Simon Gfeller: Seminarzyt. Kapitel 6
Schicksals-Sekunde
A mene Mändigvormittag isch es gsi, i der dritte Stung. Religion wär uf em Stundeplan gstange, der Herr Diräkter sälber hätt se söllen erteile. D’Seminarischte alli hei d’Bible u ’s Handbuech vom Langhans vor nen uf em Tisch gha. Aber im letschte Momänt isch der Diräkter abgrüeft worde, u es Rüngli dernoh, wo ’s het glütet gha, chunnt der Grammatiklehrer yhe: nid zur Freud vo de Seminarischte. Uf en erschte Blick hei sie gseh, daß ’s nid guet Wätter isch by-n-ihm. Er isch bleiche gsi, het roti, brönnigi Auge gha u ’s Hoor ufgstellt wie ne taubi Chatz. Aber numen uf eir Chopfsyte het es verstrublet u vertaaschet usgseh, die angeri ischt i der Ornig gstrählt u glettet gsi. D’Seminarischte hei si heimligs ihre Värs derzue gmacht. Es het genau so usgseh, wie we der Lehrer vom Ruehbett chäm, wo-n-er hätt wellen es Rüejigs näh un e Chatzejammer usschlofe.
Einisch, zwuri ischt er vor der Klaß uuf- un abspaziert. Dernoh ischt er bim Flügelma zvorderischt rächts blybe stoh:
«Wiederholen!»
Dä isch natürlig nüt vorbereitet gsi u het i aller Angscht afoh troche schlücken u dranne paggle: «Wir... eh... wir sprachen in der letzten Stunde von den... von den Determinativpronomen. Die Determinativpronomen...» «sind für mich spanische Dörfer!» ergänzte der Lehrer, «weiter, der Folgende!»
«Die Determinativpronomen zerfallen...»
«So, zerfallen die!»
«Zu den Determinativpronomen gehören... in erster Linie...»
«In erster Linie Leute, die sie studieren! Der Folgende!»
Dä het au nume drannen umebrösmet u nüt Rächts chönne säge.
«Was ist das heute für eine heillose Knorzerei...! Weiter!»
Jetz wär der Fabi a der Reie gsi, het aber nid e Bohne meh gwüßt weder syner Vorgänger. D’Grammatikstung wär erscht e Tag oder zwee speter cho, u niemmer het si druuf vorbereitet gha. Aber we si eine dermit hätt wellen etschuldige, wär er todsicher agschnauzt worde: Geht mich nichts an! u so hei alli gschwige. Au ohni das isch ’s Wätter jetze losbroche:
«Keiner hat was angeschaut, Faulpelze! In die Bank stehen, ihr zwei! Sollen die Beine tragen, wenn der Kopf nicht arbeiten will!»
Fabi u sy Bankkamerad hei d’Büecher abgruumt, im Bank versorget, ’s Sitzbrätt ufgschlage u sy ufgstange. Derby het Fabis Pultdechel nid ganz süüferli ufgchlepft. Nid zum Verwungere. Er ischt erbitterete gsi. So wie nes chlys Schuelbuebli behandlet z’wärde, het ne gguslet. Derzue sy bösi Erinnerunge in ihm ufgwachet. An e Turnstung het er müeße zruggdäiche. Dennzemol ischt au der glych Lehrer vor ne gstange. Grad vom Dorf hären ischt er cho, vo re Wirtshuushöckete hei. U wo-n-er: «Aträte!» befohle het u het wellen Achtungstellung anäh, isch es ihm nid tadellos glunge wie süscht. D’Füeß hein ihm zwar gfolget, aber der Lyb het nid chönne cherzegrad u unbeweglich stoh. Er het ganz lysli hingeren u vüre gschwanket u Müeih gha, ’s feschte Glychgwicht z’biwahre... Das isch de Seminarischte natürlig nid etgange. Sie hei enangere mit den Auge zwinkeret, u disem u jänem het’s um d’Muulegge zöckelet... Der Lehrer het’s gwahret, u i synen Auge het’s gfährlig gfüürwärkeret... «Achtung steht!... Rechts um! Links zur Umzugsbahn... Laufschritt... Marsch!» het er kommandiert u derzue diabolisch glächlet. Was das Lächlen u die höhnischi Myne z’bedüte heig, das isch ne du erscht ufggange, wo kes Kommando «Halt!» het welle cho u sie hei müeße wyterrönne, bis ne bal der Schnup usggange wär u paarne d’Zunge vüreghanget ischt: Jetz hei sie gwüßt, gäb es erlaubt ischt, uber Schwachheite vo mene Lehrer z’zäpfle. Natürlig sy sie ufgebracht gsi druber, u der eint oder anger het gschumpfe: «Druuslaufe hätti mer sölle! Schließlig sy mer doch de kener Legionär!» Zu re Chlag gäge dä Lehrer isch es aber doch nid cho. Was hätt’s au gnützt? Nid vil meh, weder daß d’Wäschplere ersch rächt wär gguslet gsi. Aber en unguete Bodesatz isch doch i de Gmüetere zruggblibe. Dä het si bim Fabi afoh rüehre u der Erger verscherpfe. Er het d’Bysenäbel ahegloh u d’Zähng zsämebisse.
