Text:Rudolf von Tavel/Ring i der Chetti/Kapitel 15
Der Schloßhof vo Spiez isch voll Lindeduft gsi, wo a mene schöne Spätsummerabe der Junker Adrian heichunnt. Wi geit ächt das da obe, het er sech uf em ganze Wäg vo Bärn ufe gfragt. Vor dreine Wuche het er sy Frou und d’Chinder i guldige Hof ufe bracht. Ihm isch ds Schloß nid guldig gsi wäge der große Herrlechkeit, wo-n-ihm scho zu ds Großvatters Zyte dä Namen ytreit het, ehnder wägem guldige Schyn, wo us de Chinderjahre här für ihn no druffe glägen isch. Wäge däm isch er ufe züglet, trotzdäm er sech nid rächt het chönne vorstelle, wi de das wärdi gah. D’Frou Jeanne het gfunde, wohl, me ghöri jitz derthi, und isch mit großen Erwartungen us den änge Stube vo der Schadau furt. Der Junker isch froh gsi, daß si sech nid gwehrt het, us däm warme Liebesnäscht usz’flüge; aber wenn er di Erwartungen erraten und de wider a sy Muetter dänkt het, isch es ihm mängisch e chly usicher z’Muet worde.
Vor em Tor sy Lüt uf de Chnöi. Scho wider! — Er vermuetet, was si wei. «Eh, um der Tuusiggottswille, Herr, was ischt us üsem Ueli worde?» — Das isch jitz scho ds dritt Elterepaar sit Thun, wo mit däm glyche Jammer am Wäg chnöilet. Und der Gugger söll’s näh, di Lüt wüsse geng, wo men isch und wenn me chunnt. Er mueß jitz fascht di ganzi Zyt z’Bärn unde sy. Wenn eine nid begährt, daß allerhand hinder sym Rügge vor sech geit, mueß er halt Sitzläder ha im Rat.
Er rurret di Lüt a: «Warum heit dr ne nid ebha, euen Ueli? Weiß nüt von ihm.» Und derby dänkt er: i bi froh, daß i nüt weiß. Grad het men im Rat es Strafmandat erla gäge die, wo mit dem Charolais gäge Frankrych uszoge sy. Der Frou Jeanne seit er under der Linde, wo si-n-ihm z’ässen und z’trinken uftreit und ds Theterli a sym linggen und der Philipp am rächte Stifel zieh, jitz syg er bim Tuusig froh, daß er dem Chueni abgwunke heig. Ritter wär er zwar villicht jitz, es heig e ghörigi Chlopfete gä. Bi Montlhéry heig der Charolais d’Franzose verhoue, und zwar mit Hülf vom schwyzerische Zuezug; aber es gang höllisch übel a z’Bärn. Jitz heig me’s mit dem Chünig Ludwig verschüttet, meine si dunde. «Wenn nume di Diesbäch und Ringoltinge sech nid ybilde, si müesse das wider guetmache mit descht meh Flattiere!»
Er isch voll vo politischem Yfer und brichtet und lachet und achtet’s gar nid, daß sy Frou schwygt. Si dänkt vermuetlech: Di Manne, di Manne! Da chöme si ändlech wider einisch hei, me hätti Chrätte voll über se-n-usz’lääre, und de plodere si über vo Politik und chönne nid höre.
Aber bi längem merkt er doch, daß d’Frou Jeanne o öppis het, wo nid wägz’müntschlen isch. Wo d’Chinder nümmen umewäg sy, erzellt si du, verwiche heige Schifflüt vom Bödeli der Hänsli Hofmeischter heibracht und derzue brichtet, der Propscht vo Inderlache löj la säge, me söll ne besser hüete, er strychi um ds Frouechloschter umen und tüej di Frouen ängschtige mit sym kuriose Tue. «I ha du der Muetter vorgschlage, ne ga Neu-Buebebärg abe z’tue oder sünscht e chly wyter ewäg; aber si het ta, wi wenn si’s nid ghörti.»
«Si wird öppen a ander Sache ha gha z’dänke. Sünsch het si emel nienehalb so vil uf em Hänsll gha.»
«Findsch jitz nid o, me sötti mit däm gruusige Möntsch nes Huus wyters?»
Der Adrian seit nid nei und nid ja. Der Wunsch vo syr Frou begryft er nume z’guet, und mit jedem andere vürige Schloßbewohner hätt er churze Prozäß gmacht; aber grad der Hänsli... hm. Weiß nid. — Item, wenn er der Frou unagnähm isch... Me cha ja luege.
Währeddäm d’Frou Jeanne ihri Chinder i ds Bett muschteret, geit er zur Muetter. Si sitzt i der große nidere Stube vom Palas gäge Hof i der Erkernischen und rächnet. Das isch der Platz vo der Schloßherri. Vo dert gseht men i Hof, i Garten abe, uf e Brunne, zu de Ställ, zur Ländti; me gseht alles, was am guldige Hof vor sech geit. Dert weiß me sit Jahr und Tag d’Frou. Me ghört no niemer vo der alte Frou rede, trotzdäm e schöni jungi da isch. Der Junker het nere vil z’säge. Ihres Interesse für ds politische Läbe het no nid nahgla. Si wott wüsse, wi’s wyter geit, und ob der Stärn vo Buebebärg no glänzt am Bärner-Himmel. Und de sy hunderterlei Sache, wo si no i de Händ het. Si wott wüsse, wi’s z’Bärn im Säßhuus usgseht, was d’Dienschtlüt uf Alt- und Neu-Buebebärg mache. Und de chunnt Spiez dra. Er heig im Sinn, seit der Junker, der Hänsli ga Neu-Buebebärg abe z’tue.
Da luegt si uuf. Und mit däm weiß er scho, was es gschlage het. Es wär nid emal nötig, daß si no seit: «Da wird nix draus!»
Jitz isch es a ihm, großi Ouge z’mache. Er bsinnt sech doch no, daß d’Muetter ihri vornähmi Haltung ob em Hänsli het chönne vergäße, daß si ne mängisch i ds Pfäfferland gwünscht het.
Ohni sy Antwort abz’warte, fahrt si furt: «Der muß im Schloß bleibe. Es könnt en Unglück ins Haus komme, wenn wir ihn wegschicke täte, ’s ischt e Kreuz mit ihm; aber dableibe muß er!»
Dä Gloube het nid nume bi der Frou Änneli gulte. Ganz Spiez hätti dem Glück nümme trouet, wenn me der Narr furt ta hätti. Der Junker schwygt es paar Atezüg lang. Und du fat er vo der Fischerei afa rede.
Und der Hänsli Hofmeischter isch am guldige Hof blibe.
Was würd us em Hundsstall ohni Hänsli! Was würd us em Bejihuus! Es het Lüt gä, wo sech ds Schloß nümmen ohni der Narr hei chönne vorstelle. Und geng isch er i der Neechi vom Herr gsi, bi guetem und schlächtem Wätter. Settigs het’s nämlech mängisch o gä. Sit Wuche scho sy am See unde d’Deckplatte vo der Letzimuuren i ds Rütsche cho. Der Muurer z’Äschi het Befähl gha, di Sach i d’Ornig z’tue; aber geng het er brichtet, er bringi d’Lüt nid zueche. Und ei Morge sy halt di Platten im See gläge. Da isch es du losgange! Der Junker het dem Muurer dröit, wenn er syni Manne nid hütt no zueche bringi, so well er se de an es Ort tue, wo si-n-ihm so hurti nid wider dervo loufe. Der Muurer het d’Händ verworfe, der Chopf gschüttlet und isch ds Bort uuf. Me het scho verstande, was er het welle säge: Me cha ja ga luege, aber ob si mer chöme...?
O der Junker schüttlet der Chopf. «Weiß nid, was das isch, da obe. Früecher het me nume bruuche z’pfyffe, so sy si z’kuppelewys cho z’springe.»
«Was?» Hässig chehrt er sech um, wil hinder ihm öpper öppis seit.
«Si hein Ech halt ds Vreneli no nid vergässe!» Er het’s wohl verstande gha, scho ds erschtmal, und o d’Stimm vom Hänsli gkennt; aber er het’s no einisch welle ghöre. Und du het er nüt meh gseit, jitz nid und der ganz Tag nüt meh. Wenn der Herr Adrian sym erschte Gfüehl nahgä hätti, wär’s dem Hänsli übel ergange, aber... amene Narr darf me nüt z’leid tue!
«Si — si hein Ech’s nid vergässe! — Da chönnt i’s lang sälber welle vergässe! — Wenn’s vo den andere nid vergässe wird...! Da mueß eifach no öppis gah, i cha das Gwicht nid myr Läbtig nacheschleipfe.» — Mit mene fyschtere Blick luegt der Herr Adrian vom Turm-Eschterig, wo nüt Läbigs isch als d’Wäschpinäschter, gäge d’Höchi vo Äschi ufe.