S Oratorium «Jephtha» vom Georg Friedrich Händel
Jephtha (HWV 70; dt. au Jephta) isch e dramatischs Oratorium in drei Däil vom Georg Friedrich Händel.
Wie s entstande isch
ändereDr erst Akt het dr Händel vom 21. Januar bis 2. Februar 1751 gschriibe. Im zwäiten Akt het er bim Chor „How dark, O Lord, are Thy decrees“ uf Dütsch drnääbe gschriibe: „biß hierher komen den 13 Febr. 1751 verhindert worden wegen so relaxt des gesichts meines linken auges“. Won er het chönne witerschaffe, het er notiert: „den 23 dieses (Monats) etwas beßer worden wird angegangen“, und am Schluss vom zwäit Akt „geendiget den 27 dieses Febr. 1751“.
Denn isch er zur Kuur uf Cheltenham und het am 18. Juni am dritten Akt afo schaffe und d Stimme afo usfülle. Am 30. August het er si Schlussformle S(oli). D(eo). G(loria). mit dem Datum drzue doo.
Vergliche mit andere vo sine Oratorie het dr Händel doo mee as sust vo andere Komponiste vertleent. Meereri Sätz enthalte Material us dr Sammlig vo Mässe vom böömische Komponist Franz Johann Habermann, wo 1747 veröffentligt worde si.
D Uffüerig
ändereS Oratorium isch am 26. Februar 1752 im Theatre Royal in Covent Garden yum erste Mol ufgfüert und isch zwäimol widerholt worde. In de Joor 1752, 1753, 1758 het mä s non e baar Mol ufgfüert.
Jephtha isch s letschte Oratorium, wo dr Händel nöi komponiert het. Öbbe fümf Joor spööter het er no s Oratorium The Triumph of Time and Truth uf Änglisch gschriibe, wo aber zum grösste Däil en Umarbäitig vom italiänische Il Trionfo isch.
S Libretto
ändereWie bi de Oratorie vorhäär het au bi däm dr Reverend Thomas Morell s Libretto verfasst. D Thematik um s Glübd vom Richter Jephtha und däm sini Folge für si Dochder chunnt us em Buech vo de Richder (Ri 11, 30-40) im Alte Testamänt vo dr Bible.
Im Teggst cha mä no zwäi Inspirazionskwelle für e Morell gsee: im George Buchanan si „Jephthes sive votum“ vo 1554 (1750 in ere änglische Übersetzig vom William Tait veröffentligt), und im Maurice Green si Oratorium Jephtha vo 1737.
Litratuur
ändere- Winton Dean: Handel's Dramatic Oratorios and Masques. Clarendon, Oxford 1989, ISBN 0-19-816184-0, (Originalausgabe: Oxford University Press, Oxford 1959), (englisch).
- Hans Joachim Marx: Händels Oratorien, Oden und Serenaten. Ein Kompendium. Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 1998, ISBN 3-525-27815-2.
- Albert Scheibler, Julia Evdokimova: Georg Friedrich Händel. Oratorien-Führer. Edition Köln, Lohmar 1993, ISBN 3-928010-04-2.
Weblingg
ändere- D Partitur vo Jephtha (Händel-Wärkusgoob, uusegee vom Friedrich Chrysander, Leipzig 1886)
- Im Händel si Autograaf vo Jephtha ( uusegee vom Friedrich Chrysander, Leipzig 1885)
- Jephtha: MIDI/MP3-Format, mit Üebungsdateije für Choriste
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Jephta“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |