, ISBN 3-534-13887-2.
Klaus Holzkamp: Grundlegung der Psychologie. 2. Ufl. Campus, Frankfurt 2003

Iifüerige und Leerbüecher

David G. Myers: Psychologie. 3. Uflaag. Springer, Häidelbärg, Berlin 2014, ISBN 978-3-642-40781-9.
Lyle E. Bourne, Bruce R. Ekstrand: Einführung in die Psychologie. 4. Uflaag (Noochdruck). Verlag Dietmar Klotz, Frankfurt am Main 2005, ISBN 3-88074-500-5.
Stefan Lautenbacher, Astrid Schütz, Herbert Selg (Hrsg.): Psychologie – Eine Einführung in ihre Grundlagen und Anwendungsfelder. 3. Uflaag. Verlag W. Kohlhammer, Stuttgart, Berlin, Köln 2005, ISBN 978-3-17-018373-5.
Hilgards Einführung in die Psychologie, Frontcover, Rita L. Atkinson, Richard C. Atkinson, Edward E. Smith, Joachim Grabowski, Susan Nolen-Hoeksema, Daryl J. Bem, Akademie Verlag 2001
Norbert Groeben (Hrsg.): Zur Programmatik einer sozialwissenschaftlichen Psychologie. Aschendorff, Münster 1997/1999.
Joachim Grabowski, Elke van der Meer (Hrsg.): Hilgards Einführung in die Psychologie. Von Rita L. Atkinson, Richard C. Atkinson, Edward E. Smith u. a. Spektrum Lehrbuch, 2001, ISBN 3-8274-0489-4.
Richard J. Gerrig, Philip Zimbardo: Psychologie. 18. Uflaag. Pearson Studium, Münche 2008, ISBN 3-8273-7275-5.
Wolfgang Metzger: Psychologie – Die Entwicklung ihrer Grundannahmen seit Einführung des Experiments. 6. Uflaag. Krammer, Wien 2001 (Erstuflaag 1941).
Jochen Müsseler (Hrsg.): Allgemeine Psychologie. 2. Uflaag. Spektrum, Häidelbärg 2008, ISBN 3-8274-1780-5.
Kurt Pawlik (Hrsg.): Handbuch Psychologie. Wissenschaft – Anwendung – Berufsfelder. Springer, Häidelbärg 2006, ISBN 3-540-22178-6.

Fuessnoote

↑ Uwe Laucken, Naive Verhaltenstheorie. Klett, Stuttgart 1974, ISBN 3-12-925260-6
↑ Die akademischi Psüchologii hat sich us dr Alldaagspsüchologii uuse entwigglet. D Filosofii het wääred Joorhunderte Äinzelthemene us dr Psüchologii reflektiert, het aber kä zämmehängendi Theorii vo dr Psüchologii formuliert und au en empirischi psüchologischi Forschig nid aagregt. Erst im 19. Joorhundert het mä psüchischi Daatbeständ wüsseschaftlig afo erforsche. Si si uf dr äinte Site us dr sinnfüsiologische Forschig in dr Medizin, dr „Psüchofüsik“, choo, uf dr andre Site us dr junge psüchische Häilkund oder Psüchiatrii, wo denn langsam wichdiger worde isch und die Kläärig vo psüchologische Zämmehäng wenigstens im Beriich vo dr Psüchopathologii entwigglet het.

Weblingg

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Psychologie“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

[1] Uwe Laucken, Naive Verhaltenstheorie. Klett, Stuttgart 1974, ISBN 3-12-925260-6

[2] Die akademischi Psüchologii hat sich us dr Alldaagspsüchologii uuse entwigglet. D Filosofii het wääred Joorhunderte Äinzelthemene us dr Psüchologii reflektiert, het aber kä zämmehängendi Theorii vo dr Psüchologii formuliert und au en empirischi psüchologischi Forschig nid aagregt. Erst im 19. Joorhundert het mä psüchischi Daatbeständ wüsseschaftlig afo erforsche. Si si uf dr äinte Site us dr sinnfüsiologische Forschig in dr Medizin, dr „Psüchofüsik“, choo, uf dr andre Site us dr junge psüchische Häilkund oder Psüchiatrii, wo denn langsam wichdiger worde isch und die Kläärig vo psüchologische Zämmehäng wenigstens im Beriich vo dr Psüchopathologii entwigglet het.

[1]

[2]