s Staatli Wyyböuinschtitut Fryburg

S Staatli Wyyböuinschtitut Fryburg (dt. Staatliches Weinbauinstitut Freiburg, chuurz WBI) isch e Versuechs- un Foorschigsaaschtalt vum Land Baade-Wiirtebäärg mit Sitz z Fryburg. Zue dr zäntraalen Ufgaabe vum Inschtitut gheere di aagwändet Foorschig un praktischi Versuech in dr Beraich Bflanzeschutz, Enology, Wyyböu (Räbböu), Resischtänz- un Kloonzuucht. S Wisse, wu mer doodrus ginnt, git mer diräkt an d Praxis wyter, dooderdur wett mer d Wettbewäärbsfähigkait vum haimische Räbböu heecher mache un in dr Regioon, aber au in dr Wält e noohaltige Räbböu mitgstalte. Näb dr Foorschig ibernimmt s WBI au hoohaitlig Ufgaabe, wie zem Byyschpel di amtli Qualiteetsbriefig fir Wyy un Säkt oder s Fiere vu dr Räbböukartei.

Staatliches Weinbauinstitut Freiburg
Staatliches Weinbauinstitut Freiburg
Staatliches Weinbauinstitut Freiburg
Sit: Grindigsdatum: 1920
Standort vo dr Iirichtig: Fryburg
Ussestell: Blankenhornsberg
Art vo dr Forschig: Wyyböu un Chällerwiirtschaft
Fachgebiet: Biology, Enology, Wyyböu
Grundfinanzierig: staatli
Leitig: Bettina Frank-Renz[1]
Mitarbeiter: 68
Homepage: Homepage WBI
Schild am Altböu

Gschiicht ändere

Grindet wooren isch s Wyyböuinschtitut uf Bschluss vum Baadische Landdaag vum 12. Mai 1919 un het 1920 d Aarbet ufgnuu in dr Rääbe am Fryburger Jesuiteschloss, wu dr baadisch Staat paachtet ghaa het. Fryburg isch doodmool e guete Standoort gsii, wel s doo scho syter anne 1917 e staatligi Rääbezuuchtaaschtalt gee het.[2] Am Aafang isch dr Wyychäller vum Inschtitut no bim Chlooschter Aadelshuuse gsii, rund 20 Minute ewäg vum Fryburger Zäntrum. Anne 1924 isch dr Wyychäller no in stedtische Peeterhoof umzooge, e alt Chlooschtergebei zmitts in dr Stadt, wu hite vu dr Uniwersiteet Fryburg bruucht wiird. Nääbe dr Rääbe z Fryburg het s Inschtitut doodmool au Rääbe z Durlach un z Mille ghaa. 1937 isch s Inschtitut vu „Badisches Weinbauinstitut“ in „Staatliches Weinbauinstitut“ umgnännt woore.

Am 27. Novämber 1944 isch s Wyyböuinschtitut dur dr Luftaagriff uf Fryburg gschlisse woore, wu sällemool in dr Bismarckstrooß 21 gsii isch. Mer het aber wyter mache chenne mit dr Aarbet in Ryym, wu mer in dr Noot griichtet het. Noch em Chrieg sin d Rääbevereedligsaaschtalt z Durlach un s staatli Räbguet Lauda vum Inschtitut drännt un as sälbschtständigi Versuechsräbgieter yygriichtet woore. Zum Uusglyych sin d Bedriib z Ihringen am Blankehornschbärg, z Durbach un d Hecklingen zum Inschtitut chuu un hän d speeer d Ufgaabe vu dr Versuechsräbgieter ibernuu.

Mit dr Grindig vum Land Baade-Wiirtebäärg anne 1952 isch s WBI em Landwiirtschaftsminischterium unterstellt woore, em hitige Minischterium fir Ländlige Ruum un Verbruucherschutz. Am 22. Septämber 1961 het s Wyyböuinschtitut mit dr fyyrloige Iibergaab vum Neiböu in dr Merzhuuser Strooß 119 z Fryburg en neie Blatz gfunde, wu s hite no isch. Ab 1967 het s am Blankehornschbärg Fluurberainigunge gee. Derzue het mer s Gebei uf em Blankehornschbärg z Ihringe umböue un saniert. Mittei 1990er Joor sin d Versuechsräbgieter z Hecklingen, z Mille un z Durbach privatisiert woore, derwyylscht d Rääbe Blankehornschbärg un z Fryburg staatli bliibe sin. Di letscht greeßer Veränderung am WBI isch Phytolabor-Aaböu am Hauptgebei anne 2017 gsii.

Organisazioon ändere

 
s Staatli Wyyböuinschtitut Fryburg

S Staatli Wyyböuinschtitut stoot unter em Minischterium fir Ländlige Ruum un Verbruucherschutz Baade-Wiirtebäärg un wird syter 2004 vum Rolf Steiner glaitet. S isch in drei Abdailige mit je drei Referaat unterdailt:

  • Abdailig 1 – Biology
    • Referaat 11 – Fitopatology, Diegnoschtik
    • Referaat 12 – Ekology, Biodiversiteet
    • Referaat 13 – Prognoos, Monitoring
  • Abdailig 2 – Enology
    • Referaat 21 – Mikrobiology, Versuechschällerei
    • Referaat 22 – Wyychemy
    • Referaat 23 – Qualiteetswyybriefig, Räbböukartei
  • Abdailig 3 – Räbböu
    • Referaat 31 – Resischtänz- un Kloonziichtig
    • Referaat 32 – Wyyböu, Versuechswääse
    • Referaat 33 – Rääbenerneerig, Boodekund

In das Wyyböuinschtitut yygliideret isch s Staatswyyguet Fryburg, wu uf iiber 37 Hektaar Versuechsflechine z Ihringe am Blankehornschbärg (24 ha) un z Fryburg un z Ebringe (13 ha) wiirtschaftet. S Staatswyyguet dient de Wisseschaftler*ne vum WBI as Versuechsguet un setzt d Foorschigsergeebnis un Wyterentwicklige in dr Wyywält in d Praxis um. Insgsamt schaffe 68 Lyt am Inschtitut un am Staatswyyguet.

