Paris

Hauptstadt vo Frankrich
Dä Artikel behandlet d Stadt z Frankriich. Witeri Bedütige findt me under Paris (Begriffsklärig).

Paris isch d Hauptstadt vu Frankriich und vu dä Region Île-de-France. Paris wird vum Fluss Seine in än südliche Teil (rive gauche „des linke Seineufer“) und än nördliche Teil (rive droite „des rechte Seineufer“) trennt. Im eigetliche Stadtgebiet vu Paris läbet um die 2,1 Millione Mensche, im gsamte Ballungraum sinds um die 12 Millione Iwohner. Die usserhalb vu dä Ringautobahn glägene Ortschafte weret selbstständig vuwaltet und ghöret nit zu dä Stadt Paris im eigetliche Sinn.

Paris
Verwàltung
Land Frànkrich
Region Île-de-France
DépartementParis (75) - (Präfektur)
ArrondissementParis (Unterpräfektur)
KommünàlverbàndMétropole du Grand Paris
Àmtliga NàmaParis
Maire(2014-2020)[1]
Code Insee75056
Poschtlaitzàhl75116, 75001, 75002, 75003, 75004, 75005, 75006, 75007, 75008, 75009, 75010, 75011, 75012, 75013, 75014, 75015, 75016, 75017, 75018, 75019, 75020, 75000
Iiwohner
Iiwohner2.145.906
Flech105,40 km2
BevelkerungsdichtExpression-Fähler: Nit erwartete Operator: / Iiw./km2
Làg
Koordinate48° 51′ 24″ N, 2° 21′ 08″ E / 48.856666666667°N,2.3522222222222°E / 48.856666666667; 2.3522222222222Koordinate: 48° 51′ 24″ N, 2° 21′ 08″ E / 48.856666666667°N,2.3522222222222°E / 48.856666666667; 2.3522222222222
Heche33 m
Paris hemen kokatua: Frànkrich
Paris
Paris
Paris (Frànkrich)
Website
https://www.paris.fr

Im zentralistisch regiertä Frankriich isch Paris des wichtigschte politische, wirtschftliche und kulturelle Zentrum. Durch sini drei Flughäfe und sechs Kopfbahöf isch Paris dä wichtigschte Vukehrsknotepunkt im Land.

Geografy

ändere

Paris ghört zum Département Ville de Paris (Nr. 75) und zu Nordfrankrych, umge vo Wälder im Pariser Becke. De gröscht Fluss isch d Seine, wo s in etwa ovalförmige Paris zweideilt. Höchste Punkt isch de Butte Montmartre (129 Meter). S Balligsgebiet Paris beheimatet etwa zäh Millione Ywohner.[2][3]

Verwàltung

ändere

Dr Maire vun Paris ìsch d Anne Hidalgo (PS).

Stadtglyderig

ändere

Näbe de Ydeilig in Rive Droite, Rive Gauche und „Insle“ deilt mer sie in 20 Arrondissements (Stadtbezirk) y, wo in jewyls zwei Quartiers (Viertel) underdeilt sin. D Bostleitzahl hängt innerhalb vo Paris vom Bezirk ab und bewegt sich zwüsche 75001 und 75020. D Nummerierig vo de Stadtbezirk fangt im Stadtchern a und goht in ca. 2,25 Umdrehige im Uhrzeigersinn bis 20. Jede Bezirk hät e Bürgermeister.[4]

Alphabetischi Liste vo de Stadtbezirk

ändere
  • Batignolles-Monceaux
  • Bourse
  • Butte-Montmartre
  • Buttes-Chaument
  • Gobelins
  • L'Elysée
  • L'Entrepôt
  • L'hôtel de Ville
  • L'Observatoire
  • L'Opéra
  • Louvre
  • Luxembourg
  • Ménilmontant
  • Palais Bourbon
  • Panthéon
  • Passy
  • Popincourt
  • Reuilly
  • Temple
  • Vaugirard[5]

Gschicht

ändere

Paris ischt urschprünglich ä keltische Siedlung vum Stamm vo de Parisier uf dä Seine-Insle, wo hüt Île de la Cité heisst, gsi. Dä ursprüngliche Name vu Paris isch Lutuhezi. De erschte Teil vum Namme schtammt vum Gallische Wort luta ab, wa soviel wie Sumpf heißt. Dä keltisch-römische Name isch Lutetia Parisiorum gii, wa soviel wie „Sumpfebini vu dä Parisier“ bedüted. Nochdem die Siedlung vu dä Römer eroberet wore isch, hän die Iwohner ihri Stadt abbrennt und dä Römer überlu. Dieselle hän dann die Stadt wieder uffbaut und hän sie Lutetia gnennt. Usserdem hän sie die Stadt befeschtigt und uff slinke Seine-Ufer usdehnt. D Stadt isch i dä Römerzit unterm Name Civitas Parisiorum oder Parisia bekannt wore, isch aber ubedütend bliibe.

