Jean-Auguste-Dominique Ingres

Dr Jean-Auguste-Dominique Ingres [ɛ̃ːgʀ] (* 29. August 1780 z Montauban; † 14. Januar 1867 z Bariis) isch e franzöösische Mooler gsi und äine vo de bedütendste Verdräter vo dr offizielle Kunst im Frankriich vom 19. Joorhundert.

Sälbstbortret, 1804, Musée Condé, Chantilly, France

D Underschrift vom Künstler

Läbe

Dr Ingres het bim Jacques-Louis David gleert und an dr École des Beaux-Arts z Bariis. Er het 1801 mit em Gmäld Dr Achill empfangt d Bittgsandschaft vom Agamemnon dr aagseeni Prix de Rome gwunne, isch aber spüüter nüme so erfolgriich gsi. Mit em Briis isch e Studium z Rom choo, das het er 1806 aagfange und isch nochhäär grad z Italie bliibe. Sini Wärk us deere Zit si hüfig kritisiert worde. Won er bim Salon de Paris Erfolg gha het, isch er 1824 uf Frankriich zrugg und isch zum anerkennte Künstler vo siner Zit worde. 1825 het er vom Köönig s Chrüz vo dr Eerelegioon überchoo, 1829 isch er Brofässer an dr Ecole des Beaux-Arts worde. Won er 1834 e Misserfolg im Salon ghaa het, het dr Ingres beschlosse, dört nüme uszstelle, und isch 1835 as Diräkter vo dr Académie de France à Rome uf Rom zrugg. Wo si Amtszit dört ume gsi isch, isch er 1841 uf Bariis zrugg und het wider an dr École des Beaux-Arts Underricht gee. Zää Joor spööter het er dört dr Boste vom ene Diräkter überchoo. In de letzte Joor vo sim Lääbe het dr Ingres bsundrige Wärt uf si künstlerischs Gsamtwärk gläit und uf si Ruem. Er het 1851 drmit aagfange in siner Häimetstadt mit Schänkige s Musée Ingres z gründe. Noch em Dood het er em e Hufe Gmäld und Zäichnige vo sich vererbt.

Dr Ingres isch e Verdräter vom Klassizismus gsi und het vor allem mit em Eugène Delacroix as Mooler vo dr franzöösische Romantik konkurriert. Für d Dradizionaliste isch er dr grooss Verdäidiger gsi, aber sini Wärk häi au uf d Modärne hiigwiise. So het er hüfig d Daarstellig vo dr Wirkligkäit siner äigene Vorstellig undergordnet, was vilmol zu perspektivische Ungnauikäite und anatomisch ummööglige Daarstellige gfüert het. Wäge dere Subjektivitet in sim Wärk häi d Kritiker im Ingres vorgworfe, es nid besser z chönne. Dr Ingres het Historiegmäld gmoolt, Bordret und Aktbilder, und het für sä mäistens e Hufe Vorzäichnige gmacht. Usser deene git s äigeständigi Zäichnige. Är sälber het sini Historie as die wichdigsti Grubbe in sim Wärk aagluegt, aber vor allem in sine erste Joor het er vo deene nid so vil chönne moole, wien er hät welle, wil er sich s Lääbe het müesse verdiene. Er isch e gfrogte Bordretmooler gsi, won e Hufe bedütendi Persönligkäite vo siner Zit gmoolt het. Zu sine wichdigste und bekanntiste Wärk ghööre S türkische Baad, Die groossi Frau, wo baadet, Dr Napoleon I. uf sim käiserlige Droon, D Apotheose vom Homer und Antiochus und Startonike. Dr Jean-Auguste-Dominique Ingres het e groosse Iifluss ghaa uf d Künstler vo siner Zit und uf d Künstlergeneratioone noch em. Sini Wärk si under anderem vom Pablo Picasso, vom Pierre-Auguste Renoir und vo dr Cindy Sherman rezipiert worde.

Wärk (Uswaal)

• Aix-en-Provence, Musée Granet

Jupiter und Thetis (1811)

• Autun, Kathedrale

S Martürium vom Hl. Symphorian (1834)

• Baltimore, Walters Art Museum

Odaliske mit Sklavin (1842)

• Lüttich, Musée des Beaux-Arts

Dr Bonaparte als Erste Konsul (1804)

• Montauban, Kathedrale

Dr Schwur vom Ludwig XIII. (1824)

• Montauban, Musée Ingres

Der Draum vom Ossian (1813)

• Nantes, Musée des Beaux-Artes

Madame de Senonnes (1814–1816)

• Paris, Musée National du Louvre

Die baadendi Frau vo Valpincon (1808)

Dr Ödipus und d Sphinx (1808/25)

Die groossi Odaliske (1814)

Monsieur Bertin (1832)

S türkische Baad (1863)

• Paris, Musée d'Orsay

D Kwelle (1820/1856)

Dr Christus git im Petrus d Schlüssel vom Paradiis

Historiegmäld

• 
  D Jeanne d’Arc bi dr Chröönig vom Karl VII. in dr Kathedrale vo Reims, 1854
• 
  Dr Napoleon I. uf sim käiserlige Droon, 1806
• 
  Dr Schwur vom Louis XIII.
• 
  Dr Dood vom Leonardo da Vinci.
• 
  Dr Napoleon Bonaparte as Erste Konsul

Bordret

• 
  S Bordret vo dr Madame Riviere. 1806. Öl/Liinwand.
• 
  S Bordret vo dr Prinzässin Albert de Broglie. 1853. Öl/Liinwand. Metropolitan Museum of Art, Nöi York
• 
  S Bordret vo dr Baroness James de Rothschild. 1848. Öl/Liinwand. 141.9 × 101 cm. Brivatsammlig
• 
  D Madame Paul-Sigisbert Moitessier, geb. Marie-Clotilde-Inès de Foucauld. 1856, Öl/Liinwand, 120 × 92 cm, National Gallery, London

Aktbilder

• 
  S türkische Baad, 1863
• 
  Die baadendi Frau vo Valpincon, 1808, Louvre, Bariis
• 
  Die groossi Odaliske. 1814. 91 x 162 cm. Louvre, Bariis
• 
  D Odaliske und d Sklavin. 1842. Öl/Liinwand. Walters Art Museum, Baltimore
• 
  D Kwelle. 1856. Öl/Liinwand, 163 x 80 cm. Musée d'Orsay, Bariis

Litratuur

• Karin H. Grimme: Jean-Auguste-Dominique Ingres. Taschen, Köln 2007, ISBN 978-3-8228-2709-3.
• Uwe Fleckner: Jean-Auguste-Dominique Ingres. 1780 - 1867. Könemann, Köln 2000, ISBN 3-8290-1632-8.
• Götz Adriani/Ernst Goldschmidt(Hrg.): Ingres und Delacroix. Aquarelle und Zeichnungen, Dumont, Köln 1986, ISBN 3-7701-1850-2.
• Andrew Carrington Shelton: Ingres. Phaidon, London 2008, ISBN 978-0-7148-4868-6 (änglisch).
• Andrew Carrington Shelton: Ingres and his Critics. Cambridge University Press, Cambridge / New York, NY 2005, ISBN 978-0-521-84243-3 (änglisch).

Weblingg

 Commons: Jean Auguste Dominique Ingres – Sammlig vo Multimediadateie

• Jean Auguste Dominique Ingres.org öbbe 200 Gmäld
• Wärch vo Jean-Auguste-Dominique Ingres bi Zeno.org

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Jean-Auguste-Dominique_Ingres“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.