Herbert Marcuse

e dütsch-amerikanische Filosoof und Sozioloog

Dr Herbert Marcuse [marˈkuːzə] (* 19. Juli 1898 z Berlin; † 29. Juli 1979 z Starnberg) isch e dütsch-amerikanische Filosoof, Politoloog und Sozioloog gsi.

Dr Herbert Marcuse (1955)

Lääbe und Karriere ändere

1918 het dr Marcuse z Berlin und denn z Freiburg Germanistik, dütschi Litratuurgschichte, Filosofii und Nazionalökonomii studiert. Noch em Mord am Karl Liebknecht und an dr Rosa Luxemburg het er 1919 d SPD verloo, wil er d Posizioon vo dr Bardei nüm het chönne understütze. Wo d Nazi 1933 an d Macht cho si, het er Dütschland verloo und isch uf Gämf an s Instidut für Sozialforschig gläitet vom Max Horkheimer, wo us Frankfurt am Main uf Gämf in s Exil gange isch. Denn het er e Zitli an dr Bariiser Bransche vom Institut gschafft, und isch im Frülig 1934 in die Veräinigte Staate emigriert.

Wo s Instidut für Sozialforschig uf Nöi York züüglet isch, het dr Marcuse dört e festi Aastellig bechoo. 1942 het er z Washington, D.C. bim Office of Strategic Services (OSS) afo schaffe. Vo 1951 bis 1954 het er sich an de Russian Institutes vo dr Nöi Yorker Columbia University und in Harvard mit em Sowjet-Marxismus beschäfdigt.[1] 1954 isch er Brofässer für Filosofii und Politikwüsseschaft an dr Brandeis University z Waltham (Massachusetts) worde und vo 1964 aa het er Politikwüsseschaft an dr University of California, San Diego underrichdet. 1965 het er non e usserordentligi Brofessuur an dr Freie Uniwersidäät Berlin aagnoo.

Wärk ändere

Sini bäide Hauptwärk si Eros and Civilization und One-Dimensional Man, wo 1955 respektiiv 1964 erschiine si. Zämme mit de Schrifte über die Repressivi Toleranz us em Joor 1965 und em Sammelband Studien über Autorität und Familie vo 1936 ghööre si zu de wichdigste Wärk vo dr Kritische Theorii und si Standardwärk vo dr Studäntebeweegig uf dr ganze Wält gsi, bsundrigs in de USA und z Dütschland.

Schrifte ändere

Wärkusgoob

  • Herbert Marcuse: Schriften. 9 Bänd. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1978–1989, ISBN 3-518-57997-5 (Nachdruck dieser Ausgabe: Zu Klampen Verlag, Springe 2004, ISBN 3-934-92046-2).
  • Herbert Marcuse: Nachgelassene Schriften. Hrsg. Peter-Erwin Jansen. 6 Bänd. Dietrich zu Klampen, Lüneburg 1999–2009.
    • Bd. 1: Das Schicksal der bürgerlichen Demokratie. Aus dem Amerikanischen von Michael Haupt, Einleitung von Oskar Negt. Zu Klampen Verlag Springe 1999, ISBN 3-924245-83-5.
    • Bd. 2: Kunst und Befreiung. Übersetzt von Michael Haupt und Stephan Bundschuh, Einleitung von Gerhard Schweppenhäuser. Zu Klampen Verlag Springe 2000, ISBN 3-924245-84-3.
    • Bd. 3: Philosophie und Psychologie. Aus dem Amerikanischen von Cornelia Lösch, Einleitung von Alfred Schmidt. Zu Klampen Verlag Springe 2002, ISBN 3-924245-85-1.
    • Bd. 4: Die Studentenbewegung und ihre Folgen. Aus dem Amerikanischen von Thomas Laugstien, Einleitung von Wolfgang Kraushaar. Zu Klampen Verlag Springe 2004, ISBN 3-924245-86-X.
    • Bd. 5: Feindanalysen. Über die Deutschen. Aus dem Amerikanischen von Michael Haupt, Einleitung von Detlev Claussen. Zu Klampen Verlag Springe 2007, ISBN 978-3-924245-86-3.
    • Bd. 6: Ökologie und Gesellschaftskritik. Aus dem Amerikanischen und Französischen von Thomas Laugstien, Einleitung von Iring Fetscher. Zu Klampen Verlag Springe 2009, ISBN 978-3-924245-87-0.

