D Ekwiwalänz vo dr Masse und dr Energii

Ass mä vo dr Ekwiwalänz vo dr Masse und dr Energii (oder churz: E=mc²) wäiss, isch e Resultaat drvo, ass in dr relatiwistische Füsik Masse und Energii nit unabhängig vonenander si. Jedes füsikalische Süsteem mit dr Masse $m$ het e Rueenergii

D Skulptur Relatiwidäätstheorii im Berliner Walk of Ideas zur FIFA-Fuessball-Wältmäisterschaft in Dütschland 2006

$E_{0}=mc^{2}.$

Doodrbii isch $c$ d Liechtgschwindikäit. Dr Albert Einstein het die Erkenntnis 1905 formuliert.

Wenn sich also die inneri Energii vom ene Süsteem änderet, änderet sich au si Masse. Wägen em Faktor $c^{2}$, wo seer grooss isch, mache Umsätz vo Energii, wie si im Alldaag tüpisch sin, bi dr Gröössi vo dr Masse nume seer weenig us. Wenn zum Bischbil Choole mit Suurstoff us dr Luft verbrennt wird, isch d Masse vom Chooledioxid, wo entstoot, zwar e chli chliiner als wemm mä d Choole und dr Suurstoff wurd wääge, aber dr Underschiid isch so chlii, ass men en nid cha mässe. Au d Energii, wo in dr Wermi steggt, macht bi dr Masse braktisch nüt us. D Masse vo dr Sunne isch öbbe 0,0001 % gröösser as wenn si chalt weer. Dorum macht s in vile Beriich immer no Sinn, ass mä d Konzept vo dr Masse und vo dr Energii usenanderhaltet. In dr Kärnfüsik, dr Elementardäilifüsik und dr Astrofüsik cha mä d Ekwiwalänz vo Masse und Energii allerdings seer vil dütliger gsee. D Kärn vo Atom häi wäge dr Bindigsenergii knapp 1 % weeniger Masse as iiri Kärnbaustäi, wenn si nid bunde si. Wenn aber e Däili mit eme Antidäili, wo zuen em basst, zämmebutscht, so vernichde si sich gegesitig. Iiri gsamti Energii, d Rueenergii inklusiv, goot drbii uf andere Däili über, wo entstöön as Resultaat. Das sin mäistens Fotone, wo sälber kä Masse häi.

Weblingg

 Commons: Einstein-Formel – Sammlig vo Multimediadateie

• Norbert Dragon, Geometrie der Relativitätstheorie (PDF; 2,5 MB)
• Francisco Fernflores: „The Equivalence of Mass and Energy“ in dr Stanford Encyclopedia of Philosophy (änglisch, mit Literaturaagabe)
• Cornelius C. Noack, Was ist eigentlich eine 'Ruhemasse'? (PDF; 279 kB)
• Wikibooks: Ruhemasse und relativistische Masse
• E=mc² – Eine Formel und ihre Geschichte. En Erkläärig vo dr Formle, wo mä liicht cha verstoo, mit Bildli

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Äquivalenz_von_Masse_und_Energie“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.