d’ Bundesschtààta vum Nigeria

Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

S’ Nigeria, a Bundesrepüblik ìm Wäschtàfrikà, zehlt 36 Bundesschtààta (anglisch states). Jeed’r Bundesschtààt hàt siina aigana Làndesregiarung, wo vu’ma Gouverneur glaita wìrd, un sii aigana Làndespàrlamant. Dr Gouverneur wìrd diräkt vum Volk gwählt. Unt’r da Bundesschtààta gìtt’s ìm gànz Nigerià 774 lokàla Regiarungsgebiater (Local Government Areas). S’ Gebiat um d’ Hàuiptschtàdt Abuja, wo ma s’ Federààla Hàuiptschtàdt-Gebiat nännt, ìsch kää Bundesschtààt, àwwer ’s ìsch a bundesunmìtterbàr Gebiat. Noh dr nigeriànischa Verfàssung sìnn d’ 36 Bundesschtààta gliichberachtigt, àwwer d’ Souveränität lìegt bii dr Bundesregiarung. D’ Bundesverfàssung därft vu dr nigeriànischa Nàzionàlversàmmlung gändert wara; jeeda Änderung müass àwwer vu mìndesschtens zwai Drìttel vu da 36 Bundesschtààta bschdaatigt wara.

Lischta mìt Flächa un Beväälkerung

Kàrta vu da Bundesschtààta vum Nigeria

d’ Beväälkerungsdìcht ìn da nigeriànischa Bundesschtààta

Ìn dara Tàballa sìnn d’ 36 Bundesschtààta vum Nigeria so wia s’ Federààla Hàuiptschtàdt-Gebiat ìn dr Raihjafolga lìschtiart, mìt ìhra jewilliga Flächa, Iiwohnerzàhl, un Hàuiptschtädt. D’ Iiwohnerzàhla schtàmma-n-üss da Volkszehlunga (VZ) vum 26. Novamber 1991 un vum 21. März 2006, so wia vu Schätzunga (Sch) fìrs Johr 2015, wo ma noh-n-em Ärgabniss vum Volkzeelung vu 2006 grachent hàt.^[1]

(VZ = Volkszählung) (Sch = Schätzung)

Bundesschtààt	Flächa ìn km²	VZ 1991	VZ 2006	Sch. 2015	Hàuiptschtàdt
Abia	6.320	2.338.487	2.833.999	3.622.900	Umuahia
Adamawa	36.917	2.102.053	3.168.101	4.120.200	Yola
Akwa Ibom	7.081	2.409.613	3.920.208	5.286.900	Uyo
Anambra	4.844	2.796.475	4.182.032	5.366.900	Awka
Bauchi	45.837	2.861.887	4.676.465	6.304.500	Bauchi
Bayelsa	10.773	1.121.693	1.703.358	2.209.200	Yenagoa
Benue	34.059	2.753.077	4.219.244	5.562.400	Makurdi
Borno	70.898	2.536.003	4.151.193	5.651.500	Maiduguri
Cross River	20.156	1.911.297	2.888.966	3.749.600	Calabar
Delta	17.698	2.590.491	4.098.391	5.474.000	Asaba
Ebonyi	5.670	1.029.312	2.173.501	2.796.500	Abakaliki
Edo	17.802	2.172.005	3.218.332	4.116.900	Benin City
Ekiti	6.353	1.535.790	2.384.212	3.165.000	Ado Ekiti
Enugu	7.161	2.125.068	3.257.298	4.273.200	Enugu
Federal Capital Territory	7.315	371.674	1.405.201	3.195.100	Abuja
Gombe	18.768	1.489.120	2.353.879	3.148.100	Gombe
Imo	5.530	2.485.635	3.934.899	5.227.900	Owerri
Jigawa	23.154	2.875.525	4.348.649	5.652.200	Dutse
Kaduna	46.053	3.935.618	6.066.562	7.994.400	Kaduna
Kano	20.131	5.810.470	9.383.682	12.625.500	Kano
Katsina	24.192	3.753.133	5.792.578	7.586.500	Katsina
Kebbi	36.800	2.068.490	3.238.628	4.296.400	Birnin Kebbi
Kogi	29.833	2.147.756	3.278.487	4.333.600	Lokoja
Kwara	36.825	1.548.412	2.371.089	3.093.100	Ilorin
Lagos	3.345	5.725.116	9.013.534	12.131.000	Ikeja
Nassarawa	27.117	1.207.876	1.863.275	2.444.500	Lafia
Niger	76.363	2.421.581	3.950.249	5.358.400	Minna
Ogun	16.762	2.333.726	3.728.098	5.037.600	Abeokuta
Ondo	14.606	2.249.548	3.441.024	4.525.600	Akure
Osun	9.251	2.158.143	3.423.535	4.548.300	Oshogbo
Oyo	28.454	3.452.720	5.591.589	7.561.600	Ibadan
Plateau	30.913	2.104.536	3.178.712	4.082.700	Jos
Rivers	11.077	3.187.844	5.185.400	7.043.800	Port Harcourt
Sokoto	25.973	2.418.585	3.696.999	4.841.800	Sokoto
Taraba	54.473	1.512.163	2.300.736	2.974.300	Jalingo
Yobe	45.502	1.399.687	2.321.591	3.173.200	Damaturu
Zamfara	39.762	2.051.591	3.259.846	4.364.500	Gusau
Nigeria	923.768	88.992.220	140.003.542	186.939.800	Abuja