Ufgaabe ändere

Zue dr Hauptufgaabe vu dr ainzelne Abdailige vum WBI gheere di aagwändet Foorschig un Praxisversuech in dr Beraich Bflanzeschutz, Resischtänz- un Kloonziichtig, Wyyböu un Enology.

Schwäärpinkt vu dr Abdailig Biology sin Foorschig an Chrankete un Schäädlig vu dr Rääbe un au d Entwicklig vu bioloogische un noohaltige Strategie zum die kuntrelliere. Derzue duet d Abdailig Biology zäme mit andere Kooperazioonspaartner d Prognoosesischteem VitiMeteo wyterentwickelt. Mit VitiMeteo git s fir dr praktisch Räbböu in vyylne Wyyyböueregioone z Dytschland, in dr Schwyz un andere europäische Länder e computergstitzt Prognoosverfaare, wu mer s Spritze vu Bflanzeschutzmittel geege di wiichtigschte Chrankete un Schäädlig im Räbböu cha styyre. Dodermit laischtet VitiMeteo e wiichtige Byydraag zum integrierte Bflanzeschutz im Räbböu.

D Abdailig Enology duet neii chällerwiirtschaftligi Verfaare un Bhandlige un au Wyystiil entwickle un versueche. In dr inschtitutsaigene Versuechschällerei wääre all Joor hunderti unterschiidligi Wyy uuböue. E Schwäärpunkt isch doderby dr Uusböu vu Piwi-Räbsoorte, dodermit drybt mer di enoloogisch Etablierig vu Neiziichtige als fiirschi. Derzue stoot d Briefig vu Rainzuuchthäfe, Staarterkultuure fir dr bioloogisch Syyriabböu un Enziimpreparaat im Voordergrund.

E wiichtige Schwäärpunkt vu dr Abdailig Räbböu isch d zuucht vu pilzwiiderstandsfääige Räbsoorte, chuurz „Piwi“. Zue dr wiiderstandsfääige Räbsoort, wu mer z Fryburg ziichtet, gheere d Rootwyysoorte Baron, Cabernet Cantor, Cabernet Carbon, Cabernet Carol, Cabernet Cortis, Monarch un Prior un d Wysswysoorte Bronner, Helios, Johanniter, Merzling, Muscaris, Solaris un Souvignier gris. Die Neiziichtige zaichne si uus dur e heecheri Resischtänz gege verschiideni Räbchrankete, dooderdur cha mer dr Yysatz vu Bflanzeschutzmittel bi dääne Soorte dytli reduziere. D Abdailig Räbböu duet au integrierti un ekoloogischi Produkzioonsmetoode in dr Rääbe, wu d Umwält schoone, wyter entwickle.

S iibergoornet Zyyl vu dr Foorschig am Wyyböuinschtitut isch s, dr Räbböu noohaltiger un doodermit zuechumftsfääig z mache. S Inschtitut kooperiert äng mit Uniwersiteete un Foorschigsyyriichtge im In- un Uusland. E zäntraal Aaliige isch s, ass s Wisse, wu mer us dr Foorschig un dr Versiech ginne duet, wyter gee wiird an an Praxis im Räbböu. S Wyyböuinschtitut organisiert doderzue reegelmääßig Fachveraastaltige wie Seminaar un Fierige un git dr inträssierte Effetligkait mit verschiidene Veraastaltige en Yyblick in syni Aarbet.

Näb dr Versiech zum praktisch Räbböu het s WBI zuesätzlig au hoohitlig Ufgaabe. Doderzue gheere di amtli Qualiteetsbriefig fir Wyy un Säkt, wu syter 1971 am Inschtitut isch, s Fiere vu dr Räbböukartei un s Abwickle vu dr Abgaab fir dr Dytsch Wyyfond fir d Aabäubiet Baade. Dodriber uuse duet s Wyyböuinschtitut im Rame vu dr Rääbebflanzguetveroornig Bflanzematriaal uf Virus teschte un Boodebroobe uf Nematoode briefe, wu Virus iberdraage dien. Zue syne Ufgaabe gheert au s Briefe vu Bflanzeschutzmittel im Rame vu dr amtlige Zuelossig.

As Uusbildigsbedriib bietet s Wyyböuinschtitut all Joor rund 20 Uusbildigsblätz in dr Beruef Räbbuur, Wyytächnology un Chaufmann/Chauffrau aa. Derzue het s e Hufe Meegligkait zum Schaffe un Foorsche fir Studänte*ne un Doktorande*ne us unterschiidlige Fachbiet.

Weblink ändere

  Commons: Staatliches Weinbauinstitut Freiburg – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote ändere

  1. Bettina Frank-Renz folgt Rolf Steiner
  2. Gründung des WBI im Landesarchiv Baden-Württemberg
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Staatliches_Weinbauinstitut_Freiburg“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

Koordinate: 47° 58′ 45,5″ N, 7° 49′ 56,2″ O