Uruk

Absoluti Johreszahle us em früeie Alterdum si notorisch ungenau. Johreszahle in däm Artikel si Richtlinie und sötte nid z ärnscht gnoh wärde: Für s dritte und zweite Johrduusig vor dr Ziitwändi gits verschideni Standard-Chronologie, wo aber um Johrzähnt von enander abwiiche.

Uruk (Sumerisch: ^URUUNUG ⌷—; in dr Bible Erech; agr. Ορχόη, Orchóē; Ωρύγεια, Õrýgeia; arab. وركاء Warkā’), isch än antiki Schdadt z Sumer und schbööter z Babylonie gsi. Es isch öschdlig vom Flussbett vom hütige Euphrat gläge und weschdlig vom Tigris im enä Sumpfgebiet. Uruk in siiner gröschde Ziit isch die gröscht Schdadt uf dr ganze Wält gsi und het vilicht 50.000 bis 80.000 Iiwohner gha uf erä Flechi vo sächs Quadratkilometer, wo von erä Schdadtmuur umgä gsi si.

Mesopotamie im zweite Johrduusig vor dr Ziitwändi

Mä dänggt ass dr Name vom moderne Irak vom Name vo dr Schdadt Uruk abschdammt.

Entwicklig vo Uruk

Fragment non erä Muniskulptur vo Uruk, öbbe 3000 BCE

Uruk isch am Euphrat sälber gründet worde und isch es Zentrum vom Handel gsi. Es het vo öbbe 3000 bis 2700 vor dr Ziitwändi d Hegemonie über s südlige Mesopotamie gha. Vili vo de wichdigschte kulturelle Errungeschafte kennt us Uruk, wie d Schbezialisierig und d Entwicklig vo dr Schrift. Siini König wie dr Gründer vo Uruk, dr Enmerkar, dr Lugalbanda, dr Dumuzi und dr Gilgamesch si in die mesopotamisch Mythologie ufgnoh worde. Under em König Lugalzagesi vo Umma, em Vorgänger vom Sargon vo Akkad, isch Uruk eroberet und no einisch Hauptschdadt worde. Au im Neubabylonische Riich, under de persische Achämenide, de hellenischdische Seleukide und de Parther isch Uruk ä wichdigi Schdadt gsi. Im 5. Johrhundert noch dr Ziitwändi het dr Euphrat si Lauf gänderet und Uruk isch verloh worde.

Schdadtbild

Dr Middelpunkt vo dr Schdadt isch dr Eanna Tämpel (s Huus vom An) vo dr Göttin Inanna gsi, wo um 2800 baut worden isch, wo zur Ziit vo de Selukide meh as zweiähalb Duusig Johr schböter immer no gschdanden isch, mit dr Zikkurat (odr Ziggurat) Egiparminbi. Um 1800 het dr Sinkashid si Palascht baut. S 'Feschthuus' wo 140 Meter uf 140 Meter grooss gsi isch, isch währed em Neubabylonische Riich baut worde.Im dritte Johrhundert vor dr Ziitwändi isch dr Reschtämpel für dr Himmelsgott Anu baut worde und au dr Irigaltämpel für d Ischtar und Nannai isch us dr seleukidische Ziit

Uusgrabige

Dr änglisch Naturwüsseschaftler William Loftus het 1849 d Ruine vo Uruk entdeckt und het 1854 afo Uusgrabige mache z Warka für dr Assyrian Excavation Fund. Die erschte bedütende Uusgrabige si aber erscht vom vom ä dütsche Team under em Julius Jordan vor em erschte Wältchrieg und denn didr vo 1928 bis 1939 gmacht worde. 1954 het dr H. Lenzen wiiter gmacht. D Uusgrabige si nonig fertig und mä weiss nonig vil über Uruk.

Quelle

• dtv-Lexikon, Deutscher Taschenbuch Verlag, München 1970, Band 19, S.109