Text:Rudolf von Tavel/Ring i der Chetti/Kapitel 14
Der Ritter Heinrich vo Buebebärg het sy letschti Reis ga Bärn aben i mene Schiff uf der Aare gmacht und scho lang i der St.-Vincenze-Chilche näbe syne Vätter und andere Schultheiße gschlafe. Der Junker Adrian isch a sy Platz im Chlyne Rat cho, het alli Händ voll z’tüe gha und drann ume gstudiert, wi-n-er chönnti Gäld flüssig mache, ohni syni Herrschaftslüt müesse z’plage. Aber eigetlech isch er, ob z’Bärn oder uf Buebebärg ob Chüniz, i syne Gedanke geng z’Spiez obe gsi, uf däm Lueguus, wo-n-er sym Vatter d’Ouge zuedrückt het. Geng no het er ne vor sech gseh, geng no sys letschte Wort ghört und di heiligi, inhaltschwäri Stilli nam letschte Süüfzer gspürt, di großi Stilli, wo das «Wart no!» drinne versunken isch. Er het gwüßt, daß er das nie meh z’ghören überchunnt, daß uf der ganze Breiti der Zuun nider gleit isch und ds freie Fäld ihm offe steit. Und jitz het’s ihm undereinisch gar nümme so pressiert, für dert yne z’spränge. Jitz chönnt i, het er sech geng wider gseit, aber jitz heißt’s ufpasse. — Was doch so ne Vatter alles mit sech i ds Grab nimmt! — Me merkt’s erscht, wenn d’Steiplatte druff lyt.
Jitz chönnt i, wenn i wett, dänkt er juscht wider, wo-n-er a mene schöne Summeraben i der Schadau näbe syr Frou under de Wyden am Wasser sitzt, und da chunnt vo der Oberhofe-Syten es Ruederschiff derhär. D’Chinder, wo sech blutt im Wasser umebalge, hei’s no nid g’achtet. Wär isch das, wo vorne drin sitzt, der Chopf i d’Hand gstützt und i See use troumet? — Niemer vo hie. — Undereinisch erchennt ne der Junker. Es git numen eine so i der Wält. «Der Chueni», seit er, «weiß Gott, der Chueni!» Und wo Frou und Chinder ne verwunderet aluege, brichtet er: «Das isch der Konrad vo Scharnachthal, der Ritter par excellence. — Du wirsch luege, Jeanne! Bi däm han i z’Dijon glehrt.»
Jawolle, luegt si. So eine het si scho lang nümme gseh. Ihri Gedanke flüge zrück ga Grandson, wo-n-ere der Adrian früschglänzig us der Schlyffi zum erschtemal under d’Ouge cho isch. Und är, der Junker, luegt a sech abe. — Hm. — Ja, äbe! — Aber für wän miech me sech i der Schadau schön? Zum Glück seit er das nid lut, sünsch überchäm er Bscheid.
Uf em Wäg zum Schlößli fragt der Herr Konrad sy ehmalige Schüeler: «Geng no nid Ritter?» — Es heglet der Junker, wenn ihm das öpper vor syr Frou seit.
«I wär’s scho lang, wenn me mi hätti la gah, aber...»
«Wär? — Doch nid der Vatter? Oder öppe...?» Er tuet e spitzige Blick uf d’Frou Jeanne, und si lachet: «Bhüet is, wenn Dir meinet, hie zu Land los men uf ne Frou!» Derby dänkt si: Hätt i dennzumal minder Angscht gha i myr Verliebtheit, hätt ig ihm’s chönne zur Bedingung mache!
Item, me isch du bald a mene Tisch vor em Huus gsässe, und der Ritter het sech nid gha z’chlagen über ds Husfrouetalänt vo der Frou vo Buebebärg.
Der Adrian dänkt nümmen a verpasseti Glägeheite zum Ritterschlag. Vo Burgund wott er ds Neuischte wüsse, und es geit nid lang, so isch er im Gusel. Da wär si ja wider, d’Glägeheit. Und was für eini! Der Ritter brichtet vom Graf vo Charolais, daß er nümme länger heigi welle zueluege, wi sy Vatter, der Herzog, sech vom Chünig vo Frankrych alles löj gfalle. Er wärbi uf sy Fuuscht es Heer a und well d’Franzose ga verhoue. Und... und — jitz chunnt’s use, warum der Herr Konrad i der Schadau gländtet isch — und der Graf heigi usdrücklech nam Junker Adrian gfragt. Dä mit mene Fähnli Bärgmannschaft wär ihm grad rächt.
«Da — da — da wär jitz e Glägeheit, und was für eini!» seit der Ritter.
Der Frou Jeanne nimmt’s der Ate. Si wirft e Blick voll Angscht uf ihre Ma: Du wirsch mer doch nid...?
Der Junker isch ufgsprunge, luegt dem Ritter i d’Ouge, ob’s ihm ärnscht sygi, und fat afa umenand loufe, vor em Huus hin und här, blybt stah, luegt uf e See, rupft am Gurt.
