Allgemeini Erklärig vo de Mönscherächt
Di Allgemeini Erklärig vo de Mönscherächt (A/RES/217, UN-Doc. 217/A-(III)), au: Deklaration vo de Mönscherächt oder UN-Mönscherächts-Charta, isch s usdrückliche Bekenntnis vo de Vereinte Natione zu de allgemeine Grundsätz vo de Mönscherächt. Di Erklärig isch am 10. Dezember 1948 von de Generalversammlig vo de Vereinte Natione z Paris gnehmiget und verchünt worde. Ufgrund vo dem Datum isch sither de 10. Dezember de International Tag vo de Mönscherächt.
Grundlage
ändereD Mönscherächtserklärig het 30 Artikel. Si düent di Rächt ufzähle, wo jede Mönsch het, ohni Unterschiid wi ofer was er isch, woher er isch und wo-n-er läbt. D Grundrächt, wo in de Erklärig feschtgläit si, het jede Mönsch in jedem Land vo dere Wält. D Erklärig vo de Mönscherächt isch in de Zwischeziit in meh wi 300 Schprooche übersetzt worde. Völkerrächtlich isch di Erklärig nöd verbindlich, aber me geseht si meischt wi-n-en Teil vom Rächt vo de Vereinte Natione und si isch so öppis wi-n-es Gwohnheitsrächt. Di meischte Beschtimmige, wo sich in der Mönscherächts-Charta findet, sind in andere internationale Abkomme greglet, so dass si für d Schtaategmeinschaft rächtlich bindend si.
Inhalt
ändereS Ziil vo de Erklärig isch, d Freiheit, d Grechtigkeit und de Fride in de Wält z wahre und z gwäärleischte. Feschtgschribe isch, dass jede Mönsch sini eigeni Würde und sin eigene Wärt het und Manne und Fraue gliichberechtigt sind.
Lueg au
ändere- Àllgemeini Erklärùng vùn de Menscherachte in dr alemannische Textsammlig (Wikisource)
Literatur
ändere- Lynn Hunt: Inventing Human Rights. A History. Norton & Company, New York 2007 (englisch).
- Bardo Fassbender, Dirk van Gunsteren (Herausgeber und Übersetzer): Menschenrechteerklärung: Universal Declaration of Human Rights – Allgemeine Erklärung der Menschenrechte. Neuübersetzung, Synopse, Erläuterung, Materialien, Sellier, European Law Publisher, München 2009, ISBN 978-3-86653-134-5 (dytsch/änglisch).
Weblink
ändere- Àllgemeini Erklärùng vùn de Menscherachte uf Elsassisch bi dr UN, ìwersetzt vùm Office pour la Langue et les Cultures d’Alsace et de Moselle
- Dütschi Übersetzig uf em Server vom OHCHR
- Geschichte der Allgemeinen Menschenrechtserklärung, Bundeszentrale für politische Bildung