Lischta vu Supernovae

Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Hìttz’tààgs waara mìt dr Hìlfa vun otomàtisiarta Süachprogràmma jeedsjoohr toisiga Supernovae äntdäckt, wo sìch ìn àndra Gàlàxia Mìllioona Liachtjoohra äntfarnt vu dr Ard b’fìnda.^[1] Wämm’r a ainzelna Gàlàxii ìn Betràcht ziagt, sìnn Supernovae saltana Ärraignissa (numma-n-a pààr Ärraingniss pro Joohrtoisig).

D’ lätschta Supernova, womm’r ìnnerhàlb vu dr Mìlchschtrooss diräkt beobàchta hann, ìsch d’ Keplerscha vu 1604 gsìì. Ums Joohr 1680 ìsch a waitera Supernova gsìì, womm’r zem äärschta Mol mìt modärna Beobàchtungsmethooda idäntifiziart hann.

D’ Supernovae sìnn noh-n-ema süstemàtischa Scheema dur d’ Joohreszààhl g’nännt, g’folgt vun ainem odd’r zwai Büachschtààwa vum làtiinischa Àlfàbeet.

Lischta

Bezaichnung	Schtarnbìld	Typ	Schiinbààra Hällikait ìm Maximum (mag)	Àbsoluuta Hällikait ìm Maximum (mag)	Gàlàxii	ung’fahra Äntfarnung (Lj)	Ààmärkunga
SN 185	Cen	Ia	−7	−19,2	Mìlchschtrooss	9100	’s d’ äältschta Supernova, womm’r ìn dr G’schìcht b’schrììwa hann
SN 393	Sco	II	0	−15,1	Mìlchschtrooss	34000
SN 1006	Lup	I	−7,5	−19,2	Mìlchschtrooss	7000
SN 1054	Tau	II	−6	−17,5	Mìlchschtrooss	6500	a Ìwwerraschtla d’rvuu ìsch dr Krabsnaawel (M 1)
SN 1181	Cas	II	0	−12,1	Mìlchschtrooss	8500
SN 1572	Cas	Ia	–4	−15,9	Mìlchschtrooss	8000	’s ìsch vum Tycho Brahe äntdäckt worra; ar hàt’s Nova g’nännt
SN 1604	Oph	Ia	–3	−16,2	Mìlchschtrooss	14000	àui ìm Kepler siina Supernova odd’r ìm Keplfer sii Schtarn g’nännt
SN 1680	Cas	IIb	+6	−6,6	Mìlchschtrooss	11000
SN 1885A	And	Ia	+7	−17,4	Andromeda-Gàlàxii	2,5 Mio.	’s ìsch d’ äärschta Supernova, womm’r üsserhàlb vu dr Mìlchschtrooss beobàchta hann
SN 1940B	Com	II P	+12,8	−17,5	NGC 4725	38 Mio.
SN 1968L	Hya	II P	+12	−16,3	Messier 83	15,2 Mio.	’s ìsch d’ äärschta Supernova, womm’r zitter dr Ärfìndung vum Farnrohr dur Beobàchtung äntdäckt hann
SN 1972E	Cen	Ia	+8,7	−18,9	NGC 5253	10,9 Mio.
SN 1979C	Com	II L	+12,1	−18,8	Messier 100	50 Mio.
SN 1983N	Hya	Ib	+11,8	−16,5	Messier 83	15,2 Mio.
SN 1986J	And	IIn	+18,4	−11,4	NGC 891	30 Mio.
SN 1987A	Dor	II P	+2,9	−15,6	Groossa Magellanscha Wulka	160000	’s ìsch d’ äärschta Supernova, wumm’r dr Vorgangerschtarn idäntifiziart hann
SN 1993J	UMa	IIb	+10,8	−16,8	Messier 81	11 Mio.
SN 1994D	Vir	IIb	+11,8	−19,3	NGC 4526	55 Mio.
SN 2005ap	Com	II	+18,5	−22,3	SDSS J130114+2743	4,7 Mrd.	ànna 2007 hàt maa äntdäckt, àss sa 300-mal häller g’schtrààhlt hàt àls a normààla Typ-II-Supernova
SN 2005cs	CVn	II	+14	−15,6	Messier 51	27 Mio.
SN 2006gy	Per	IIn	+15	−19,3	NGC 1260	240 Mio.
SN 2007bi	Vir	Ic^[2]	+18,3^[2]			1,7 Mrd.	’s ìsch d’ äärschta Pààrìnschtàbiliteets-Supernova, wo b’schtaadigt worra-n-ìsch
SN 2008D	Lyn	Ibc	+17,5	−14,7	NGC 2770	88 Mio.
SN 2011dh	UMa	II P	+12,5	−16,7	Messier 51	23 Mio.
SN 2011fe	UMa	Ia	+10,0	−19,0	Messier 101	21 Mio.
SN 2014J	UMa	Ia	+10,5^[2]		Messier 82	12 Mio.
SN 2015L	Ind	I	+16,9	−23,4	APMUKS(BJ) B215839.70−615403.9.	3,8 Mrd.	’s ìsch d’ schtärkschta Supernova, womm’r bis 2015 beobàchta hann

Lüag àui

Lischta vu da Lischta vu Schtarna

Weblìnks

Commons: Supernovae – Sammlig vo Multimediadateie

Lischta vu da bekànnta Supernovae (uff Anglisch)

Ainzelnoohwiisa

↑ Bright supernova. Astronomy Section Rochester Academy of Science. Abgruefen am 9. Oktober 2019.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 List of Supernovae. Abgruefen am 11. September 2020.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Liste_von_Supernovae“ vu de hochdütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

[1] Bright supernova. Astronomy Section Rochester Academy of Science. Abgruefen am 9. Oktober 2019.

[:0-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 List of Supernovae. Abgruefen am 11. September 2020.

[1]

[2]