Der Lehrer het’s gwahret u ne stächig i ’s Aug gfasset. Aber Fabi het dene böse Blicke stang ghalte u d’Auge nid nidergschlage. I synen Augen isch gschribe gsi: «Lue mi nume, i bi nüt meh im Fähler weder du! Du chunnscht au nid i d’Stung wie d’ söttischt! Dir gseht men a de Fäderen a, was Vogels daß du bischt. U so eine wott ein de cho drässiere!»
So hei sie enangere mit den Auge gmässe — es ischt e stumme Zwöükampf gsi.
Der Ungerricht isch wyter ggange, harzig, gnietig. Wie hätt i re settige Gwitterluft öppis freudig chönnen ufgoh! Faltsches isch zum Vorschyn cho, zwüschynen au öppis Richtigs, hie es Würmli u dert es Würmli. So isch wyter gstucket worde, Fabi het d’Gidanke nid zgrächtem chönne derby ha. Gäng albeinisch het nen e Blick troffe, e scharpfe, wysläderige. Däwäg ma öppe die halbi Stung vorubere grütscht sy, dernoh het’s gheiße:
«Fabian Hummel, zusammenfassen, was gesagt worden ist!»
Aber Fabi isch stumm blibe. Er het wohl gwüßt: «Jetz gitt’s Abrächnig, jetz wott er di! Du magsch es so guet mache daß d’witt, du uberchunnsch doch e Liferig!» Us däm Gfüehl use het er gschwige.
«So gang usi, du Trotzchopf!» brüelet der Lehrer. Sofort steit Fabi us em Bank use. Aber er schlycht nid hingeruse. Der chürzischt Wäg zur Türe füehrt näbem Lehrer düre, dä geit er. U gstrackte, nid wie nen arme, reuige Sünder. Wo-n-er gägem Lehrer zue chunnt, zieht dä mit der Fuuscht uuf: «Wottsch jetz gleitig mache, oder i haue der no eis!» Ganz wilden ischt er gsi. Aber i Fabis Auge glitzeret’s: «Hau mer nume, we’s di gluschtet!»
Nid e Schritt strenger schwänkt er um d’Bankreien ume, der Lehrer loht d’Fuuscht sinke — gottlob! — u Fabi drückt d’Tür i d’Falle.
No e Viertelstung speter hei ihm alli Glider gschlotteret. Erscht jetz ischt ihm ufgwachet, wie ne gfährligen Augeblick daß hinger ihm lyt. Was wär gscheh, we der Lehrer zuegschlage hätt? Wär cha’s mit Sicherheit säge? Nid emol Fabi sälber! I settignen Augeblicke gitt mängischt es Gymmeli der Usschlag. Numen eis het er gwüßt: Im Augeblick, wo-n-er die Fuuscht het gseh i d’Höhi fahre, ischt ihm e füürheißi Stichflamme dür’sch Hirni gschosse u het ihm alli vernünftigi Uberlegung wägbrönnt. Es hätt nume no bruucht, daß die Fuuscht rächt ungfellig u beschämend troffe hätt, de hätt öppis Unerhörts chönne gscheh, hätt chönne gscheh, daß der Lehrer i der nächschte halbe Minute längsis i der Stuben usse gläge wär. Körperlig wär der Fabi däm dürre Mandli ohni Zwyfel uberläge gsi, das hätt nüd ggäh z’brichte; im Rutze, Fälen u Schwinge ischt er g’üebter gsi weder die meischte vo syne Kamerade. Aber grad das wär ihm zum Verhängnis worde, dermit wär sy Lehrerlaufbahn uus u fertig gsi. E derigi Uflähnung hätt nid liecht chönne gstroft wärde. Usgjagt hätt me ne, au do dra het er nid en Augeblick zwyflet, obschon der Lehrer meh ischt im Fähler gsi weder är. ’s Ansähe vom Lehrer hätt müeße gschützt u der Seminarischt gschubset wärde.
A men Abgrund isch der Fabi glücklig vorby gsi, u das het ihm ghulfe si zsämenäh u em Trotz Meischter z’wärde. Süscht isch’ es bös’s Verding gsi, we dä beträffend Lehrer eine het uf der Gable gha. U der Fabi het nüt angersch erwartet, weder daß er i de nächschte Tage unerchannt gritte wärd. Uf das het er schi verfaßt gmacht u si gschwore, ke Anlaß z’gäh u lieber Unrächt z’erträge, weder no einischt i d’Gfahr z’cho.
Merkwürdigerwys het nen aber dä Lehrer gar nüt verfolget. Worum, das het der Fabi nid chönne wüsse. Villicht ischt au der Lehrer nid mit ihm sälber zfride gsi u het gspürt, daß es hätt chönnen unguet Gschichte gäh, vo denen au a ihm öppis wär blybe hange.