Text:August Lustig/Der Hausfreund/„Dr Orglemann“ oder „E neüe-n-Erfindung“.

Der Hausfreund N°47
18. Novamber 1888

Komische Scene mit Gsang vo A. Lustig.

(Allemol wenn d'Orgle draiht wird, wo nur nogmacht isch, so spielt e Müsikant "Piston" im souffleur-Kaste.)

____

Wenn dr Vorhang ufgeht, kunnt dr Orglemann ine, steht si Orgle satt an dr souffleur-Kaste, salütiert un sait:

Ihr Herre un Dame!

Wie-n-ihr alle zamme wisse werde, hat me mich agstellt z' Milhüse fir Orgle z' spiele-n-in-de Gasse un Jeder wird känne sage, as ich alles g'macht ha was in mine Kräfte steht fir mi Pflicht z' erfille... Vom Morge frieih bis z' Nacht spot, alle Tag, bi Wind un Wetter, bi-n-ich in de Gasse un Orgel ohne Halt... me hört nur mich ihr känne's alle sage... ich ha sogar mi Fraümitgnu fir as sie als draiht, wenn ich nimmig ka, as jo nieme z' kurz kunnt... d' Lit sin jetz emol vernarrt in dr Trouvère un in d' Dame blanche un do müeß me's ene halt spiele, un sie werde sich in dem o nitt z' beklage ha iwer mich, denn ich spiel ene jo das siter as es componiert worde-n-isch, ohne ufz'höre.. ich bi's jo wo im Verdi un in dana Lit zamme ihre Rüehm g'macht hat.. denn ich thüe-n-ene jo ihre Werke verbreite.. un wie verbreite!.. ich rüeih nitt eher bis as alle Litdas Ding usewandig känne, ohne ne Note z' verfehle!.. Scho vielmol awer ha-n-ich nodenkt, as doch emol e Zit kännt ku, viellicht, wo d' Lit satt hann dra, denn, nitt wohr, 's mag ebbes e so schön si as es will, so verleidet's eim am End doch.. drum isch mr e-n-Idee ku... Wil jetz alles in dem Johrhundert nur fir dr progès isch, so, ha n ich denkt, soll mi Orgle o nitt zruck bliwe, un do ha-n-ich gsüecht un baschelt un brewelt un ha jetz endlig d' Ehr in dr Gsellschaft e neümodische Orgle vorzstelle wo's Cornet à piston spielt.. 's weritawlige Cornet à piston!.. Sie werde's höre.. 's accompagnement das ha-n-i no nitt z'weg brocht, drum müeß einstwile 's Klavier das mache... ich will jetz emol das Ding afange-n izrichte fir as ich ebbes ka züem Beste ga. (er doktert an dr Orgle n-umme) 's harzt als ewe ne wenig bis as es im Gang isch, awer nochhergeht's ganz allei (er draiht nur ruchwis; dr Piston im Souggleurkastegit allemol e truckene Note, derno draiht er gschwinder un dr Piston spielt gschwinder). So, jetzt kännt's glaüb geh.. Achtung jetz, dert, 's Klavier.. eins.. zwei.. (Dr Piston un 's Klavier accompagnière lislig dr Orglemann wo draiht un singt.)

Gsang (Le braconnier):

Orglemann bi-n-ich z' Milhüse,
Wer kennt nitt mi schön Talent:
Alle Tag gang ich mit üse
Un z' Nacht spot nimmt's erst e-n-End.
Vor keim andre thüe-n-ich wiche
Wil ich d' schönste Stickle ha,

Drum o spiel ich immer d' gliche	}bis
So lang as ich drille ka!

(Ritournelle vom Piston un Klavier no-n-em e jede Couplet.)

____

Ich bi awer o güet ufgnu iwerall.. wenn ich vor e Hüs kumm un fang a z'spiele, so wa mir als d' Lit gar nit ga, üs Angst ich gang gli wieder furt, un doch ka-n-i nitt fir alle ne Stund lang spiele.. d' Andere thate sunscht blange.. drum schick ich awer als o mi Fraü ine wenn's mr z' lang geht.. Derno hat's als wieder, die ga mr gschwind ebbes wie se mi sahn ku un heiße mich witers geh.. denn 's isch bekannt, as d'Müsik viel schöner isch vo witem as vo nochem.. Die wann se halt vo witem höre, drum kehr ich als nur mi Orgle um un spiel fir 's Hüs en face. Wenn die güete Lit awer wisse thate, wie das langwilig isch fir mich e so allewil 's gliche z' höre.. wie mangmolwird's mr als schlecht derbi.. awer ich mach's halt, wie gsait, fir ene Freid z' mache.. wie wott's denn geh in dr Stadt, we me ne mol mi Orgle nimmig höre that!..

Alle Lit, in alle Gasse,
Kenne mich scho Johre lang
Un thien als mit Schmerze passe
Vor em Hüs bis ich afang.
Dur mich hann se d' schönste Tage,
Höre Müsik jede Stund,

Doch was werde sie erst sage	}bis
Wenn mi Piston-Orgle kunnt!

's isch nur Schad, 's geht e wenig schwer das Ding.. ich, wo züem Vorüs allewil scho üsträckent bi, wird halt e heilloser Durst biku.. 's isch halt o gar kei Wunder.. Die wo 's Piston blose, sie trinke scho viel, verschwige die wo's draihe!.. Tiens, ich kännt jo jetz mit dem Instrument in e Fanfare itrete, wo grad e güeter Piston nöthig isch.. das kam ihne doch gwiß ganz erwunsche.. Se kännte doch sicher si as ich allewil e güete embouchure ha.. bsunders wenn's an's trinke geht..

Wenn jetz d' Müsiksosietete
Als kei güeter Piston hann,
So mien sie mit mir halt rede
Wenn se Müsik mache wann,
Un se brüche sich nitt z' scamme
Fehle that ich gwiß kei Thür,

Denn ich hätt, vo alle zamme	}bis
Immer d' beste embouchure.