D Moschee (arabisch مسجد - masdschid; DMG: masǧid) isch dr Ort, wo d Muslim zämme bäte, het aber au anderi soziali Funktione.

D Sultan-Ahmed-Moschee z Istanbul mit ihre sächs hoche schmale Minarett
E Moschee z Singapur
D Omajade-Moschee z Damaskus, Syrie
S Innere vo dr Süleymaniye Moschee z Istanbul in dr Türkei
Gläubigi in dr Moschee vo Daressalam währed em Friitigsgebät, wo enere Bredigt zuelose
Gmäld vom Jean-Léon Gérôme vo Bätende z Kairo, 1865

Dr Ufbau und d Ustattig ändere

Die früehje Moscheä si eifachi Grundstück gsi, wo as heilig gulte hai, ähnlig wie dr Hof vom Mohammed siim Huus z Medina, wo dr Brophet bätet het. D Moschee isch immer non e öffentlig frei zuegänglige Ort, hützudag im allgemeine im e Gebäud. Hüfig het s Minarett, ursprünglig eifach en Erhöhig - hüte Dürm, vo wo us dr Muezzin die Gläubige fümfmol am Dag zum Gebät rüeft. Für die rituelli Reinigung vor em Gebät het s in dr Nöchi vo dr Moschee e Brunne mit Wasser. Hüfig isch s grad näben em Iigang.

In dr Wand wo in Richtig vo Mekka zeigt, wo d Kaaba isch, isch dr Michrab, en Apsidiole, vo wo us dr Imam mit em Rugge zur Gmeind s Gebät leitet. Rächts vom Michrab isch dr Minbar (Chanzle), dr Sitz vo wo us dr Chatib (Brediger) bredigt. Mänggisch git s au e Maqsura näbem Michrab, e Holzwand wo ursprünglig dr Herrscher währed em Bäte vor Mörder sött schütze. Es het keini Sitz. Dr Bode vom Bätsaal isch aber hüfig mit Teppig bedeggt, wo die Bätende sich chönne druf chneule und verneige.

Statue und Bilder vo Läbewäse z mache isch im Islam verbote. D Verzierige in de Moscheä beschränke sich uf geometrischi Muster und Text us em Koran.

Funktione ändere

D Moschee, siigs e grossi Masdschid dschamia, e Gmeinschaftsmoschee oder e privati Moschee, wo vo chliinere Gruppe vo Gläubige drait wird, isch vor allem e Gebätsort. D Masdschid dschamia, wo in vile Länder staatlig kontrolliert wird, isch sit de früehje Ziite, wo d Herrscher dört sälber zu ihre Unterdane gredet hai, es Instrumänt in dr Hand vo dr füehrende politische Klass. Vor allem am Friitig, wo e grösseri Zahl vo Gläubige in d Moschee goht as an de Wuchedäg, cha e Bredigt grosse Iifluss ha. Dört wo d Brediger nit vollständig under dr Kontrolle vom Staat si und es grossi soziali und politischi Spannige git, cha e Bredigt Ufrüehr uslöse. In Ostjerusalem zum Bispil sperrt die israelischi Bolizei dr Iigang zu de Moscheä uf em Tämpelbärg für Manne, wo jünger as vierzig si, wenn under dr Wuche öbbis bassiert isch, wo grosse Widerstand in dr muslimische Bevölkerig uslöst.[1] Au im Iran vom Schah hai die Gläubige, agfüehrt vo de Geistlige, vil drzue biidrait, ass dr Schah gstürzt worden isch.

Anere Mosche isch hüfig e Madrasa (Koranschuel) agschlosse. Im Middelalter si si mit ihre Bibliotheke Zentre vo dr Forschig und em Underricht gsi. Eini vo de grösste Institutione vo dere Art isch d al-Azhar Moschee z Kairo, wo bis hüt in dr ganze islamische Wält e guete Ruef het. S Niveau vom Underricht an vile Schuele, vor allem uf em Primarschuelniveau, isch in de Drittwältstaate hüfig nit sehr hoch. Usser dass d Schüeler dört vor allem religiöse Underricht überchömme, wärde si mänggisch au politisch indoktriniert, wie s in vile pakistanische Koranschuele bassiert.[2][3]

Die islamischi Religion het es umfassends Rächtssystem, d Scharia, entwigglet. Bis zur Iifüehrig in mängge islamische Länder vo neue Staatsforme, wo vo dene wo me z Europa kennt beiiflusst si und hüfig e Drennig vo Staat und Moschee mit sech brocht hai, si d Moscheä Grichtsort gsi. Au hüte no hai si grosse Iifluss uf die wältligi Rächtssprächig. Z Ägypte zum Bispil dörfe sekulari Gsetz de religiöse nid widerspräche und Vorscxhrifte us dr Scharia si Deil vom ägyptische Gsetzbuech worde.[4]

Dr Gottesdienst ändere

Noch dr rituelle Reinigung usserhalb vo dr Moschee, chömme die Gläubige, wo bescheideni und suuberi Chleider ahai, barfuess in Bätsaal. D Fraue bliibe hinder de Manne oder göhn in bsundrigi Bätrüüm. Die Gläubige stöhn in Reihe hinder em Imam, und mache däm siini Geste noch. Im Verlauf vom Gebät verneige sich die Gläubige und wärfe sich uf e Bode. Mängisch singe bruefligi Sänger Värs us em Koran, sust git s kei Musig.

Etymologii ändere

S dütsche Wort "Moschee" chunnt vonere nordafrikanische Form vom hocharabische مسجد - masdschid, z Ägypte masgid, und maint »Ort vo dr Niiderwärfig« (zum Bätte). Es isch abgleitet vo dr Wurzle سجد, sadschada »sich niiderwärfe«, wo sich im Spanische as mesquita und im Italiänische as moschea iibürgeret het.

 
D Moschee en Schwetzinge

Nowiis ändere

  • Dr Artikel "mosque." in dr Encyclopædia Britannica. Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2009.
  1. Romesh Ratnesar, "The Peacemaker" in dr Time vom 5. Oktober 2003
  2. NZZ online: "Kaderschmieden für Terroristen in Pakistan", 22. Januar 2009 Archivlink (Memento vom 12. Novämber 2005 im Internet Archive)
  3. Leviathan: Zeitschrift für Sozialwissenschaften, Bertelsmann Universitätsverlag, 1997, S.415
  4. David S. Sorenson, An Introduction to the Modern Middle East: History, Religion, Political Economy, Politics, Westview Press 2007, S.242

Lueg au ändere