Äinzelni Ufsetz & Monografie (Uswaal):

  • Hegels Ontologie und die Grundlegung einer Theorie der Geschichtlichkeit. Vittorio Klostermann Verlag, Frankfurt am Main 1932. - (3. Uflaag, 1975, ISBN 3-465-00309-8).
  • Der Kampf gegen den Liberalismus in der totalitären Staatsauffassung. In: Zeitschrift für Sozialforschung 3, 1934, Heft 2, S. 161-194.
  • Autorität und Familie in der deutschen Soziologie bis 1933. In: Studien über Autorität und Familie. Forschungsberichte aus dem Institut für Sozialforschung. Paris 1936.
  • Eros und Kultur. Ein philosophischer Beitrag zu Sigmund Freud. Us em Amerikanische übersetzt vo dr Marianne von Eckardt-Jaffe. Ernst Klett, Stuttgart 1957 (Originalusgoob: Eros and civilisation. A philosophical inquiry into Freud. The Beacon Press, Boston, MA 1955; dt. Neuauflage unter dem Titel: Triebstruktur und Gesellschaft. Ein philosophischer Beitrag zu Sigmund Freud. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1965. - (17. Uflaag, ge 1995, ISBN 3-518-01158-8)).
  • Die Gesellschaftslehre des sowjetischen Marxismus. Übers. von Alfred Schmidt, Luchterhand, Neuwied/Berlin 1964. - (Originaltitel: Soviet-Marxism. A critical Analysis. 1958).
  • Zusammen mit Peter Furth: Emanzipation der Frau in der repressiven Gesellschaft. Ein Gespräch. In: Das Argument 1962, Hf. 23, S. 2-11.
  • Kultur und Gesellschaft 1. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1965.
  • Kultur und Gesellschaft 2. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1965.
  • Der eindimensionale Mensch. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1967. - (Ängl. 1964), meereri Nöiuflaage, zletscht 2014)).
  • Psychoanalyse und Politik. Europäische Verlagsanstalt/Europa Verlag, Frankfurt am Main/Wien 1968. - (6. Uflaag, 1980, ISBN 3-434-30071-6; vier Vorträge: Trieblehre und Freiheit. Die Idee des Fortschritts im Licht der Psychoanalyse. 1956, Das Problem der Gewalt in der Opposition. Das Ende der Utopie. 1967).
  • Aggressivität in der gegenwärtigen Industriegesellschaft. In: Aggression und Anpassung in der Industriegesellschaft. Mit Beiträgen von Herbert Marcuse, Anatol Rapoport, Klaus Horn, Alexander Mitscherlich, Dieter Senghaas und Mihailo Marcović. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1968, S. 7-29.
  • Ideen zu einer kritischen Theorie der Gesellschaft. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1969.
  • Versuch über die Befreiung. Us em Amerikanische übersetzt vom Helmut Reinicke und Alfred Schmidt. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1969.
  • Repressive Toleranz. In: Robert Paul Wolff, Barrington Moore, Herbert Marcuse: Kritik der reinen Toleranz. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1970, ISBN 3-518-10181-1.
  • Zämme mit em Alfred Schmidt: Existentialistische Marx-Interpretation. Europäische Verlagsanstalt, Frankfurt am Main 1973, ISBN 3-434-20055-X.
  • Die Permanenz der Kunst. Wider eine bestimmte marxistische Ästhetik. Hanser, Münche 1977, ISBN 3-446-12200-1.
  • Protosozialismus und Spätkapitalismus – Versuch einer revolutionstheoretischen Synthese von Bahros Ansatz. In: Kritik Nr. 19, Hrsg. von Ulf Wolter, ISSN 0170-4761, Verlag Olle & Wolter, Berlin 1978. - (Auch in: Herbert Marcuse: Spuren der Befreiung, Hrsg. von Detlev Claussen, Luchterhand, Darmstadt/Neuwied 1981; englisch in: Ulf Wolter (Hrsg.): Rudolf Bahro – Critical Responses. M. E. Sharpe, White Plains, NY 1980, ISBN 978-0-87332-159-4 online auf opentheory.org).

