Mit Panbeweegig, au Pannazionalismus oder Panideologiii, isch e politisch-kulturelli Beweegig gmäint, wo s Ziil von ere isch, s Gfüel vom Zsämmeghööre von ere bestimmte Nazioon oder Religioonsgmäinschaft z sterke. Mäistens wäi Panbeweegige alli, wo zun ere bestimmte Ethnii, Religioon oder Sproochgrubbe ghööre und in verschiidene Staate lääbe, in äim Staat veräine.[1] Panbeweegige si mäistens in dr zwäite Helfti vom 19. Joorhundert oder spööter ufchoo.[2]

Regionen, wo um 1910 Dütsch gschwätzt worden isch si grüen markiert. D Pangermaniste (in däm Fall Pantöitoniste) häi vili vo deene Gebiete welle veräine.

Die griechischi Vorsilbe Pan- stoot doo für All-, zum bedoone, ass d Beweegig mee as nume en äinzelni Nazionalidäät will umfasse. Panbeweegige stöön mäistens im ene erbitterete Geegesatz zuenander, wil si vilmol die gliiche Gebiet beaaspruche. Au vo dr Ideologii us het s Underschiid gee, so si die öiropääische Panbeweegige mäistens imperialistisch, die usseröiropääische mäistens gege dr öiropääisch Imperialismus gsi.[1] Hüfig häi d Aahänger von ere Panbeweegig über dr göttlige Ursprung oder die göttligi Missioon vo iirer Ethnii greedet.[2]

E baar vo de Panbeweegige

  • Panafrikanismus
  • Panbulgarismus
  • Pangermanismus
  • Paniranismus
  • Panislamismus
  • Pankatalanismus
  • Pankeltizismus
  • Panmesopotamismus
  • Panmongolismus
  • Pansemitismus
  • Neoslawismus
  • Pansomalismus
  • Panindianismus

Liddratuur

ändere
  • Hannah Arendt: Elemente und Ursprünge totaler Herrschaft. Münche 1986, ISBN 3-492-11032-0.
  • Tilman Lüdke: Pan-Ideologien, in: Europäische Geschichte Online, uusegee vom Institut für Europäische Geschichte (Mainz), 2012, abgrüeft am 17. Dezämber 2012.

Fuessnoote

ändere
  1. 1,0 1,1 Tilman Lüdke: Pan-Ideologien. In: Europäische Geschichte Online. 30. August 2012, abgruefen am 1. Oktober 2014.
  2. 2,0 2,1 Dr Ardikel «Panbewegungen» uf dr dütsche Wikipedia