wia d’ Bundesschtààta äntschtànda sìnn

Wu s’ Nigeria noch a Kolonii gsìì ìsch, ìsch’s gtailt gsìì ìn d’ Schutzhärrschàft Nord-Nigerià un d’ Schutzhärrschàft Süd-Nigerià. Schpeeter sìnn a Nordprowìnz, a Oschtprowìnz un a Waschtprowìnz gsìì, un d’rzüa d’ Schtàdt Lagos. Nohdam àss s’ Nigeria ànna 1960 unàbhangig worra-n-ìsch, hàt ma dia Prowìnza „Regioona“ gnännt.

Ìm Mai 1967 ìsch a Gebiatsumbàui gsìì, wo s’ Lànd ìn zwälf Bundesschtààta gtailt hàt. Daa Umbàui ìsch ain’r vu da Üssleeser Biafra-Kriag gsìì: d’ ehamààliga Oschtprowìnz Biafra hàt sìch vum Niegria gtrännt, wial dur dr Umbàui d’ Igbo nìmm d’ Ardeel-Gebiater kontrolliart hann.

D’ Bundesschtààta gìtt’s sitter 1967: z’äärscht sìn 12 Bundesschtààta gsìì, drnooh 19 àb 1976,^[2] 21 àb 1987, 30 àb 1991, un sitter 1996 sìnn 36 Bundesschtààta.

D’ gebiatliga Äntwìcklung vu da Bundesschtààta:

Vu 1963 bis 1967: 4 Lander
Vu 1967 bis 1976: 12 Bundesschtààta
Vu 1976 bis 1987: 19 Schtààta
Vu 1987 bis 1991: 21 Schtààta, schpeeter àui Abuja
Vu 1991 bis 1996: 29 Schtààta un Abuja

Regioona		Bundesschtààta
1960	1963	1967	1976	1987	1991	1996
Eastern		South-Eastern	Cross-River	Akwa Ibom
		South-Eastern	Cross-River	Cross-River
		East Central	Imo		Imo
					Abia	Abia
					Abia	Ebonyi
			Anambra		Enugu	Ebonyi
					Enugu	Enugu
					Anambra
		Rivers				Bayelsa
		Rivers				Rivers
Western	Mid-Western		Bendel		Delta
	Mid-Western		Bendel		Edo
	Western	Lagos
		Western	Ogun
			Ondo			Ekiti
			Ondo			Ondo
			Oyo		Osun
			Oyo		Oyo
Northern		Benue-Plateau	Plateau			Nasarawa
			Plateau			Plateau
			Benue		Benue
			Benue		Kogi
		Kwara			Kogi
		Kwara			Kwara
		Kano			Jigawa
		Kano			Kano
		North Central	Kaduna	Kaduna
		North Central	Kaduna	Katsina
		North Western	Niger
			Sokoto		Kebbi
					Sokoto	Sokoto
					Sokoto	Zamfara
		North Eastern	Bauchi			Bauchi
			Bauchi			Gombe
			Borno		Borno
			Borno		Yobe
			Gongola		Adamawa
			Gongola		Taraba