Litratuur ändere

  • Hans Albert: Wissenschaft und Verantwortung. Max Webers Idee rationaler Praxis und die totale Vernunft der politischen Theologie. In: Ders.: Kritischer Rationalismus. Vier Kapitel zur Kritik des illusionären Denkens (UTB; 2138). Mohr Siebeck, Tübingen 2000, ISBN 3-8252-2138-5 (Replik auf Herbert Marcuse: Industrialisierung und Kapitalismus. In: Otto Stammer (Hrsg.): Max Weber und die Soziologie heute. Verhandlungen des 15. deutschen Soziologentages. Mohr, Tübingen 1965)
  • Roger Behrens: Übersetzungen, Studien zu Herbert Marcuse. Konkrete Philosophie, Praxis und kritische Theorie. Ventil Verlag, Mainz 2000, ISBN 3-930559-58-7.
  • Hauke Brunkhorst: Marcuse, Herbert. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 16, Duncker & Humblot, Berlin 1990, ISBN 3-428-00197-4, S. 138–140.
  • Hauke Brunkhorst, Gertrud Koch (Wissenschaftlerin)|Gertrud Koch: Herbert Marcuse. Eine Einführung. Junius, Hamburg 1997, ISBN 3-88506-833-8; Nachdruck Panorama Verlag, Wiesbaden 2005, ISBN 3-926642-61-0.
  • Andrew Feenberg: Heidegger and Marcuse: the catastrophe and redemption of history, New York [u. a.]: Routledge, 2005, ISBN 0-415-94178-4.
  • Bernard Görlich: Die Wette mit Freud. Drei Studien zu Herbert Marcuse. Nexus, Frankfurt am Main 1991, ISBN 3-923301-39-1.
  • Jürgen Habermas (Hrsg.): Antworten auf Herbert Marcuse. Suhrkamp, Frankfurt/M. 1968
  • Jürgen Habermas: Herbert Marcuse über Kunst und Revolution. (1973) In: J.H.: Politik, Kunst und Religion. Essays über zeitgenössische Philosophen. Reclam, Stuttgart 1978 (aktuelli Nöiuflaag 2006) ISBN 3-15-009902-1, S. 96–102
  • Douglas Kellner: Herbert Marcuse and the Crisis of Marxism. Macmillan, London, 1984, ISBN 978-0-520-05295-6.
  • Raffaele Laudani (Hrsg.): Secret Reports on Nazi Germany. The Frankfurt School Contribution to the War Effort mit Bidrääg vom Franz Neumann und Otto Kirchheimer und eme Vorwort vom Raymond Geuss. Princeton University Press, Princeton, New Jersey, USA 2013, ISBN 978-0-691134130.
    • dütschi Usgoob: Im Kampf gegen Nazideutschland. Die Berichte der Frankfurter Schule für den amerikanischen Geheimdienst 1943-1949, uusegee vom Raffaele Laudani, Frankfurt: Campus Verlag 2016, ISBN 978-3-593-50345-5.
  • Tim B. Müller: Krieger und Gelehrte. Herbert Marcuse und die Denksysteme im Kalten Krieg. Hamburger Edition, Hamburg 2010, ISBN 978-3-86854-222-6.
  • Paul Mattick: Kritik an Herbert Marcuse. Der eindimensionale Mensch in der Klassengesellschaft. Europäische Verlagsanstalt, Frankfurt/M. 1969.
  • Rolf Wiggershaus: Die Frankfurter Schule. Geschichte, theoretische Entwicklung, politische Bedeutung. 6. Uflaag, Dtv, München2001, ISBN 3-423-30174-0.

Weblingg ändere

  Commons: Herbert Marcuse – Sammlig vo Multimediadateie

Fuessnoote ändere

  1. Über was dr Marcuses im Zwäite Wältchrieg und im Chalte Chrieg gmacht het, lueg Tim B. Müller: Krieger und Gelehrte. Herbert Marcuse und die Denksysteme im Kalten Krieg. Hamburger Edition, Hamburg 2010.
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Herbert_Marcuse“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.