Max-Planck-Institut für Verhaltensbiologie

S Max-Planck-Inschtitut fir Verhaltesbiology (dt. Max-Planck-Institut für Verhaltensbiologie, ängl. Max Planck Institute of Animal Behavior) isch e Forschigsyyrichtig unter dr Dregerschaft vu dr Max-Planck-Gsellschaft (MPG) un isch anne 2019 grindet wore. S Inschtitut forscht in Projäkt uf em Biet vu dr Verhaltesbiology un au dr Evolutionsbiology un dr Ekology.

Max-Planck-Institut für Verhaltensbiologie
Max-Planck-Institut für Verhaltensbiologie
MPI Verhaltesbiology z Radolfzell
Kategori: Forschigsyyrichtig
Träger: Max-Planck-Gsellschaft
Rechtsform vom Träger: Yydraite Verain
Sitz vom Träger: Minche
Standort vo dr Iirichtig: Radolfzell
Entstande us: Max-Planck-Inschtitut fir Ornithology
Art vo dr Forschig: Grundlageforschig
Fächer: Naturwisseschafte
Fachgebiet: Biology, Ekology
Grundfinanzierig: Bund (50 %), Länder (50 %)
Leitig: Martin Wikelski (Gschäftsfierende Diräkter)

Iain Couzin
Margaret Crofoot

Homepage: https://www.ab.mpg.de/
Dialäkt: Undermarkgreflerisch

Gschicht

ändere

D Aafäng vum hitige Inschtitut am Bodesee geen uf Bsträbige zum Schutz un zur Iberwachig vu wilde Vegel zruck. Aafangs 20. Johrhundert het mer zum Arteschutz aafange Vegel z beringe. Zwische 1946 un 2011 het d Vogelwarte Radolfzell ire Sitz im Wasserschloss Megginge ghaa. D Vogelwarte isch 1959 in s Max-Planck-Inschtitut fir Verhaltesphysiology yyglideret wore. Im Zug vun ere Umorganisation isch si zerscht e sälbschtständigi Forschigsstell fir Ornithology innerhalb vu dr Max-Planck-Gsellschaft wore, un derno vu 2004 bis Juni 2019 e Ussestell vum Max-Planck-Inschtitut fir Ornithology. Wu sy Hauptsitz z Bayern het. Bis hite isch aii vu dr drei z Dytschland aktive Zäntrale fir Diermarkierig (friejer: „Beringungszentrale“) z Radolfzell.

Ab Juli 2019 isch s umgnännt Inschtitut fir Verhaltesbiology e sälbschtständigi Organisation innerhalb vu dr MPG gsii. Sy Sitz het s z Radolfzell un am Campus vu dr Universitet Konschtanz.[1]

Anne 2008 isch dr Martin Wikelski Diräkter am Max-Planck-Inschtitut fir Ornitholog wore. Im Oktober 2014 isch dr britisch Biolog Iain Couzin[2] as zweete Diräkter derzue chuu. Im Juli 2019 isch au d Margaret Crofoot zur Diräkteri ernännt wore.

Im Rame vum universitere Forschigsberaich Kollektiv Verhalte (Center für the Advanced Study of Collective Behaviour) schafft s Inschtitut äng mit dr Universitet Konschtanz zäme. Di drei Diräkter*ne hän an dr Universitet Brofässure.[3]

Zylsetzig un Organisation

ändere

As Laitsatz vu syre Arbet stoht uf dr Websyte vum Inschtitut:[4]

„Wir wollen ein quantitatives und vorhersagendes Verständnis der Entscheidungsfindungen und Bewegungen von Tieren in ihrer natürlichen Umwelt entwickeln.“

S Inschtitut wird syt Juli 2019 vu drei Diräkter*ne glaitet.

Forschigsabdailig Diräkter*i
Dierwandrige Martin Wikelski
Kollektivverhalte Iain Couzin
Ekology vu dr Diergsellschafte Margaret Crofoot

Projäkt

ändere

Icarus-Initiative

ändere

D Abchrizig Icarus stoht fir International Cooperation for Animal Research Using Space (alemannisch: Internationali Zämenarbet fir Direforschig unter Aawändig vu Wältruumtächnik) un isch au ne ironischi Aaspilig uf di mythologisch Gstalt Ikarus.[5][6] Wie mer e global Beobachtigsischtem fir d Dierwält un d Umwält cha bruuche, het dr Martin Wikelski zäme mit andere Forscher*ne 2007 in eme Ufsatz dargstellt.[7] In syre Zyt as Assischtänzbrofässer an dr Princeton University in dr USA het dr Wikelski zerscht mit dr NASA welle zämeschaffe go di modärnscht Satellitetächnology fir s Tracking un dodermit d Forschig am Dierverhalte un fir dr Arteschutz bruuche.[8][5] Noch ere Absag vu dr NASA isch s em Wikelski anne 2012 glunge, ne Zämenarbet mit dr Dytsche Wältraumorganisation (DLR) z veryybare, un dodermit di erschte Zyl vu dr ICARUS-Initiative z realisiere, nämli globali Zugrute vu dr verschidene Dierarte vum Satellit uus chenne z folge.

