Benoît Mandelbrot

Dr Benoît B. Mandelbrot (* 20. November 1924 z Warschau, † 14. Oktober 2010 z Cambridge, Massachusetts^[1]) isch e Mathematiker gsi.

Läbe

Dr Benoît Mandelbrot isch z Warschau uf d Wält cho in ere Familie mit litauisch-jüdische Wurzle, wo en usprägti akademischi Tradition gha het. Im Johr 1936 isch er mit sine Eltere uf Paris usgwanderet, het währed em Zweite Wältchrieg im Süde vo Frankriich Ross ghüetet. Noch em Chrieg het er an dr École Polytechnique z Paris studiert, spöter isch er denn in d USA und het dört dr Master am California Institute of Technology gmacht. Er isch denn zrugg uf Paris zum 1952 siis Doctorat in Mathematik z mache, denn isch er an s Institute for Advanced Study z Princeton, N.J. zum Mathematiker John von Neuman. Er het e baar Johr am Centre National de la Recherche Scientifique z Paris gschafft, bevor er 1958 am Thomas J. Watson Research Center z Yorktown Heights, N.Y. het afo schaffe. Er het z Harvard and am Massachusetts Institute of Technology Underricht gee, und vo 1987 aa an dr Yale University. Dr Mandelbrot het bis zu sim Dod in de Vereinigte Staate gläbt.

Wärk

Die grafischi Computerdarstellig von ere Mandelbrot-Mängi

Dr Mandelbrot het mit vile Wüsseschaftler us de verschiidenste Diszipline zsämmegschafft und in Gebiet so underschiidlig wie Geologii, Medizin und Kosmologii Biidräg gmacht. Er het wägwiisendi Arbeite zur Fraktale Geometrii und zur Chaosforschig veröffentligt. Siini bekanntisti Entdeckig isch die fraktali Mandelbrot-Mängi. Er het d Geometrii vo de Fraktale bruucht zum under anderem z erkläre, wie Galaxie sich zsämmedüen, wie dr Briis vo Weize sich mit dr Zit veränderet, und wie d Hirni vo de Süüger sich in Falte legge, wenn si wachse. Er het au e Buech gschriibe über die fraktale mathematische Strukture an de Finanzmärt.^[2] und dr Wirtschaftsbuechpriis vo dr «Financial Times Deutschland» drfür überchoo.

Er het, wien er sälber gsait het s vorzoge, «e Gebiet z stimuliere mit küehne und verruggte Annahme» anstatt siini Ideä z bewiise, und denn isch er scho mit öbbis anderem beschäfdigt gsi, bevor siini Theorie hai chönne bewiise wärde. Wäge däm het men en in mathematische Kreis mit ere gwüsse Skepsis agluegt.^[1]