d’ Làndesregiarunga

D’ nigeriànischa Bundesschtààta därfa-n-ìhra aigana Làndesregiarunga orgànisiara, wia sa wìlla, sofarn àss sa da Iischtällunga vu dr nigeriànischa Verfàssung folga. Jeeds Schtààtspàrlamant hàt numma-n-a Kàmmra; dr Ààzàhl àn Làndesàbgoordneta ìsch gliich’m Dräifàch vum Ààzàhl àn Bundesàbgoordneta, wo jeed’r Bundesschtààt ìm federààla Represantàntahüss hàt. Dr Schäff vu dr Làndes-Gsätzüssfiahrung nännt maa „Gouverneur“. Ar därft Litt ìn dr Exekutiivroot ärnänna; dia Ärnännunga mian àwwer vum Làndespàrlamant biigschtìmmt wara. Jeeds Làndesminìschterium wìrd vu’ma „Kummissàr“ glaitet, wo vu’ma schtandiga Sekretäär unterschtìtzt wìrd, wo àui a hoocher Beàmter ìsch. Ìn jeed’m Bundesschtààt wara d’ Landesgsätzer dur d’ Làndesjuschtiz üssgfiahrt. Dr Schäffrìchter (Chief Justice) wìrd vum Gouverneur ärnännt; dia Ärnännung müass vum Làndespàrlamant biigschtìmmt wara.^[3]

Lìteràtüür

Gboyega Ajayi: The military and the Nigerian state, 1966-1993: a study of the strategies of political power control. Africa World Press, Trenton (New Jersey) 2007, ISBN 978-1-59221-568-3 (englisch).
Solomon Akhere Benjamin: The 1996 state and local government reorganizations in Nigeria. Nigerian Institute of Social and Economic Research, Ibadan 1999, ISBN 978-181-238-9 (englisch).
Rotimi T. Suberu: 1991 state and local government reorganizations in Nigeria. Institute of African Studies, University of Ibadan, Ibadan 1994, ISBN 978-2015-28-8 (englisch).

Weblìnk

Nigeria States uf Statoids.com (anglisch)

Ainzelnoohwiisa

↑ Nigeria. In: citypopulation.de. Abgruefen am 29. Juli 2021.
↑ Brennan Kraxberger: Strangers, Indigenes and Settlers: Contested Geographies of Citizenship in Nigeria. In: Space and Polity. Band 9, Nr. 1, 2005, S. 10, 11, 15 (englisch).
↑ Shimon Shetreet, Jules Deschênes: Judicial Independence: The Contemporary Debate. Martinus Nijhoff Publishers, 1985, ISBN 978-90-247-3182-4, S. 254 (englisch, google.com).

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Bundesstaaten_Nigeras“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „States_of_Nigeria“ vu de änglische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

[1] Nigeria. In: citypopulation.de. Abgruefen am 29. Juli 2021.

[Kraxberger-2] Brennan Kraxberger: Strangers, Indigenes and Settlers: Contested Geographies of Citizenship in Nigeria. In: Space and Polity. Band 9, Nr. 1, 2005, S. 10, 11, 15 (englisch).

[3] Shimon Shetreet, Jules Deschênes: Judicial Independence: The Contemporary Debate. Martinus Nijhoff Publishers, 1985, ISBN 978-90-247-3182-4, S. 254 (englisch, google.com).

[1]

[2]

[3]