Tyrannis
Dr Begriff vo dr Tyrannis (altgriech. τυραννίς, tyrannís 'Tyrannei') umschribt e Herschaftsform in dr griechische Antike, wo bsundrigs in dr Zit zwüsche 600 v. d. Z. und 200 v. d. Z. vorchoo isch, und bezäichnet die illegitimi, entarteti, despotischi Form vo dr Monarchii. Es het sich um en Art vo Eläiherschaft ghandlet, wo sich vilmol uf s waggsende Bürgerdum gstützt het und uf d Buure, wo käi Land ghaa häi oder verschuldet gsi si. Im Geegesatz zur Basileia („Köönigdum“) het dr Begriff Tyrannis mäistens en illegitimi Form vo dr Monarchii über e Polis bezäichnet, wo äigentlig e monarchischi Staatsform nit vorgsee gsi isch und mit de nomoi („Gsetz“) nume schweer oder gar nit zämme gange isch und vom 5. Joorhundert v. d. Z. aa isch d Iirichdig von ere Tyrannis in e Hufe Stedt e Kapitalverbräche gsi.
Mä underschäidet zwäi Faase vo dr Tyrannis: die Elteri (oder Archaischi) Tyrannis, wo im 7. Joorhundert v. d. Z. ufchoo und spöötistens 461 v. d. Z. z Änd gange isch, und die Jüngeri Tyrannis, wo vom Ändi vom 5. Joorhundert aa vor allem usserhalb vom griechische Mueterland verbräitet gsi isch, vor allem uf Sizilie. Bis in d Zit vom spoote Hellenismus wärde Tyranne in griechische Poleis erwäänt.
Litratuur
ändere- Greg Anderson: Before Turannoi were Tyrants. Rethinking a Chapter of Early Greek History. In: Classical Antiquity 24, 2005, ISSN 0278-6656, S. 173–222.
- Helmut Berve: Die Tyrannis bei den Griechen. 2 Bände. München 1967.
- L. R. Cresci: Appunti per una tipologia del τύραννος. In: Byzantion 60, 1990, S. 90-129.
- Konrad H. Kinzl (Hrsg.): Die Ältere Tyrannis bis zu den Perserkriegen. Beiträge zur Griechischen Tyrannis (Wege der Forschung 510). Darmstadt 1979, ISBN 3-534-07318-5.
- Sian Lewis: Greek Tyranny. Exeter 2009.
- Loretana de Libero: Die archaische Tyrannis. Stuttgart 1996, ISBN 3-515-06920-8 (Zugleich: Göttingen, Univ., Habil.-Schr., 1995).
- Oswyn Murray: Das frühe Griechenland (= dtv. Geschichte der Antike 4400). 5. Auflage. München 1995, ISBN 3-423-04400-4.
- Victor Parker: Vom König zum Tyrannen. Eine Betrachtung zur Entstehung der älteren griechischen Tyrannis. In: Tyche 11, 1996, ZDB-ID 624502-x, S. 165–186.
- Karl-Wilhelm Welwei: Die griechische Polis. Verfassung und Gesellschaft in archaischer und klassischer Zeit. 2. durchgesehene und erweiterte Auflage. Stuttgart 1998, ISBN 3-515-07174-1.
- Mary White: Greek Tyranny. In: Phoenix 9, 1955, S. 1-18.
Weblingg
ändereFuessnoote
ändereDä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Tyrannis“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |