Fluginsekte

Systematik

Überstamm:	Hytigsdier (Ecdysozoa)
Stamm:	Gliiderfießer (Arthropoda)
Unterstamm:	Dracheädier (Tracheata)
Überklass:	Sechsfießer (Hexapoda)
Chlass:	Insekte (Insecta)
Underchlass:	Fluginsekte

Wüsseschaftlige Name

Pterygota

Gegenbaur, 1878

Überordnig

Aidagsmucke (Ephemeroptera)
Deifelsnodle (Odonata)
Neifliigler (Neoptera)

As Fluginsekte (Pterygota) wäre alli Insekte (Insecta) zämmegfasst, wu Fliigel hän, mitsamt dr Artegruppe, wu si im Lauf vu dr Evolution wider verlore hän (zem Byschpel Flee, Dierlyys usw.). In die Gruppe ghert dr grescht Dail vu alle Insekte, nume d Felsegumper (Archaeognatha) un d Fischli (Zygentoma) stelle urspringligi Arten ohni Flugvermege dar (Apterygota oder Urinsekte).

Mit dr Entwicklig vu Fliigel hange ne Raie vu morfologische un fysiologische Veränderige zämme. Us däm Grund wird aagnuu, ass die Entwicklig nume aimol im Lauf vu dr Insektenevolution stattgfunde het un dodermit alli Fluginsekten uf e gmainsami Stammart zruckgehn.

Ufböu un Entwicklig vu dr Fliigel

D Fliigel bstehn us ere dinne Chitinblatte, wu mit Dracheä durzogen isch. Si hän sich wahrschyns us ere Abflachig vu dr Syteblatte (Paranota) an allene drei Bruschtsegmänt (Thorax) entwicklet. D Fluginsekte vu hit hän aber nume no zwai Baar Fliigel, am zwaite un am dritte Thoraxsegmänt. E dritt Fliigelbaar het fossil bi dr Stenodictya chenne noogwise wäre, wu au am erschte Thoraxsegmänt fliigelähnligi Strukturen ufgwiise hän.

D Dracheä fir d Versorgig vu dr Fliigel zwyyge vu dr Fueßdracheän ab. Wel d Fliigel as Duplikatur (Verdopplig) vu dr Lyybwand uusblidet sin, liige d Dracheä as Ooderenetz au in däne zwoo Schichte. Mit em Thorax sin d Fliigel dur e kompläx Glaich verbunde, wu bi dr Deifelsnoodle au diräkt d Musklen aasetze (diräkti Flugmuskulatur). Bi dr hyfigere Variante chunnt dr Fliigelschlag dur e Ufwelbig un e Zruckzie vum Bruschtsegmänt (Indirekti Flugmuskulatur). Wäge däm chenne Deifelsnoodle di rächte un di linke Fliigel unabhängig vunenander bewege, derwylscht Insektze mit ere indiräkte Flugmuskulatur d Fliigel nume glychzytig chenne bewege.

Notwändig isch au d Uusbildig vu Muskelaasatzstellen in dr Bruschtsegmänt dur Chitinlyschte.

Ontogenese vu dr Fluginsekte

Alli Fluginsekte sin gchännzaichnet dur e Metamorfos, wel d Larve oder Nymphe nie Fliigel hän. Die Metamorfos cha schrittwys mit dr Hytige chuu (uuvollständigi Metamorfos bi dr hemimetabole Insekte) oder dur e komplette Umböu vum Insekt in ere Pupperuei (vollständigi Metamorfos bi dr holometabole Insekte).

Literatur

Bernhard Klausnitzer: Pterygota, Fluginsekten In Westheide, Rieger (Hrsg.): Spezielle Zoologie Teil 1: Einzeller und Wirbellose Tiere. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, Jena 1997; Seiten 627ff.

Weblink

Commons: Fluginsekte – Sammlig vo Multimediadateie

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Fluginsekten“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.