S Huus zum Paradiis

Dialäkt: Baseldütsch

S «Huus zum Paradiis» isch e neubarocks Woonhuus an dr Aeschevorstadt 13 z Baasel. Es isch sit 2012 dänggmolgschützt und ghöört zu de Kulturgüeter im Kanton Baasel-Stadt, wo für d Region vo Bedütig si.

Gschicht

Uschnitt us dr Stadtaasicht vom Matthäus Merian im 17. Joorhundert
Linggs am Stadtgraabe isch s Äschedoor. Vo dört goot d Äschevorstadt gege rächts bis zum innere Äschedoor. S «Huus zum Paradiis» isch öbbe 100 Meter vom Brunne bim Brunnegässli us in dr Richdig zum innere Äschedoor uf dr rächte Stroossesite gstande.

Im 15.Joorhundert isch d Äschevorstadt e ländligs Gebiet mit Wiirääbe und Obstböim gsi. Uf s Ändi vom Joorhundert zue het dr Stadtarzt und Brofässer Johannes Romanus Wonecker und si Frau Margaretha Fätzbryn im ene Räbgarte e groosses Woonhuus im Grüene lo baue und iim dr Naame «Zum Paradiis» gee. Im Lauf vo dr Zit het s Huus denn immer wider si Bsitzer gwäggslet und isch vil gänderet worde. Au si Umgääbig het sich afo verändere. Immer mee Baasler, wo mit Handel und Gäldgschäft riich worde si, häi sich e Residänz in de Vorstedt gönnt. Vo 1839 bi 1841 het dr Bandfabrikant Carl Burckhardt-Heussler s «Huus zum Paradiis» im klassizistische Stiil woorschinlig vom Johann Jakob Stehlin em Eltere nöi lo ufbaue. Im Joor 1869 het s dr Johann Rudolf Geigy-Merian (1830 –1917) kauft und het s vom Johann Jakob Stehlin em Jüngere im nöibarocke Stiil lo umbaue. Us em Vorderhuus mit sinere schlichte Fassaade het dä e Stadtbalä gmacht mit eme verzierte Balkon über eme herschaftlige Hauptportal mit eme hoochdekorierte Düürsturz. Din isch mä in e groossi Iigangshalle iine choo mit gschwungnige Stäägeaalaage, wo vo Ooberliecht belüchdet worde isch.

S Huus isch bis hüte in de Händ vo dr Familie bliibe, wo s vor em Undergang bewaart het, was s Schiggsal vo de mäiste andere Residänze an dr Äschevorstadt gsi isch. Hüte si s «Paradiis» und s «Huus zum Raab» nääbedraa die letschte Überräst vo de vornääme Hüüser us dr Vergangehäit im ene Meer vo gsichtsloose Gschäftshüüser.

In de Joor 2007 und 2008 het dr Baasler Archidekt Christian Lang in Zämmenaarbet mit dr Baasler Dänggmolpflääg s Huus renowiert und modärnisiert. Drbii isch vil vo dr Baugschicht zum Vorschiin cho, wo het chönne dokumentiert wärde.

Kwelle

• Das «Paradies» in der Aeschenvorstadt, abgrüeft am 22. Juli 2015
• Zwei Altstadthäuser neu im Denkmalverzeichnis, abgrüeft am 22. Juli 2015

Fuessnoote

47.5533267.592822