Lawon-Affäre

D Lawon-Affäre (au „Lavon-Affäre“) oder au Esseq bisch (hebräisch עסק ביש - dütsch „Unaagnäämi Affääre“) isch e politischi Affäare z Israel gsi, wo noch ere abverheite Ghäimoperazioon vom Milidäärghäimdienst Aman usbroche isch. Die isch 1954 z Egüpte under em Deckname Operazioon Susannah duregfüert worde. E Grubbe vo egüptische Juude isch vom Ghäimdienst rekrutiert worde, zum Bombenaaschleeg vor allem uf amerikanischi und britischi Ziil z Egüpte z mache. Zu deene häi Bibliotheke, Kino und en Erziehigsiirichdig ghöört. D Idee isch gsi, ass mä mit gfelschte Informazioone d Schuld dr Muslimbruederschaft und de egüptische Kommuniste, wo nüt drmit zdue gha häi, wurd in d Schue schiebe und eso e Klima vo Gwalt und politischer Unrue chönnt schaffe. S Ziil vo dere Ghäimoperazioon isch s gsi, ass d Brite die milidäärisch Kontrolle vom Sueskanal nid wurde ufgee. Das het aber nume schlächt funkzioniert, und d Egüpter häi alli israelische Agänte chönne festnee und vor Gricht si d Hindergründ uusechoo.

Dr israelisch Vertdäidigungsminister Pinchas Lawon, wo wäge dr Ghäimdienstaffäre het müesse zruggdräte.

As spooti Folg vo dr Affääre isch dr David Ben-Gurion 1963 as Brömieeminister vo Israel zruggdräte.

Z Israel het d Affääre bis in d 1960er Joor für Unrue und Usenandersetzige in dr israelische Politik und Öffentligkäit gsorgt. Es het meereri öffentligi und ghäimi Undersuechige dur d Justiz und s Milidäär gee. Dr Schef vom Ghäimdienst het müesse goo, dr Verdäidigungsminister Lawon het müess zruggdräte und schliesslig het dr David Ben-Gurion im Joor 1963 ändgültig dr Boste vom Brömieeminister müess ufgee isch vom Levi Eschkol abglööst worde. Dr Staat Israel het 50 Joor lang offiziell abgstritte, öbbis mit dene Terrorakt z Egüpte z due ha, bis im Joor 2005 drei vo de Agänte wo no gläbt häi, vom Bresidänt Mosche Katzav offiziell geeert worde si.

Litratuur

• Encyclopaedia Judaica. Second Edition. 2007, Bd. 12, S. 533–534.
• Shabtai Teveth: Ben-Gurion’s Spy: The Story of the Political Scandal that Shaped Modern Israel. Columbia University Press, New York 1996, ISBN 0-231-10464-2.

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Lawon-Affäre“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.