Museum Natur un Mänsch

S Museum Natur un Mänsch (dt. Museum Natur und Mensch) z Fryburg het umfangrychi natur- un velkerkundligi Sammlige. S lyt am Rand vu dr Altstadt, diräkt am Auguschtinerblatz.

Museum Natur und Mensch

Museum Natur un Mänsch an dr Gerberau
Date
Ort	Fryburg
Art	Natur- un Velkerkund
Bedriiber	Stadt Fryburg
Leitig	Silke Stoll
Website	Museum Natur und Mensch

Gschicht

Urspringli isch s Museum anne 1895 as Stedtisch Museum fir Natur- un Velkerkund grindet wore. No ne baar Ortswägsel het zerscht s Naturkundmuseum Ändi 1931 sy Schauryym im friejere Schuelgebei an dr Gerberau ufgmacht, di velkerkundlige Bständ sin magaziniert blibe. S Museumsgebei isch 1855 bis 1856 as Schuelgebei fir s 1867 ufglest „Lehr- und Erziehungsinstitut“ vu dr Dominikanerne vum Chloschter Adelhuuse dur dr Stadtböumaischter Jakob Straubböue wore. No greßere Sanierigsarbete Ändi 1970er Johr het s 1982 schrittwys wider chenne ufgmacht wäre.

Mit dr Grindig vu dr Großherzoglige Badische Geologische Landesaaschtalt isch dur dr Harry Rosenbusch dr Ferdinand Schalch as Landesgeolog gruefe wore. Är het z Fryburg e Geologische Sammlig ufböue analog zur geologische Chartografierig vu Bade. Die Belegsammlig isch dur dr Zweet Wältchrieg verlore gange. Vu 1934 bis zue syre Entlossig im Juni 1945 un em Sälbschtmord dodruf isch dr Biolog Heinrich Schütz Laiter vum Museum fir Naturkund gsii.

Wu anne 1961 z Fryburg d Johresdagig vu dr Dytsche Gsellschaft fir Velkerkund stattgfunde het, het d Ingeborg Krummer-Schroth vum Auguschtinermuseum di velkerkundlige Sammlige, wu e baar Johrzehnt lang magaziniert gsii sin, in dr Ryym vum diräkt aaböuene Adelhuuser Neichloschter yygrichtet. Des isch Aaloss fir d Museum gsii, mit em Bodo Spranz zum erschte Mol e hauptamtlige Museumslaiter fir s Velkerkundmuseum yyzstelle. Näb dr Schausammlige sin all Johr zwoo bis vier Sunderuusstellige un e baar Studiouusstellige zaigt wore. Anne 1996 sin di baide bishär aigeständige Museum in s Adelhuusermuseum unter gmainsamer Laitig zämegfiert wore.

Am 15. Februar 2006 isch dr komplett velkerkundli Beraich (s eemolig Adelhuuser Neichloschter) un ai Stock vu dr naturkundlige Duuruusstellig wäge aktuälle Vorschrifte vum Brandschutz zmols zuegmacht wore. Di andere Schauryym sin bis zum 30. Dezämber 2006 no fir d Effetligkait zuegängli gsii. Di velkerkundlige Bständ sin komplett magaziniert wore, wären aber in Sunderuusstellige zaigt. S Gebei vum Adelhuuser Neichloschter isch ufgee wore.

Syt Jänner 2007 isch d Uusstellig im erschte Stock an dr Gerberau drotz dr änge Verhältnis unter em Arbetstitel „Projekt: Museum Natur & Kultur“ in kompakter Form wider ufgmacht wore. S Museumsteam vu dr Abdailige Natur- un Velkerkund un d Museumspedagogik vum Huus hän in däm Rame individuälli un zylgruppenorientierti Brogramm fir alli Bsuecher*ne un Gruppe us e jedere Altersstapfle aabote (Schwärpinkt: Chinderschuelgruppe un Schuelklasse).

