Etruskischi Zaale
Di Etruskische Zaale sind vo de Etrusker bruucht wore. D Notierig vo de Zaale isch s Vorbild vo de Römische Zaale gsii.
Zaiche
ändereEtruskisch | etr. Zaiche | moderni Zaal |
---|---|---|
θu | 1 | |
maχ | 5 | |
śar | 10 | |
muvalχ | 50 | |
100 |
Nöd gsicheret sind Zaalzaiche för 500 und 1000.
Zaalwörter
ändereWel s Etruskische kai guet bikannti Verwandti het, cha nöd immer gnau bistimt were, weli Zaal as gmaint isch. D Zaale vo ais bis sechs sind ufem Wörfel vo Tuscania uusgschribe, aber weles Wort weli Zaal maint, cha drususe nöd gschlosse were.
Ahand vo anderne Zügnis chöned d Zaale för ais, zwai, drüü, zwanzg und driissg und dodevo abglaiteti Zaale mit Sicherhait bistimmt were. D Zaale för vier / vierzg und sechs / sechzg müend eventuell de Platz tuusche. För maχ, wo im Lemnische mav luutet, werd wege luwisch mawa "vier" au de Wert vier vorgschlage, dezue passt luutlich d Form muvalχ, wo denn vierzg sii müest.
Zee chönnt au halχ ghaisse ha, för śar werd denn zwölf vorgschlage[1], ciś śar müest denn föfzee und huθzar sechzee maine.
D Zaal för acht gelt as gsicheret, zum ainte well de Monet Oktober uf Etruskisch Xosfer haisst und de achti Högel vo Room de Name Cispius trait. Zaale öber 90 sind nöd öberliferet.
Ainer | 11-19 | Dekade | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | θu | 11 | 10 | śar | |||
2 | zal | 12 | 20 | zaθrum | |||
3 | ci | 13 | ciś śar | 30 | cealχ | ||
4 | huθ | 14 | huθzar | 40 | |||
5 | maχ | 15 | 50 | muvalχ | |||
6 | śa | 16 | 60 | śealχ | |||
7 | semφ | 17 | ciem zaθrum | 70 | semφalχ | ||
8 | cezp | 18 | eslem zaθrum | 80 | cezpalχ | ||
9 | nurφ | 19 | θunem zaθrum | 90 |
D Zaale 17, 18, und 19 wered bildet nochem Schema "drai/zwai/ais-minus-zwanzg", äänlich wie latiinisch duodeviginti "18" und unodeviginti "19". Nochem gliiche Schema wered im Etruskische auber au d Zaale 27, 28, 29, 37 etc. bildet.
Quelle
ändere- ↑ S.A. Iatsemirsky: Etruscan numerals: problems and results of research (2006)