S Närvesüsteem

S Närvesüsteem (latiin. Systema nervosum) si d Närvezälle vom ene Organismus wo mit sine Gliazälle zämmehänge. Das Organsüsteem vo de Eumetazoa übernimmt d Ufgoob, Verändrige in dr Umwält und im Innere vom ene Organismus as Signal ufznee, ufenander z bezieh und mit früenere z vergliiche, und denn möögligerwiis im Organismus Reakzione uszlööse und mit dene sich besser an wäggselndi Umgääbigsbedingige chönne aabasse. Eso git s Närvesüsteem eme vilzällige dierische Lääbewääse d Räizbarkäit und d Erregbarkäit as Grundäigeschafte vo sim Lääbe.

D Entwigglig vom Närvesüsteem

Im Lauf vo dr Ewoluzioon het s bi gwüsse Abdäilige vom Dierriich e Konzentrazioon und e Spezialisierig vo Däil vom Närvesüsteem gee. Wääred bi primitive Dier vilmol no äinzelni Nöitrone spezielli Funkzioone häi, sis in hochkomplexe Närvesüsteem bis zu meerere Milliarde Nöirone, wo im Verbund spezielli Ufgoobe usfüere. In Närvesüsteem mit Zentralganglie cha d Erregigsläitig vo de Nöirone in Afferänze iidäilt wärde, das häisst Zällfortsetz, wo über sä Signal in e gwüsse Beriich iine fliesse, und in Efferänze, wo d Signal an Zälle im ene andere Beriich witergläitet wärde.

As die primitivste Närvesüsteem gälte die relativ homogene Närvenetz vo de Nesseldier, wo mä bin ene Marksträng findet. Blattwürm und Faadewürm häi e strangförmigs Närvesüsteem. Bi de Arthropode git s hööcheri Verarbäitigszentre in dr Form vo meerere Närvechnote (Ganglie), wo über zwäi Närvesträng wien e Strickläitere mitenand verbunde si. D Chopffüesser und d Wirbeldier häi e Zentralnärvesüsteem, wo us eme Hirni und eme Ruggemark bestoot. Bi iine wärde seer vili Funkzione vom Närvesüsteem, vo de Organ und vo de Muskle zentral gstüürt.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Nervensystem“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.