Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

D’ Madeleine Will LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Madeleine Will.wav [madlɛn vil] (* 1. Nowamber 1910 z’ Mìlhüüsa; 1. Janner 2012 àui doo) ìsch a elsassischa Orgànìschta, Kùmponìschta un Müüsiklehrera gsìì.

ìhr Laawa ändere

D’ Madeleine Will ìsch àm 1. Nowamber 1910 ìn’ra protäschtàntischa Fàmìlia z’ Mìlhüüsa-n-uff d’ Walt kumma.[1] Sa ìsch s’ zwaitältschta vu da dräi Kìnder vum Georges Will gsìì.[2] Dr Vàtter, ìsch Àrzt gsìì, àwwer hàt unter’m Hans Pfitzner Müüsik gschtudiart ghàà un ìsch Choorlaiter gsìì. Ar hàt àui d’ Orkäschtergsällschàft vu Mìlhüüsa glaita.[1]

D’ Will hàt àn da Konsärwàtooria vu Mìlhüüsa un Bààsel gschtudiart, wu sa biim Adolphe Hamm Orgel glehrt hàt. Z’ Bààsel ìsch sa d’ ainziga Fràui ìm Felix Weingartner siinera Diriganta-Klàssa gsìì.[1] Ànna 1946 ìsch sa Lehrera fìr Orgel, Kùmposizioon, Bloosmüüsik, Kontrapunkt un klàssischa Müüsikgschìcht àm Mìlhüüser Konsärwàtoorium worra. Därt hàt sa ìhra gànza Kàrriar gmàcht un hàt zàhlriicha Müüsikànta gebìlda, wia dr André Stricker, d’ Agnès Candau, dr Daniel Maurer, dr Frédéric Humber un dr Pascal Reber.[1] Züadam ìsch d’ Will 55 Joohra làng Kàpallmaischtera un Titülààrorgànìschta àn dr protäschtàntischa Schtefàànskìrìch z’ Mìlhüüsa gsìì, un hàt Theàtermüüsik àm Elsassischa Theàter vu Mìlhüüsa dirigiart.[3] Sa ìsch àui àls Noohfolgera vum ìhrem Vàtter Dirigianta vum Baas continuo vu dr Mìlhüüser Gsällschàft fìr Kìrchamüüsik (dr Société de Chant sacré) gsìì,[2] un ìsch ànna 1952 Diriganta vum Choor un Okräschter vu dara Gsällschàft worra.[4]

D’ Will hàt zàhlriicha-n-Orgelschtìckla gschrìewa, drunter 300 Prelüüdia, àwwer àui Choraal, Psàlma, Kàmmermüüsik, Sonàtiina, Suita, Divertimenti, Sinfonia-Schtìckla un Ìnschtrümäntààlkonzärta.[4] Fìrs Elsassischa Theàter hàt sa unteràndrem d’ Liader vu da Schtìckla S’Himmelschlissele (Oktoower 1934), S’Dornreesle (1936) un S’Musikantelorele kùmponiart.[5] Vìela vun ìhra Wark sìnn hàndschrìftlig —sa sìnn àlso nia gedruckt worra. M’r fìnda sìe hìtt àn dr Humànischtischa Bibliothek vu Schlettschtàdt.[5]

Ìhra lätschta Laawesjoohra hàt d’ Madeleine Will ìn’ma Àltershaim z’ Mìlhüüsa verbrocht, wu sa ìhra 100.[2] un 101. Geburtstààg[6] gfiirt hàt. Sa ìsch doo àm 1. Janner 2012 mìt 101 Joohra gschtoorwa. 10 Joohra noh-n-ìhrem Tood ìsch ìn dr Mìlhüüser Kìrìch Sainte-Jeanne-d’Arc a Konzärt gsìì, fìr d’ Madeleine Will ehra.[7]

ìhra Wark ändere

Unter da wìchtigschta Wark vu dr Madeleine Will zeehla:[8]

  • Cantate de Noël, 1933
  • Symphonie concertante pour deux altos et orchestre, 1938
  • Divertissement pour cuivres et cordes, ìm Septamber 1946 vum Schtàdtorkäschter vu Mìlhüüsa z’ Pàriis gaa (Dirigant: Ernest Bour)
  • Divertissement pour hautbois et cordes, ànna 1949 ìm Radio üssgschtrààhlt (Dirigant: Louis Martin)
  • Concerto pour violoncelle et cordes,
  • Messe, créée en 1962
  • Concerto grosso, 1967
  • Concertino pour clavecin et orchestre, 1969

Lìteràtüür ändere

  • Paul-Philippe Meyer: Madeleine Will. In: Association Femmes et Musique (Hrsg.): Compositrices françaises au XXe siècle. Band II. Delatour, Sampzon 2014, ISBN 978-2-7521-0240-9, S. 153–155 (französisch).
  • Sabine Hartmann: Un air d'été : à Mulhouse, Madeleine Will a marqué de son empreinte le conservatoire. In: L’Alsace. 23. Juli 2022 (französisch, lalsace.fr [abgerufen am 24. Juli 2022]).

Ainzelnoohwiisa ändere

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Meyer 2014, S. 153
  2. 2,0 2,1 2,2 Madeleine Will a 100 ans. In: L’Alsace. 9. November 2010, abgruefen am 24. Juli 2022 (französisch).
  3. Meyer 2014, S. 153–154
  4. 4,0 4,1 Meyer 2014, S. 154
  5. 5,0 5,1 Meyer 2014, S. 155
  6. Mn: Madeleine Will a 101 ans. In: L’Alsace. 9. November 2011, abgruefen am 24. Juli 2022 (französisch).
  7. Concert – Hommage à Madeleine Will. In: M+ info. Abgruefen am 24. Juli 2022 (französisch).
  8. Meyer 2014, S. 154–155
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Madeleine_Will“ vu de französische Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.