Im Johr 508 hät dann de Frankekönig Chlodwig Paris zu dä Hautpstadt vu sinnem Riich gmacht. Spöter isch dann d Stadt zu neme fränkische Teilkönigriech Paris wore. Abbem 10. Johrhundert isch Paris dann kreisförmig noch usse hi gwachse. Im 14. Johrhundert isch no die Bastille baut wore. Ä Bsetzung durch die Ängländer im 15. Johrhundert isch unter dä Fihrung vd de Jeanne d’Arc beendet wore.

Dä Sunnekönig Ludwig XIV. isch herno im 17. Johrhundert uf Versailles zoge. Zu sälere Zit hät Paris scho über ä halbi Million Iwohner und isch s politisch Zentrum vu Frankrich. 1789 hät mit dem Schturm uff die Bastille dann die französische Revulution agfangä. De König Ludwig XVI. isch no köpft wore.

1799/1804 hät no dä Napoleon Bonaparte d Macht ergriffä und hät sich 1804 i dä Notre-Dame selber zum Kaiser gchrönt. 1871 isch im Schpiegelsaal vu Versailles s Dütsch Riich usgruefe wore. 1900 no isch z Paris d Metro i Betrieb gno wore.

Im Johr 1919 isch dä Versailler Schpiegelsaal wieder än gschichtliche Schauplatz worre. Dei isch dä Friedensvutrag nochem erschte Weltkrieg unterschriebe wore. Zu sellere Zit hät Paris scho über drei Millione Iwohner ka. Im zweite Weltkrieg isch Paris vu de dütsche Truppe bsetzt wore. D Stadt isch vom Charles de Gaulle mit dä Hilf vu dä Amerikaner und dä Engländer befreit wore.

Sehenswürdigkeite

ändere

Di bekanntesti Sehenswürdigkeit vo Paris isch de Eiffelturm. Mer siht en scho vo witem und hät e Usblick über di ganzi Stadt. Sälli biete aber au anderi wie z. B. de Triumphboge. Er isch 1860 vom Napoleon erbaut worre und stoht uff de Champs-Élysées, wo e witeri Touristeattraktion isch. Si isch e etwa 70 Meter breits Ychaufszentrum, wo mer verschydensti Ychäuf erledige ka.

Au di gschichtsträchtigi Kathedrale Notre-Dame, wo vom 12. bis zum 14. Johrhundert bout worden isch, isch e beriehmti Sehenswürdigkeit. Sie isch 130 Meter lang und 70 Meter hoch. Do hät sich de Napoleon zum Kaiser krönt, do isch au de Kilomètre zéro (Referänz für d Vermessige z Frankrych). Die Kathedrale isch am 15. Awril 2019 dur e großer Brand zum Deil zersteert worre.[6]

No größer wie di rysigi Kathedrale isch de Louvre, s gröscht Museum vo de Wält. S hät über 30'000 Usstelligsstück uff 60'000 Quadratkilometer. D Usstellig beinhaltet vyl über die europäischi Kunscht- und Kulturgschicht, wo s sunsch niene z seh git. Dodezüe ghöre z. B. d Usstelligsstück uss de römische und griechische Antike.[7]

Lüeg au

ändere
ändere
  Commons: Paris – Sammlig vo Multimediadateie

Quelle

ändere
  1. Liste des maires au 25 avril 2014 (data.gouv.fr)
  2. hg.goe.ni.schule.de
  3. de.reisen.yahoo.com Archivlink (Memento vom 20. Juli 2008 im Internet Archive)
  4. reisefuehrer.blogg.de. Archiviert vom Original am 18. Juli 2011; abgruefen am 27. August 2008.
  5. reisefuehrer.blogg.de. Archiviert vom Original am 18. Juli 2011; abgruefen am 27. August 2008.
  6. Brand vu Notre-Dame de Paris am 15.04.2019 - lalsace.fr
  7. paris.sehenswuerdigkeiten-online.de und undergordneti Site (lüeg Leiste uff de linke Site)