Der Herr vo Scharnachthal gspürt uf eismal sys Handgleich wi i mene Schrubstock. Sapperlot, die het no Chraft, dänkt er und lachet, lachet no wyter, trotzdäm d’Frou Jeanne ne mit ihrne Blicke wott us em Sattel lüpfe. Das amüsiert ne. Ja, so ne Läcker! So ne Turnierhängscht!
«Hä?» fragt er.
«Das tüet mer jitz nid z’leid!» chüschelet d’Frou Jeanne.
«I gloub, es gluschtet ne.»
Under de Wyde steit der Junker still. Wi nen eerigi Statue zeichnet er sech ab vor em mattsilberige See. O, si kennt das Dastah! So steit er albe, wenn er mit sich sälber e schwäri Sach usz’mache het. Wi mängisch scho het si däm atelos zuegluegt, bis zum Ougeblick, wo-n-er d’Arme verwirft, wi wenn er e Strich dür öppis würdi zieh. Und warum di Spannung? Wil si weiß: wenn dä Strich zogen isch, so isch er’s. Da hälfe nachhär weder caresses no Träne. Fertig! Es gilt!
Was geit vor i däm Ma? — Dem Charolais sy Vatter läbt no, so seit er sech, er regiert no, und der Suhn rückt i ds Fäld, tuet, was ihm guet schynt. Er het sy Plan. Ihm ghört nachhär Burgund. Er wott’s nid la druuf abcho, daß der Vatter i syr Altersschwechi ihm’s verderbt. Het er ihm ächt nid o gseit: wart no! — Ganz gwüß. — Aber z’Spiez isch es totestill und z’Bärn, dert, wo-n-es sünsch albe gheiße het: Wart no! — Jitz mueß i sälber dänken und etscheide. — Herr Gott, isch es nid, wi wenn da über e See här es «Wart no!» tönti?
Plötzlech rüehrt er sech. Der Strich isch zoge. Er chunnt. Der Frou Jeanne hämmeret’s im Hals. — Da steit er.
«Nei, i chume nid.»
«Hm. — Bsinn di!»
Ha, da seit wider eine: «Bsinn di!» — Der ander Wäg dasmal.
«I ha mi bsunne.»
«Dänk a Charolais! Amene Fürscht vo der Währig seit üsereine nid ungstraft nei!»
«Isch mer glych. I wott nid. Und wenn i nid wott, so wott i nid.»
«Schlaf no einisch drüber!»
«Für was?» Scho het der Junker es räßes Wort über e Burgunder uf der Zunge, da chunnt ihm z’Sinn: Halt, du bisch nümme der sorgelos Jäni! Sitdäm me zum Tägleche Rat ghört, darf me nümme vor jedem Ohr rede, wi eim der Schnabel gwachsen isch. Jitz mueß d’Chunscht vom Schwyge glehrt sy oder vom vildütige Brummle!
Der Ritter Konrad het sech ds Zsämesy mit der piquante Schadauerin nid la verderbe. Grad juscht ihre Widerstand het ne-n-agmacht, ihres Charme usz’chüschte. Und der Adrian isch o nid eine vo dene gsi, wo-n-es Gchäär i d’Längi spinne. Me het no gnue anders gha z’brichte. Erscht im Vernachte fat der Herr vo Scharnachthal, mit eim Fueß scho wider i sym Schiffli, mit dem andere no am Schadau-Bort, no einisch vo Burgund a: «Also wägem andere», seit er, «mach, was d’ witt; aber lang darfsch di nid bsinne! Am Donnschtig reisen i use. — Nume das no: der Ritterschlag wäri dir sicher!»
«Was i gseit ha, blybt gseit», antwortet der Adrian.
«He nu, so blyb halt Geißejunker und friß Chäs, bis es di leit!»
Mit däm stoßt er ab und het uf ds Liechtli vom Schloß Oberhofe zue.
Zwüschem Adrian und syr Frou isch es dadruuf hi lang still blibe. Uf em Bettrand seit si du: «Weisch, i wott dir nid vor em Ritter sy. Villicht wär’s doch guet.»
«I weiß wohl, daß es sy mueß. Und i wirde Ritter, so guet wi myni Vorfahren und so ehrlech wi der Chueni. Grad ihm z’trorz fahren i a ds Heilige Grab.»
«A ds Heilige Grab? — Wenn?»
Da lachet der Junker wi sich sälber zum Spott: «Wenn i de ds Reisgäld binenandere ha.»
Wenn er jitz ihri Ouge gsäch! — Nu, es isch nid emal nötig. Er gseht das wundervolle Lache vo denen Ougen i der fyschterschte Fyschteri, wenn er numen ihri Stimm ghört, wo-n-ihm jitz i ds Ohr seit: «Was du no nid binenand hesch, chunnt nie zsäme. Vo Spare weisch du nüt, bsunders nid, wenn’s um dys liebe Bärn geit!»
«Und i wirde doch Ritter», seit er, «i wott nid der erscht vo üs sy, wo’s nid derzue bracht het. Ritter wirden i und villicht derzue en arme Ma, ’s cha sy. Aber isch das nid juscht grad, was es bruucht und was üsi Finde schüüche? Der arm Ritter isch zueverlässig, nid der rych.»
«Aber der rych Ma cha alles!»
«Wenn er’s usgit.»