Lagos
Lagos (bis 1472 Eko) isch di grescht Stadt z Nigeria un isch bis 1991 d Hauptstadt gsii. Mit 9,7 Millione Yywohner (2009)[1] ghert si näbe Kairo un Kinshasa zue dr bevelkerigsrychschte Stedt vu Afrika un vu dr Wält. Bis 1975 isch Lagos au d Hauptstadt vum Bundesstaat Lagos, derno sich s vu Ikeja abglest wore. In dr Metropolregion, wu iber d Bundesstaate Lagos un Dail vu Ogun goht, läbe 13,1 Millione Mänsche (2009).[2] Syt 1991 isch Abuja di nei Hauptstadt vu Nigeria. S Stadtbiet vu Groß-Lagos het kai Ainhaitsverwaltig, s bstoht us 16 Local Government Areas (LGA), wu as aigeständigi Stedt ufgfasst wäre. Lagos isch dr wichtigscht Verchehrsknopf un s Wirtschafts- un Kulturzäntrum vum Land. S het zahlrychi Universitete, Hochschuele, Theater, Museä un Böudänkmeler.
| Lagos | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Koordinate | 6° 27′ N, 3° 24′ O | ||
| Basisdate | |||
| Staat | Nigeria | ||
| Lagos | |||
| Höchi | 5 m | ||
| Flechi | 999,6 km² | ||
| Iiwooner | 9.733.876 (1. Jänner 2009[1]) | ||
| Dichti | 9738 Ew./km² | ||
| Website | www.lagosstate.gov.ng | ||
| Politik | |||
| Gouverneur | Babatunde Fashola | ||
| Sunschtigs | |||
| Stadtgliederung: | 16 Local Governement Areas | ||
| Postleitzahlen: | 100211–102361 | ||
| Zeitzone: | WAT (UTC+1) | ||
 Blick uf Lagos
| |||
Geografi
ändereGeografischi Lag
ändereD Stadt lyt an dr Kischte vum Golf vu Guinea durschnittli fimf Meter iber em Meeresspiegel uf em Feschtland un au uf e Dail Insle. In dr Lagune vu Lagos mit ihre Simpf un Mangrove wird ee umfangrychi Aquakultur bedribe. Si isch umgee vu Rägewald un Kokospalme. Dr Hafen vu Lagos un syy Zuegang zum Golf vu Guinea als uusbaggeret un dur Mole vor dr Versandig gschitzt. D Metropolregion Lagos het e Flechi vu 14.144 Quadratkilometer, e ähnligi Flechi wie s dytsch Bundesland Schleswig-Holstein.
Stadtgliderig
ändereZum Stadtbiet vu Groß-Lagos zellt d Statischtik di sächzeh Local Government Areas. Alli Aagobe bezien sich uf d Volkszellig vum 21. Merz 2006.[3]
| Local Government Area | Flechi in km² |
Yywohnerzahl (2006) |
Yywohner je km² |
|---|---|---|---|
| Agege | 11,20 | 459.939 | 41.066 |
| Ajeromi-Ifelodun | 12,33 | 684.105 | 55.483 |
| Alimosho | 185,20 | 1.277.714 | 6.899 |
| Amuwo Odofin | 134,58 | 318.166 | 2.364 |
| Apapa | 26,66 | 217.362 | 8.153 |
| Eti-Osa | 192,35 | 287.785 | 1.496 |
| Ifako-Ijaye | 26,61 | 427.878 | 16.080 |
| Ikeja | 46,16 | 313.196 | 6.785 |
| Kosofe | 81,41 | 665.393 | 8.173 |
| Lagos Island | 8,66 | 209.437 | 24.184 |
| Lagos Mainland | 19,47 | 317.720 | 16.318 |
| Mushin (Nigeria)|Mushin | 17,48 | 633.009 | 36.213 |
| Ojo | 158,16 | 598.071 | 3.781 |
| Oshodi-Isolo | 44,76 | 621.509 | 13.885 |
| Shomolu | 11,55 | 402.673 | 34.863 |
| Surulere | 23,00 | 503.975 | 21.912 |
| Gsamt | 999,58 | 7.937.932 | 7.941 |
Klima
ändereLagos lyt in dr tropische Klimazone mit eme fychthaiße Klima un ere Rägezyt, wu s vil Räge git. D Luftfychtigkait lyt s ganz Johr hoch zwische 70 Brozänt in dr Druckezyt (Novämber bis Merz) un bis 85 Brozänt in dr Rägezyt (April bis Oktober). Die mittler Johresdurschnittstämperetur lyt bi 26,8 Grad Celsius. Znacht chielt s zmaischt nume wenig ab.
