Dialäkt: Strosburjerditsch

Dr Karl Georg Büchner (* 17. Oktober 1813 in Goddelau (Hessen-Darmstadt); † 19. Februar 1837 ze Zürich) isch e ditschr Schriftstellr (Dramatikr) un (sozial-)politisch Aktivischt in de Zit vum Vormärz un e Natürwisseschaftler (Medizin/Anatomii) gsin.

Georg Büchner

Läwe ändere

Kindheit un Jugend ändere

 
S Hüs in Goddelau wo dr Büchner uf d Walt kumme ésch

Georg Büchner isch àm 17. Oktobr 1813 in Goddelau im hessische Riid in Südhesse uf d Walt kumme, àls Sohn vum Distriktsarzt Ernst Büchner un sin´r Ehefrau Louise Caroline Büchner, geborene Reuß, zur Welt. De Famili Reuss ésch üss`m Elsass kumme un se han noch Kontakt g´het mét de Strosburjr Zweig wi däm Unkel Edouard Reuss. `R isch´s erscht vun siwe Gschwéster gsin:

1816 ésch de Famili noch Darmstadt gwandelt, wo de Vàtr de Position als Bezirksarzt angnumme het.

Studium ze Strosburi un Giesse ändere

Am 9. November 1831 het sich Georg Büchner àn de medizinisch Fac vun de Universität vun Strosburi ingschriwwe. Gwohnt het´r in de Krütenöi (St. Wilhelmer Stross, Hamengass) im Hüs vum evangelisch Pfàrrer Johann Jakob (Jean-Jacques !) Jaeglé, e Frind vun de elsässisch Reuss-Zweig, un dem sini Tochter Wilhelmine. De zwei han sich vrliibt un heimlich vrlobt. Nooch zwei Johr het dr Büchner àwwr àn de Universität vun Giesse wechsle müen, wil de Untrtane vum hessisch Grossherzog numme zwei Johr Studium im Üsslànd 'rlöibt sin gsin.

Werike ändere

Literatür ändere

Werküsgawe ändere

  • Georg Büchner: Sämtliche Werke und Briefe - Historisch-kritischen Ausgabe mit Kommentar, Hrsg. v. Werner R. Lehmann, Hanser, München 1979 (3. Auflage), ISBN 3-446-12935-9.
  • Georg Büchner: Werke und Briefe - Nach der historisch-kritischen Ausgabe von Werner R. Lehmann, Hanser, München 1984 (3. Auflage), ISBN 3-446-12883-2.
  • Georg Büchner: Sämtliche Werke, Hrsg. v. Henri Poschmann, Insel Verlag, Frankfurt a. M. 2002 (1. Auflage), ISBN 3-458-06653-5.
  • Georg Büchner: Sämtlichen Werke und Schriften. Historisch-kritische Ausgabe mit Quellendokumentation und Kommentar. Marburger Ausgabe, Hrsg. v. Burghard Dedner, Thomas Michael Mayer, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 2000, 2003, ISBN 3-534-14520-8.

Sekundärliteratür ändere

  • Christian Neuhuber: Georg Büchner. Das literarische Werk, Erich Schmidt Verlag: Berlin 2009. ISBN 978-3-503-09889-7
  • Ariane Martin: Georg Büchner, Reclam: Stuttgart 2007. ISBN 978-3-15-017670-2.
  • Hans Mayer: Georg Büchner und seine Zeit, Verlag, Frankfurt a. M. 1972, ISBN 3-518-36558-4.
  • Walter Grab: Georg Büchner und die Revolution von 1848. Der Büchner-Essay von Wilhelm Schulz aus dem Jahr 1851. Text und Kommentar, Unter Mitarbeit von Thomas Michael Mayer, Königstein im Taunus 1985, ISBN 3-7610-8310-6.
  • Georg Büchner. Revolutionär – Dichter – Wissenschaftler (1813–1837). Katalog der Ausstellung Mathildenhöhe, Darmstadt, vom 2. August bis 27. September 1987, Stroemfeld/Roter Stern, Basel/Frankfurt am Main 1987, ISBN.
  • Theo Buck: Büchner-Studien (Zwei Bände), Rimbaud Verlag, Aachen 1990 und 2000:
    • Charaktere, Gestalten. Büchner-Studien I. Rimbaud Verlag, Aachen 1990, ISBN 3-89086-969-6.
    • Riß in der Schöpfung. Büchner-Studien II. Rimbaud Verlag, Aachen 2000, ISBN 3-89086-869-X.
  • Burghard Dedner, Günter Oesterle (Hrsg.): Zweites Internationales Büchner Symposium 1987. Referate, Büchner Studien, Band 6, Hain, Frankfurt a. M. 1990, ISBN 3-445-08900-0.
  • Henri Poschmann (Hrsrg.): Wege zu Georg Büchner. Internationales Kolloquium der Akademie der Wissenschaften (Berlin-Ost). Peter Lang, Berlin 1992, ISBN 3-86032-004-1.
  • Jan-Christoph Hauschild: Georg Büchner - Biographie, Metzler, Stuttgart/Weimar 1993, ISBN 3-548-26505-7.
  • Jan-Christoph Hauschild: Georg Büchner, rowohlts monographien, Bd 503, Rowohlt, Reinbek 1993, ISBN 3-499-50670-X.
  • Gerhard P. Knapp: Georg Büchner (Sammlung Metzler, Bd. 159), Metzler, Stuttgart 2000 (3. Auflage), ISBN 3-476-13159-9.
  • Christoph Dreyer: Georg Büchners 'Leonce und Lena' und Antonin Artauds 'Theater der Grausamkeit'. Wege poetischer Wirklichkeit, Dissertation, Technische Universität Berlin 2002.
  • Heiner Boehncke; Peter Brunner; Hans Sarkowicz: Die Büchners oder der Wunsch, die Welt zu verändern, Verlag, Frankfurt a. M. 2008, ISBN 978-3-7973-1045-3.
  • Henri Poschmann: Georg Büchner. Dichtung der Revolution und Revolution der Dichtung, Aufbau Verlag, Berlin und Weimar 1983, ISBN.
  • Dietmar Goltschnigg (Hg.), Georg Büchner und die Moderne. Texte, Analysen, Kommentar
  • Roland Bogards/Harald Neumeyer (Hg.): Büchner-Handbuch. Leben-Werk-Wirkung. Metzler Verlag, Stuttgart 2009. ISBN 978-3-476-02229-5

Weblink ändere

  Commons: Georg Büchner – Sammlig vo Multimediadateie