Thomas Platter dr Jünger
Dr Thomas Platter dr Jünger (* 24. Juli 1574 z Baasel; † 4. Dezämber 1628 z Baasel) isch e Botaniker und Mediziner gsi und het en Autobiografii gschriibe, wo kulturhistorisch vo Bedütig isch.
Dialäkt: Baseldütsch |
Lääbe und Schaffe
ändereDr Thomas Platter isch 1574 as dr Soon vom Thomas Platter em Eltere und sinere zwäite Frau Esther Gross z Baasel uf d Wält khoo. Wie si Halbbrueder Felix Platter, wo us dr erste Ee vo sim Vater stammt und iin noch em Dood vom Vater 1582 ufzooge het, het au är z Montpellier Medizin studiert. Zrugg z Baasel het er im Joor 1600 in Medizin bromowiert, und wo dr Felix 1614 gstorbe isch, isch er an sim Blatz an dr Uni Brofässer für Anatomii und Botanik worde und 1624 für Medizin. Er isch au e baar Mol Dekan und Räkter gsi. Gliichzitig het er s Amt vom Stadtarzt ghaa.
S Daagebuech
ändereVo 1595 bis 1600 het er e Studie- und Bildigsfaart dur Öiropa gmacht und het e Daagebuch gfüert als Rächeschaftsbricht für si Halbbrueder Felix, won em d Räis zaalt het. Uf sinere Grand Tour isch er z Frankriich, in de Spanische Niiderland und z Ängland gsi. Er het sini Ufzäichnige mit geografische Charte, Stadtaasichte und Skizze vo Seenswürdigkäite illustriert. Si Dagebuech isch e Fundgruebe für kulturhistorischi Beobachtige. Bsundrigs wichdig isch si Beschriibig von ere Änglandfaart 1599, won er din s Londoner Theaterlääbe genau beschribt. Am 21. Septämber «öbben am zwai» isch er im «Globe Theatre» gsi. Er het e früeji Uffüerig vom Shakespeare sim Julius Caesar gsee und dangg sim Bricht chönne die Gleerte s Stück besser datiere.
D Familie
ändereUsser em Felix het dr Thomas no fümf Gschwüsterti ghaa. Drei von ene si 1582 an dr Pest und anderem gstorbe und au si Vater isch in däm Joor am ene Sturz umchoo. Si Mueter het druf dr Hans Lützelmann ghürootet.
Dr Thomas Platter isch mit dr Chrischona Jeckelmann verhürootet gsi. Si Soon Felix Platter (1605–1671) isch Brofässer für Logik und Fysik worde und het verschidnigi astronomischi Schrifte verfasst.
Litratuur
ändere- Jakob Baechtold: Platter, Thomas. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 26, Duncker & Humblot, Leipzig 1888, S. 265–267. (dört het s au e Biografii vom Thomas Platter em Jüngere)
- Edgar Bonjour: Platter, Thomas. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Rut Keiser: Aus dem Tagebuch von Thomas Platter dem Jüngeren, in: Basler Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde, 63. Bd. (1963), S. 75–111 (Vollteggst)
- Emmanuel Le Roy Ladurie: Eine Welt im Umbruch. Der Aufstieg der Familie Platter 1499 bis 1628. Klett-Cotta, Stuttgart 1998, ISBN 3-608-91779-9
Weblingg
ändere- Druckschrifte vo un iber Thomas Platter der Jüngere im VD 17
- Das Thomas-Platter-Haus Basel uf altbasel.ch