Dr Topkapi-Balast

Dr Topkapı-Balast (osmanisch طوپقپو سرايى‎ Topkapı Sarayı; uf Dütsch au Topkapi-Serail, wörtlig „Kanonedoor-Balast“) z Istambul isch joorhundertilang dr Woon- und Regierigssitz vo de Sultan gsi und s Verwaltigszentrum vom Osmanische Riich.

Dr Balast vom Marmarameer us

Dr Brunne vom Ahmed III. (III. Ahmet Çeşmesi) vor em Sultan-Door

S Sultan-Door

Audiänz vor em Door vo dr Glücksealigkäit

D Schatzchammere

D Bibliothek vom Ahmed III.

D Halle mit dr Fontääne, im Harem

D Woonig vom Chroonbrinz im Harem

Dr Groossi Kiosk

Dr Sultan Mehmed II. het en churz noch dr Erooberig vo Konstantinopel (1453) afo baue. As ersts isch dr Balast uf em hütige Beyazıtblatz (Beyazıt Meydanı) draachoo, denn het er aber si Mäinig gänderet und sich für d Landszunge zwüschen em Goldige Horn und em Marmarameer, wo hüte Sarayburnu häisst, entschiide. Mä het Däil vom büzantinische Mangana-Balast drbii überbaut. D Aalaag isch denn bis zum Aafang vom 18. Joorhundert immer wider renoviert und erwiteret worde. Sit em Mehmed II. häi alli osmanische Herrscher im Topkapı-Balast residiert, bis dass dr Sultan Abdülmecid I. im Joor 1856 in s nöije Dolmabahçe Sarayı uf dr andere Site vom Goldige Horn am Ufer vom Bosporus züüglet isch. Bäidi Baläst si hüte Museum.

Dr Topkapi bestoot nit us eme äinzige Geböid, sondern us meerere im en groosse Garte wie s dr türkische Dradizioon entsproche het. Er het e Flechi vo mee as 69 Hektare und bis zu 5000 Lüt häi din gwoont. Zerst het er äifach Saray-ı Cedîd-i Âmire / سرای جديد عامره‎0 oder Yeni Saray / يکی سرای‎ /‚Nöije Balast‘ ghäisse, bevor sich im 18. Joorhundert dr Naame Topkapı Sarayı duuregsetzt het, wo vo dr Kanonegiesserei im Balast choo isch.

Dr Balast isch in vier Hööf iidäilt, wo jeede drvo sini äigene Door het.

Dr erst Hoof

Dr Hauptiigang zum Balastgländ isch s Bâb-ı Hümâyûn / باب همايون‎ /‚groossheerlige Door‘. Linggs und rächts vom Door si Rüüm, wo d Wächter din gsi si. Über em Doorbooge isch e kalligrafisch Inschrift vom Ali bin Yahya Sofî, wo s Datum 1478 druf isch, und zu Zite vo dr Heerschaft vom Mehmed II. entstande isch. Im erste Hoof het s vor allem Rüüm für Dienstläistige ghaa. Uf em parkäänlige Blatz het mä Paraaden abghalte.

Dr zwäit Hoof

Dr zwäit Hoof isch s politische Zentrum gsi mit Staatrüüm und Rüüm für d Verwaltig. Uf dr Ostsite isch dr ganze Lengi noch d Balastchuchi gsi, wo jeede Daag bis zu 6000 Maalzite kocht het. Uf däm Hoof si au d Underkümft vo de Lanzedrääger gsi, dr Liibgarde vom Sultan.

Dr dritt Hoof

In dritte Hoof isch mä dur s Bâb-üs Saade / باب السعاده‎ /‚Door vo dr Glückseeligkäit‘ choo. Dört het mä numme mit ere spezielle Erlaubnis iine dörfe. Dr Droonsaal für Empfäng vo de höggste Staatsdiener, de Wesir, und usländische Gest isch dört gsi. Uf bäide Site vom Door isch d Balastschuel gsi, wo dr Noochwuggs für d Staats- und Verwaltigsbrüef usbildet worden isch. Zum Korrupzioon verhindere, het s drei Vorussetzige gee für die junge Manne, wo us em ganze Osmanische Riich choo si und zum Däil au Sklave gsi si: 1. Si häi nid döfe Türke si. 2. Si häi Waise müesse si. 3. Käi Verwandte von ene het im Balast gschafft. Im dritte Hoof isch au dr Verboteni Ort gsi, dr Harem (us em Arabische حرام / haram = verbote, tabu). Dört si d Brivatzimmer vom Sultan und sine Haremsdaame gsi, bis zu 2000 Fraue, wo under dr Läitig vo dr Sultansmueter in iire Zimmer gläbt häi.

Dr viert Hoof

Im vierte Hoof häi sich witeri Parkaalaage und Gärte uf verschiidene Terrasse befunde.

D Iirichdig vo de Rüüm im Balast het zäigt, wie unghüür riich dr osmanisch Herrscher gsi isch. Nume die beste Baumaterialie wie Marmor und Droopehölzer, die chostbarste Deppig und s düürste Mobiliar het mä brucht und zum Schmücke donnewis Gold .

Hütigi Nutzig

Sit 1923 isch im Topkapı-Balast e Museum. Es het din Sammlige vo Borzellaan, Handschrifte, Bortret, Chläider, Juweele und Waffe us em osmanische Riich, färner islamischi Relikwie, wie d Waffe vom Mohammed und vo de erste Kalife, äins vo de eltist Exemplaar vom Koran oder au Hoor us em Bart vom Brofeet Mohammed. Konservativi Muslim verlange dorum, ass dr Balast für e Turismus nüm offe sig.

Sustigs

Dr Topkapı-Balast isch 1964 d Kulisse gsi e Film Topkapi mit dr Melina Mercouri, em Maximilian Schell und em Peter Ustinov.

Litratuur

• Fahir Iz: Topkapi, der Sultanspalast in Istanbul (= Klassische Reiseziele. Türkei). Pawlak, Herrsching 1989, ISBN 3-88199-601-X.
• Gülru Necipoğlu: Architecture, Ceremonial, and Power. The Topkapi Palace in the Fifteenth and Sixteenth Centuries. MIT Press, Cambridge MA u. a. 1991, ISBN 0-262-14050-0.
• Schätze aus dem Topkapi Serail. Das Zeitalter Süleymans des Prächtigen. Reimer, Berlin 1988, ISBN 3-496-01050-9.

Weblingg

 Commons: Topkapi Balast – Sammlig vo Multimediadateie

• Offizielli Website vom Topkapı-Balast
• E Beschriibig vom Balast uf dr Website Karlsruher Türkenbeute vom Badische Landesmuseum Karlsrue
• D Gschicht vom Balast vo dr Bilkent Universidäät z Ankara (änglisch)
• Bilder und Bricht über e Topkapi Balast

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Topkapı-Palast“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

41.01277777777828.983333333333