Di jehrlig Niderschlagsmängi lyt bi 1.538 Millimeter im Mittel. Di durschnittlige Hegschttämperature lige s ganz Johr zwische 28 un 33 Grad Celsius, d Diefschttämperature zwische 21 un 24 Grad Celsius im Mittel. Dr maischt Niderschlag het s im Juni mit durschnittli 312,2 Millimeter, dr gringscht im Jänner mit 14,3 Millimeter im Mittel.
| Jän | Feb | Mär | Apr | Mai | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Dez | Johr | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Durschnittligi Hegschtämperatur (°C) |
32,2 | 33,1 | 32,7 | 32,1 | 30,9 | 29,2 | 28,1 | 28,1 | 28,9 | 30,4 | 31,0 | 31,9 | 30,7 |
| Durschnittligi Diefschttämperatur (°C) |
22,3 | 23,5 | 23,8 | 23,6 | 23,1 | 22,6 | 22,1 | 21,7 | 21,9 | 22,3 | 22,6 | 22,4 | 22,7 |
| Durschnittlige Niderschlag (mm) |
14,3 | 42,0 | 77,1 | 142,4 | 204,8 | 312,2 | 256,9 | 112,4 | 167,1 | 135,8 | 54,0 | 19,0 | 1538,0 |
| Durschnittligi Rägedäg |
1,5 | 2,7 | 6,4 | 8,9 | 12,4 | 16,2 | 13,2 | 11,6 | 12,7 | 10,9 | 4,9 | 1,4 | 102,8 |
Gschicht
ändereLagos Island isch wahrschyns im 14. Johrhundert vu Buure un Fischer vum Volk vu dr Olofin bsidlet wore. Ihre Herrscher het d Insle unter syne zeh Sihn ufdailt. Aine vu däne, dr Aromire, het d Gmie gsetzt un het syy Hoft an däre Stell böue, wu hite dr Palascht vum Oba, em draditionälle Herrscher vu dr Yoruba, stoht. Im 15. Johrhundert hän d Olofin e Frau verflogt, wu Aina ghaiße un as Häx gulte het. D Aina het dr Chenig vu Benin um Hilf bätte. Dää het derno ne Armee losgschickt, wu d Olofin besigt het. Dr Ort, Eko (Heereslager) gnännt, isch Dail vum Rych Benin wore. E Soldat mit Name Ashipa isch neie Chenig vu Eko wore. Däm sy Suhn Ado het dr Palascht vum Oba im Norde vu Lagos Island böue loo.
Anne 1472 isch dr portugiesisch Seefahrer Rui de Sequeira an dr Kischte vor Eko glandet un het d Sidlig zerscht Lago de Curamo gnännt. D Insle isch zuen ere Handelsniderlossig uusböue wore, wu derno dr Name Lagos iberchuu het, gnännt no dr Hafestadt Lagos im Side vu Portugal. De vyle verzwygte Lagune vor Lagos sin nitzlig gsii fir dr illegal atlantisch Sklavehandel mit dr Portugiese, wu vu Chenig wie em Akinshemoyin gferderet woren isch. 1841 isch dr Chenig Akitoye an d Macht chuu un het sich drum bemiet, dr Sklavehandel z unterbinde, isch aber vier Johr speter vu sym Näffe Kosoko gstirzt wore. Är isch zum britische Konsul John Beecroft gflichtet un het dää Unterstitzig bätte. D Brite hän d Bedingig gstellt, dass dr Sklavehandel z Lagos abgschafft wird. Am 26. un 27. Dezämber 1851 hän d Brite Lagos Island mit fimf Schlachtschiff aagriffe un hän d Armee vum Kosoko besiigt. Dr Kosoko sälber isch verwundet uf Epe gflichtet. Anne 1852 isch dr Akitoye wider as Chenig yygsetzt wore, isch aber no im nämlige Johr gstorbe. Au syym Suhn Dosunmu isch s nit glunge, dr Sklavehandel z unterbinde. D Brite hän derno 1861 s Stadtbiet annektiert un hän e aigeni Niderlossig grindet. Wel unter dr Chenigi Victoria dr Sklavehandel erfolgrych het chenne bekämpft wäre, sin Forschtprodukt wie Palmeel zue wichtige Exportprodukt wore. Dr Dosunmu isch mit ere yygschränkte Macht Oba blibe un het alljohr e Ghalt vu 1200 Seck Kaurigäld iberchuu. Am 1. Jänner 1862 isch Lagos mit eme uusgwytete Biet zum Protektorat wore, wu zerscht vu Freetown, derno vu Accra uus verwaltet woren isch, 1886 zuen ere aigeständige Chronkoloni.