Aafangs 2018 isch dur dr Transport vu dr doderfir bruuchte Computerhardware an di International Ruumstation (ISS) d Voruussetzige gschaffe wore, go Date iber Dierbewegige vu dr ISS uf d Ärd z iberdrage. Im Merz 2020 isch d Teschtphase vum Projäkt aagchindet wore.[9]

International Max Planck Research School

ändere

Dur e Kooperation zwisch em Inschtitut, em MPI Inschtitut fir Ornithology un em Fachberaich Biology an dr Universitet Konschtanz chenne Studänte*ne us aller Wält zue me Thema uf em Biet vum Dierverhalte forsche un promoviere.

MaxCine

ändere
 
Schaudaafele vor dr Biinewaid

Mit sym Zäntrum fir Kommunikation un Uusdusch bietet s Inschtitut dr braite Effetligkait Zuegang zue wisseschaftlige Information dur Fierige, Veraastaltige im Vordreg.[10]

Movebank un Movebank Data Repository

ändere

S 2007 initiiert Projäkt Movebank sammlet detaillierti Date iber Dierbewegige, wu wältwyt dur Studie un Projäkt uusegfunde wäre.[11] Dur d Integration vu Date us verschidene Studie un andere Quälle in eme effetli zuegänglige Datesammligssischtem cha mit Hilf vu modärne Computeraawändige di all greßer Mängi vu Trackingdate uusduscht un nutzbar gmacht wäre.[12] In dr Zwischezyt ghert d Datemängi an Dierbewegige uf dr ganze Wält scho zum Beraich vu Big Data.[13]

S Zyl vu Movebank isch, Date iber Dierbewegige z archiviere un zuegängli z mache, fir Fachlyt, Naturschutzorganisatione un Regierige un au fir d Effetligkait.[11] Aafangs 2020 sin iber 7.600 Studie zue rund 1.000 Taxa gspycheret gsii.

In dr Movebank Data Repository wird d Langzytarchivierig vu däne Date vum Communication, Information, Media Centre of the University of Konstanz durgfiert.

Animal Tracker App

ändere

Dr Animal Tracker isch e Open-Source Mobile App, wu vum Max-Planck-Inschtitut fir Ornithology mitentwicklet woren isch. Är brucht d Date, wu vu Movebank gsammlet wore sin. Di 2014 gstartet App cha vu inträssierte Laie uf em aigene Smartphone inschtalliert wäre, go dr Bewegige vu Dier in dr freie Wildbahn in dr aigene Gegenig un rund um d Wält z folge.[14][15][16]

Publikatione

ändere

S Inschtitut duet aktuälli Bricht iber syni Aktivitete im Johrbuech vu dr Max-Planck-Gsellschaft vereffetlige. Syter 2008 hän Forscher*ne vum Inschtitut iber 700 wisseschaftligi Ufsätz vereffetligt.

ändere

Fueßnote

ändere
  1. Max-Planck-Institut für Verhaltsbiologie. Abgruefen am 30. Juni 2020.
  2. Konstanz scientists among the world's most influential. Abgruefen am 2. Juli 2020.
  3. Max-Planck-Institut für Verhaltensbiologie in Konstanz gegründet. 7. Mai 2019, abgruefen am 30. Juni 2020.
  4. Inschtitutswebsyte
  5. 5,0 5,1 Andrew Curry: Das Internet der Tiere: ICARUS. In: Spektrum.de. 5. Dezember 2018 ([1] [abgerufen am 30. Juni 2020]).
  6. Erdbeobachtung durch Tiere. In: Max-Planck-Gsellschaft. Abgruefen am 30. Juni 2020.
  7. M. Wikelski, R.W. Kays, u. a.: Going wild: what a global small-animal tracking system could do for experimental biologists. In: Journal of Experimental Biolology. Band 210, Nr. 2, 2007, S. 181–186, doi:10.1242/jeb.02629.
  8. Richard A. Holland, Kasper Thorup und Martin C. Wikelski: Where the wild things go. In: Biologist. Band 54, Nr. 4, November 2007, S. 214–219 ([2] [PDF; abgerufen am 1. Juli 2020]).
  9. Lukas Ondreka: Das Icarus-Projekt startet erfolgreich: Zehntausende Tiere könnten aus dem Weltraum beobachtet werden. In: Südkurier. 13. März 2020 ([3] [abgerufen am 30. Juni 2020]).
  10. MaxCine-Vordreg uf Youtube
  11. 11,0 11,1 About Movebank. Abgruefen am 2. Juli 2020.
  12. B. Kranstauber, A. Cameron u. a.: The Movebank data model for animal tracking. In: Environmental Modelling & Software. Band 26, Nr. 6, 2011, S. 834–835, doi:10.1016/j.envsoft.2010.12.005.
  13. Daniel Keim: Globale Tierbewegungen als Big Data-Phänomen. In: Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina e.V. (Hrsg.): Erdbeobachtung durch Tiere: Chancen und Perspektiven (Symposium: 30 September 2016). Februar 2018 ([4] [PDF]).
  14. Beschreibung der Animal Tracker App
  15. Greta Lührs: Funkende Vögel. In: Die Zeit. Nr. 31, 21. Juli 2016 ([5] [abgerufen am 30. Juni 2020]).
  16. Lennart Pyritz: Ein Storch geht online. In: deutschlandfunk.de. 31. August 2014, abgruefen am 30. Juni 2020.
  Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Max-Planck-Institut_für_Verhaltensbiologie“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.