In dr Zyt vum Umböu 2008 un 2009 het s Museum syni Uusstellig ganz zuegmacht go si uf d Neikunzäption vum Museumsgebei „Gerberau 32“ as „Familiemuseum“ kunzäntriere. D Museumspedagogik het aber als Themene zue Naturkund un Velkerkund in irem Wärchstattruum aabote.

Syt em 5. Dezämber 2009 sin d Mineralie, Edelschtai, Fossilie un Preparat in dr Uusstellig „Leben im Netzwerk“ wider uusgstellt. Syt em 1. April 2014 haißt s vormolig Naturmuseum Museum Natur und Mensch.

Uf ere Ehredafle im Yygang sin Stifter*ne us dr Grindigsjohr vum Museum ufgfiert. Syt dr Wynäächte 2015 informiert e Mediestation iber die Stifter*ne un iri Schänkige.

Sammlig

S Museum het bis 2006 mit syne natur- un velkerkundlige Sammlige Yyblick in d Kulturgschicht vu främde Länder un in d Bsunderhaite vu unsere Naturryym bote.

In dr Abdailig Velkerkund isch des mit Alldags-, Chunscht- un Ritualgegeständ vu Afrika, Asie, em indianische Amerika un dr Sidsee vermittlet wore. Dr Chauf vu Hufe ethnologisch wichtige Exponat datiert bis ins spot 19. Johrhundert zrugg. Fryburger Burger hän si uf ire zum Dail uusdehnte Raise dur Asie un anderi Regione vu dr Wält zämedrait un speter em Museum iberloo ghaa.

In dr Abdailig Naturkund (Geo- un Biowisseschafte) cha mer ebis iber Edelschtai, Erz un Mineralie, Bärgböu im Schwarzwald, Meteorit, Gschtai un Fossilie un e Hufe Insäkte, Vegel un Saiger läse un Stuck un Preparat derzue bschaue. Di regionale Sammligsschwärpinkt ligen im Beraich Sidweschtdytschland (Bade-Wirttebärg), ainzelni Sammligsdail sin aber au international uusgrichtet, so z. B. s Edelschtaikabinett. S Letschter isch scho anne 1960 ins Läbe gruefe wore, go an s friejer iberregional Edelschtaischlyfer-Gwärb im Brysgau mahne, wu scho vum Sebastian Münster anne 1544 bschribe woren isch. Fascht e halb Johrdöusert sin Fryburg un Waldkirch näbe Stedt wie Stroßburi, Nürnberg, Wien un Mailand wichtigi Zäntre fir hoch entwickleti Schtaischlyfer- un Hohlwärcherbedrib gsii. Anderi europäischi Schlyferzäntre sin dergege erscht speter groß wore, dodrunter d Edelschtai-Metropole Idar-Oberstein, wu mer international chännt. Bis in d Aafäng vum 19. Johrhundert hän d Fryburger „Bohrer und Balierer“ s Monopol fir s Verschaffe vum behmische Granat Pyrop ghaa.

Literatur

• Heinrich Schütz: Das Museum für Naturkunde in Freiburg im Breisgau. In: Amtliches Einwohnerbuch der Stadt Freiburg im Breisgau 1943, S. III–XII.
• Eva Gerhards, Edgar Dürrenberger: Als Freiburg die Welt entdeckte. 100 Jahre Museum für Völkerkunde. Ausstellung anlässlich der Sonderausstellung zur Hundertjahrfeier der Museen für Naturkunde und Völkerkunde Freiburg vom 31. März bis 26. Oktober 1995. Promo-Verlag, Freiburg 1995, ISBN 3-923288-16-6.

Weblink

 Commons: Museum Natur un Mänsch Fryburg – Sammlig vo Multimediadateie

• Museum Natur un Mänsch Fryburg

Fueßnote

47.993317.85159

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Museum_Natur_und_Mensch_Freiburg“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.