Dr wirtschaftlig Ufschwung, d Yysebahn- un Delifonaabindig ab 1886 hän Mänsche us ganz Weschtafrika un us Brasilie un Weschtindie aazoge. D Brite hän e baar Chrieg gege d Yoruba gfiert, wu dr Verchehr in Norde versperrt gha hän. Anne 1906 isch Lagos Dail vum 1894 grindete Protektorat Sidnigeria wore, d Hauptstadt vu däm isch vu Calabar uf Lagos verschobe wore. 1914 isch Sid- mit Nordnigeria zämmegschlosse wore, Agos isch dodermit d Haupstadt vu dr gsamte Federation of Nigeria unter britischer Herrschaft wore. In dr 1920er Johr isch Lagos zum Zäntrum Zugleich vum Antikolonialismus wore, vu Barteie wie dr Nigerian National Democratic Party, em Nigerian Youth Movement un em National Council of Nigeria and the Cameroons un au vu dr Gwärkschafte. Anne 1945 isch zuen eme Generalstreik ufgruefe wore, wu 45 Däg gangen isch. Zue große Protescht het in dr Johre 1956 bis 1959 dr Blan vu dr Beherde fir d Entwicklig vu Lagos (LEBD) gfiert, 200.000 Mänsche uf Surulere uf em Feschtland umzsidle go uf Ikoyi un Victoria Island e Zone fir Europäer un hochi Funktionär z schaffe. Ab 1960 isch Lagos d Hauptstadt vum unabhängige Staat Nigeria gsii, bis si 1991 vu dr nei blante Hauptstadt Abuja im Landesinnere abglest woren isch. Grind fir die Verschiebig sin di iberlaschtet Infrastruktur vu Lagos un di zäntral Lag vu Abuja gsii.
Yywohnerentwicklig
ändere
|
|
Lyt
ändere- Hafsat Abiola (* 1974), nigerianischi Mänscherächtsaktivischti
- Olubayo Adefemi (1985–2011), nigerianische Fueßballspiler
- Dele Adeleye (* 1988), nigerianische Fueßballspiler
- Henry Akinwande (* 1965), nigerianisch-britische Boxer
- Benedict Akwuegbu (* 1974), nigerianische Fueßballspiler
- Tony Oladipo Allen (* 1940), Schlagzyger, Komponischt un Songschryber
- Aruwa Ameh (1990–2011), nigerianische Fueßballspiler
- David Aradeon (* 1933), nigerianische Architekt
- Tafawa Balewa (1912–1966), Minischterbresidänt vu Nigeria (1957–1966)
- Ambrose Campbell (1916–2006), nigerianisch-britische Musiker
- Noel DaCosta (1929–2002), US-amerikanische Komponischt un Violinischt
- Florence Ekpo-Umoh (* 1977), dytschi Lychtathleti
- Akin Euba (* 1935), nigerianische Komponischt
- Buchi Emecheta (* 1944), nigerianischi Schriftstelleri
- Keziah Jones (* 1968), nigerianische Sänger un Gitarrischt
- Hanspeter Kyburz (* 1960), Schwyzer Komponischt
- Moses Lamidi (* 1988), dytsch-nigerianische Fueßballspiler
- Herbert Macaulay (1864–1946), nigerianische Bolitiker
- Nojim Maiyegun (* 1944), nigerianische Boxer
- Stephen Ayodele Makinwa (* 1983), nigerianische Fueßballspiler
- Obafemi Martins (* 1984), nigerianische Fueßballspiler
- Sunny Obayan (* 1988), nigerianisch-spanische Fueßballspiler
- Hakeem Olajuwon (* 1963), nigerianisch-amerikanische Basketballspiler
- Anthony Olubunmi Okogie (* 1936), Erzbischof vu Lagos un Kardinal
- Ademola Okulaja (* 1975), dytsche Basketballspiler
- George Osodi (* 1974), nigerianische Fotograf
- Tayé Taiwo (* 1985), nigerianische Fueßballspiler
- Taribo West (* 1974), nigerianische Fueßballspiler
- Ayila Yussuf (* 1984), nigerianische Fueßballspiler
Fueßnote
ändere- ↑ 1,0 1,1 World Gazetteer: Bevölkerung Stadt
- ↑ World Gazetteer: Bevelkerig Balligsruum
- ↑ GeoHive: Lagos - Administrative Units Archivlink (Memento vom 7. Augschte 2011 im Internet Archive).
- ↑ WMO: World Weather Information Service
Weblink
ändere
Commons: Lagos – Sammlig vo Multimediadateie